Afişlerde yatan siyasi tarihimiz

YOLUNUZUN üstündeki afişlere bakar mısınız? Bilbordlarda okuduklarınız sizi etkiler mi?
Her alandaki seçiminizde rol oynar mı?
Konuya odaklanalım, yakında genel seçimler var... Parti afişleri oyunuzu yönlendirecek önemi taşır mı? Daha doğrusu televizyonun gücünü ispatladığı, sosyal medyanın siyasi iktidarların kaderini belirlediği günümüzde afişler eski önemini taşıyor mu?
9 Mayıs 2015’te Point Hotel Barbaros’ta Denizler Kitabevi’nin düzenleyeceği 1000 Güzel Kitap Müzayedesi’nin kataloğunu karıştırırken ‘Parti Afişleri’ bölümünü okumaya başladım.
1950’li yıllarda, seçim afişlerinde partiler hangi konulara ağırlık vermiş, seçmene neler vaat etmiş. O zaman en çok hangi kitleye seslenmiş, hangi sorunların üstesinden geleceğini vurgulamış liderler?
Bugünle hiçbir farkı olmadığını görmek trajik ve komik. Yarım yüzyıl içinde aynı kalan söylemlerle tek tek değişenleri mukayese etmeniz için okurlarıma yararı dokunacağı kanısına vardım.

* * *

KATALOGDAKİ sıraya göre gidelim:
CHP afişlerinden seçmelerle başlayalım.
“İşçiye Ev - İşçiye Grev - Topraksıza Toprak” vaadiyle söze giriyor, sonra “İşçiler 7 Yıl Sendika Hürriyeti Bekledi... 7 ayda 8 federasyon kapatıldı” sözüyle devam ediyor ve elbette demokrasiye gönderme yapılıyor: “Demokrasiyi Kurduk Tamamlıyacağız”.
“Köye: Su, Yol, Işık, Öğretmen, Doktor, Hâkim, Ebe, Tapu Memuru, Nüfus Memuru, Ucuz Giyecek”
Köylerin bugünkü haline dair detaylı bir bilgim yok ama bugün bile birçok eksiğin olduğunu bilmemek imkaâsız...
“Yoklara Son” demiş dönemin CHP’si sözü şöyle tamamlıyor: “Vatanı Kurtaran C.H.P. Sivas’ta Doğdu”...
1950’lerin Demokrat Parti afişleri ise şöyle:
“Onların Ucuz Dedikleri Şey Senin Mahsulünü Ucuza Almaktır”.
“Daha İleri - Daha Kuvvetli Bir Türkiye İçin Demokrat Parti Reyini Haketti”.
“ Rey Çalanı... Mazbata Sahtekârlığı Yapanı... Dayak Atanı... Unutma Oyunu D.P.’ye ver”.
“Dağlar Yol, Viraneler Bağ Oldu.
Demokrat Parti”.
“İşçi Vatandaş D.P. Haklarının Bekçisidir!”

Yeni Türkiye Partisi’nin afişi “Hedef İktisadi Zafer”.
Şimdi Hür Parti afişlerini okuyalım:
“Adı Demokrat, bayrağı istibdat, korkusu hakikat, sonu milletten TOKAT!”
“Milli korunma dediler, milli kurutma yaptılar”.
“6-7 Eylüle Karşı İnsan Hakları!”

* * *

GRAFİK açısından acemilikler ortada ancak içerik acısından hiçbir şey değişmemiş ülkemizde... Ne hazin!