2006 yılının şiir haritası

Bu tür yıllıklar, bir yıl boyunca dergilerdeki şiirleri okuyamayan, şiir kitaplarının sıkı takipçisi olamayan ama şiiri sevenler için yardımcı, yönlendirici şiir toplamları sunar okurlara. Bugün üç şiir yıllığından söz edeceğim: Şiir Yıllığı 2006 / Hazırlayan: Báki Asiltürk, Şiir Defteri-Şiir ve Hayat 2007 / Hazırlayan: Şeref Bilsel-Cenk Gündoğdu, 2006 Şiir Yıllığı-Toplumun Şiir Yüzü / Hazırlayan: Veysel Çolak.

ZENGİN BİR BİBLİYOGRAFYA

Baki Asiltürk’ün hazırladığı yıllıkta, 115 şairin 115 şiiri yer alıyor. Kitap-lık Dergisi’nin eki olarak verilen şiir yıllıklarını daha önce eleştirmen Mehmet H. Doğan hazırlıyordu, şimdi bu zor işi Báki Asiltürk üstlendi. Önsöz’de yazdıkları, hem yıllıklar hem yıllk olgusuna yaklaşımı konusunda bizi bilgilendiriyor: "... Türk şiirinin yeni dönemlerdeki serüveni, yıllıklar ışığında değerlendirilecek, tek tek şairlerin şiirlerinin nereden gelip nereye gittiği şiir kitapları kadar, belli bir ölçekte yıllıklara bakılarak kavranacaktır. Bu bakımdan, böyle çalışmalarda terazinin nesnellik kefesi ağır basmak zorundadır. Yıllıklar bir anlamda şiir tarihine not düşmek sayılacağından yıllık hazırlayıcısının mümkün olduğunca tarafsız bir bakış açısıyla davranması gerekir."

Bir şiir yıllığına giriş, önsöz yazsaydım, ben de seçim ölçütlerimi bu şekilde belirtirdim.

Asiltürk’ün yıllığı, daha kapsamlı çalışmalar yapacaklar için geçen yıl yayınlanan şiir kitaplarının bibliyografyasını sunuyor. Aynı amaca yönelik bir başka bölüm de; Dergilerde Poetik Yazılar, Tanıtmalar, Söyleşiler başlığını taşıyor.

2006’da Şiirin Durumu yazısı, serinkanlı, dengeli yargıları, doğru saptamaları ile dikkatimi çekti. Şiir seçiminde de edebi isabetinden mutlaka söz etmeliyim.

Kitaplığınızda saklanacak, ilerki yıllarda da yararlanılacak bir yıllık.

DAĞLARCA’YA ADANAN YILLIK

Şeref Bilsel ile Cenk Gündoğdu’nun hazırladığı yıllık, Şiir Defteri-Şiir ve Hayat 2007 başlığıyla çıktı. Kitap, Fazıl Hüsnü Dağlarca’ya adanmış. 147 şairin 147 şiiri var.

Bilsel-Gündoğdu’nun 2006 Yılında Şiir ve Hayat yazısındaki bir uyarı noktası, defterin niteliği, şiirlerin seçimi konusunda sizi aydınlatabilir: "Çerçevesi, yaşayan şairlerin yıl içinde dergilerde yayımladığı şiirlerle oluşturulan Şiir Defteri, kendi isminin esiri olmuş ve kendi üzerinden yatırıma girişenleri memnun etme kaygısıyla hareket edenler tarafından hazırlanmıyor. Bu hazırlayıcıların, herhangi bir cemaatle, şiir ödülü bürosuyla, ’üstat’ nidaları eşliğinde iliklenen ceketlerin asıldığı yazı gardıroplarıyla ilişkisinin olmadığını bile söylemek gereksiz..."

2006 Yılında Yayımlanan Dergi ve Kitaplara Dair bölümünde şiirle, edebiyatla güncel gidişat bir arada verilmiş, ayrılsa daha iyi olurdu. Dergilere Dair Özdüşümler’de Bilsel-Gündoğdu, dergi değerlendirmeleri, öznel yorumlarla şiir defterine canlılık katmışlar. 2006 Yılı Poetik Ortamı İçin Soruşturma, şairlerin ve eleştirmenlerin düşüncelerini yansıtarak çeşitlilik boyutunu zenginleştirmiş. Cihan Oğuz’un Poetik Kitaplarda Bereketli Bir Yıl başlıklı yazısı, tartışma başlıkları yaratmasıyla dikkatimi çekti. Gene de büyük oranda nesnel kalmak istemiş. Başarılı olduğu çok yer var. Tozan Alkan’ın çeviri şiir kitapları yazısı ilgi çekici. Sonunda, şiir ve şiire dair kitaplar listesi var. Sizi harekete geçirecek dinamizmi taşıyan bir toplam, Şiir Defteri.

