Cahit Tanyol’a saygı toplantısı

Esin Küntay ile Melisa Gürpınar da konuşmacı olarak katılacaklar.
Cahit Tanyol ve onun kuşağına saygım ve sevgim büyüktür.
Çünkü onlar cumhuriyet rejiminin inançlı birer temsilcisidirler, Atatürk’ün söylediği, “Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli kültürdür” sözünü inançlı ve bilinçli bir anlayışla uygulamışlardır.
Alanım olmadığından, elbet Cahit Tanyol’un toplumbilimci yanına değinmeyeceğim. Ancak kültür, sanat, edebiyat; özellikle şiir üzerine yazdıklarında, bilim adamlığının kuşatıcı yanını sıradan bir okur bile fark eder.
Çünkü sanatı, kültürü bir ülkenin toplumsal koşulları bağlamında yorumlamak gerekir. Onun yazılarının benim için önemi, bu açıdan yaklaşım sunmasından kaynaklanır.
Cahit Tanyol, özellikle bir büyük bilginin dediği gibi, “devleti marazdan ve garazdan” korumak için çalışanlardan biridir.
Şimdiye kadar demokrasi, devlet, devlet kurumları arasındaki bağlantılar konusunda yazdıkları bugün de önemini korumaktadır.
* * *
TÜRK Edebiyatında Yahya Kemal, şair ve şiir konusu üzerine eğilen herkesin okuması gereken bir kitaptır. Çünkü Yahya Kemal’in yazdıkları kadar konuştukları konusunda da bilgi sahibi olduğundan, bize gerçek edebi ve şahsi bir Yahya Kemal portresi çizebilmiştir.
Onu eksen alan kitap, şiir kavramı konusunda da bazı saptamalarını içermektedir.
Adı geçen kitabın başında Yahya Kemal Ne Getirdi? yazısı, onun Batı ile Doğu arasındaki bağlantıyı nasıl kurduğunu göstermesi yönünden dikkatle okunmalıdır:
“Yahya Kemal çok genç yaşta Avrupa’ya gitti. Ortaöğretim yıllarını Fransa’da geçirdi. Kültürünün ağırlığını Fransız dilinin olanaklarına borçlu. Öyle iken İstanbul’a döndüğü zaman o, Türk edebiyatının ve Türk şiirinin bütün gelenekleriyle donatılmış olarak karşımıza çıkıyor.
Yahya Kemal bize şiirin sadece bir yetenek işi olmayıp, bir gelenek olduğu gerçeğini getirdi.”
Kuruluş ve Fetih Destanı Üzerine’yi de anmalıyım.
Çünkü bu kitap, yalınkat bir fetih güzellemesi değildir. Fethi şiir ve düzyazı bileşiminde bir platforma oturtma çabasının ürünüdür.
Şiiri destekleyen, ona eşlik eden alıntılar, fetih konusundaki bilimsel bir çalışmanın da örneklerini verir.
Ayrıca burada övülen sultanların zaferi değildir. Sultanların arkasındaki beyin gücü, kültürel birikimdir.
Cahit Tanyol, İstanbul’u fethin, Fatih’in kültür adamlarına gösterdiği saygıyı da belirtmektedir.
O Zaten Yoktu’nun başlangıç sayfalarını çok severim.
Çünkü hepimiz geçen yılların muhasebesini yaparken bu ruh haline bürünürüz. Hele ömrümüz kitaplar, kâğıtlar içinde geçmişse.
* * *
CAHİT TANYOL HOCA’ya sağlıklar diliyor, saygılarımı sunuyorum.
Yeni kitaplarını bekliyorum.