’Atatürk ve millet aynı şeydi’

Yalçın’ın yazısının spotu şöyle:

"Atatürk ve Millet Aynı Şeydi. İşte bu Ahenktar Anlaşmalarıdır ki Tarihin En Büyük Mucizesi Olan Türk Cumhuriyetini Yarattı."

Ölümünün ertesi günü yayınlanan gazetelerde, başmakalenin dışında, onun yaşamı, inkılapları, düşünceleri, seçme sözleri iç sayfalarda yer alıyor.

O’nun ölümünden duyulan üzüntünün büyüklüğünün, eşsizliğinin gerekçeleri, açıklamaları bu yazılar.

Sevgi, saygı her yönüyle bu gazetelerde okunabilir.

* * *

FALİH RIFKI ATAY, Ulus’ta çıkan başmakalesinde, edebiyatçı ustalığını sergiliyordu:

"Bırakınız son kanlı damlasına kadar, gözyaşlarınızı onun yanında tüketiniz; Atatürk’ün ölümünü görmüş olanlar, bir daha kime ağlayacaksınız?"

Aynı Falih Rıfkı Atay, yazısının sonunda, çok önemli bir uyarıda bulunuyor:

"Aklımızın ve kalbimizin vazifelerini ayıralım: Ey bütün ağlaşanlar, gözyaşlarınızı birbirine kattığınız gibi, ellerinizi birbirine uzatınız."

İç sayfalarda, Hasan-Áli Yücel, Burhan Belge, Yaşar Nabi, Nurettin Artam’ın yazıları yer alıyor.

Akşam’ın başmakalesi Necmettin Sadak’ın.

Bugün’deki Atatürk’ün Son Günleri - Evvelki Geceden Beri Şehre Sinen Matem adlı yazısında Suat Derviş, Atatürk’ün uluslararası siyasal tavrına değiniyor:

"O, ki aç gözlü Avrupa emperyalizminin karşısına Türk halkının enerji ve kahramanlığından geçilmez bir kale örmesini bilmişti."

O ki... diye başlayan o paragraf da, gene bir romancının edebi lezzetiyle Atatürk’ü yazdığı satırlardır.

Kurun’un birinci sayfasındaki yazısında Asım Us, görevimizin, "Atatürk’ün mukaddes eseriyle mukaddes vasiyetini nesilden nesile nakletmek" olduğunu vurguluyor. Birinci sayfadaki diğer imza da, Hakkı Süha Gezgin.

11 Kasım 1938’deki gazetelerden alıntıları sundum size.

Yineleyelim, hepsi de "Toplumsal Mutabakat"ın örnekleri.

Bu gazeteler, yetmiş yıl önceki duyguları, saptamaları, önerileri içeriyor.

En önemlisi de, akıl ile kalp arasındaki bağlantıya ve ayrılığa gönderme yapılıyor. Bugün bile bu farkı unutmamak gerekiyor.

* * *

GAZETELERİ okumak, Atatürk’le ilgili çalışmalar yapmak isteyenler için, Tepebaşı’ndaki Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Atatürk Araştırmaları Bölümü’nde çalışabilirler.

Gazeteler bugünkü düşüncelerimizi yönlendirecek malzemeyi sunuyor.