ŞİİRİN BAMTELİNDEDOLAŞAN YILLIK

Veysel Çolak’ın hazırladığı 2006 Şiir Yıllığı - Toplumun Şiir Yüzü’nde 164 şairin 171 şiiri bulunuyor. Sunu’da yıllıkların işlevi, yarına dönük önemleri vurgulanıyor: "Günü gününe şiiri izleyemeyenlerin, az örnekli de olsa böylesi çalışmalarla eksiklerini gidermelerinin, yazılagelen şiire ilişkin düşüncelerinin oluşumunu sağlamanın bir olanağı oluyor bu tür çalışmalar."

Çolak, şiiri akan zaman içinde değerlendiren bir anlayıştan yanadır. Şiirin bireysel yüzü ile toplumsal yüzünün çakışması konusunda özgün saptamaları vardır. Çolak’ın şiir kitaplarına ulaşamadığı konusundaki yakınmalarına yürekten katılıyorum. Gerçekten de kitapçıların raflarında şiir kitapları azaldı. Dergilerin dağıtımı ise çok daha üzüntü verici.

Çolak’ın hazırladığı yıllık, her zamanki gibi şiirin uçlarında bizi düşünmeye çağırıyor.

Üç yıllığın da favori isimleri

Fazıl Hüsnü Dağlarca, İlhan Berk, Arif Damar, Gülten Akın, Cevat Çapan, Ahmet Oktay, Erdoğan Alkan, Ataol Behramoğlu, İsmet Özel, Güven Turan, Süreyya Berfe, Hüseyin Peker, Mehmet Taner, Ahmet Telli, Cahit Koytak, Sina Akyol, Nuri Demirci, Tahir Abacı, Gültekin Emre, Ayten Mutlu, Enis Batur, Metin Cengiz, Tuğrul Tanyol, Hilmi Haşal, Veysel Çolak, Turgay Fişekçi, Roni Marguiles, Salih Bolat, Mahmut Temizyürek, Engin Turgut, Adnan Özer, Mustafa Köz, Çiğdem Sezer, Tuğrul Keskin, Metin Celál, Vural Bahadır Bayrıl, Melih Elhan, Hüseyin Atlansoy, Necmi Zeká, Birhan Keskin, Tozan Alkan, Altay Öktem, Yücel Kayıran, Küçük İskender, Enis Akın, Deniz Durukan, Cevdet Karal, Ömer Erdem, Baki Ayhan T., Mehmet Can Doğan, Soner Demirbaş, Serkan Işın, Selahattin Yolgiden, Mehmet Erte, Zeynep Köylü, Ali Özgür Özkarcı, Gonca Özmen.

YKY Şiir Yıllığı 2006 Báki Asiltürk Kitap-lık Dergisi’nin armağanı

Arif Damar (2006 Şiir Yıllığı)

O Zaman

Hatırasız

Yersiz yurtsuz

Olmak istiyorum

Dizelerini yazdığımda

Ne aman aman bir hatıram

Ne de yerim yurdum vardı

Aslında

(Yazılıkaya, Haziran 2006)

Şiir Defteri-Şiir ve Hayat 2007 Şeref Bilsel-Cenk Gündoğdu Toroslu Kitaplığı

Birhan Keskin (Şiir Defteri 2007)

taş parçaları

III

Madem arkandan ağlamamı bile çok gördün bana

Al bu taşlar senin olsun... o halde ve bundan böyle

Bütün davullar vursun, telleri kopsun sazların

Boşluğa bağırsınlar, birlikte;

Kan kusacağız.

Kan kusacağız.

Madem dünya bunca zalim

Madem yakışmıyor kalbimize

Bütün davullar gümlesin

Boşluktan gelen, boşluğu dolduranı

Boşluğa böğüreni

Vursunnnn.

Bak! Nasıl kusuyor külde uyuyan

Dünya görrrrsün.

(kitap-lık, 90)

2006 Şiir Yıllığı-Toplumun Şiir Yüzü Veysel Çolak İlya Dergisi’nin armağanı

Ece Ayhan (1931-2002) (YKY Şiir Yıllığı 2006)

İNFANTA’NIN ADINDAKİ UMUT

İnfanta karanlıkta gelecek

Bir cephede çadır altında

Yağmurun dinmesini bekleyeceğiz

Biz artık asker adamlarız

Büyük susuzluğa gelişigüzel atılmış

İnfanta’yı çağıracaklar diye

Gidecek.(Geceyazısı, 9 Mayıs)

DOĞAN HIZLAN’IN SEÇTİKLERİ

Fazıl Hüsnü DağlarcaOrda Karanlık Olurum YKY

Jeremy Melvin ...izmler (mimarlığı anlamak)YEM Yayın

Orhan KemalÖnemli Not!Everest

Söy: Figen ŞakacıMizah Zekánın Zekatıdır -Tarık Minkari kitabıİş Bankası Kültür Yayınları

Gül İrepoğluCariyeDoğan Kitap