Bursa’nın akıllı şehre dönüşümü

Akıllı telefonlar, akıllı evler, arabalar derken insan dışındaki her şey akıllanır oldu... İnsanlığın akıl dışı yaptığı pek çok durum varken neden diğer her şeyi akıllandırma çabası var diye de düşünmeden edemiyorum. İşte bu yeni kavramlardan biri de akıllı şehirler...
*
Yazının başlığında belirttiğim “Bursa’nın Akıllı Şehre Dönüşümü” 2020 yılında başlayan yeni bir proje. 2 yıl süreli projenin ana başlıklarıyla mevcut durum analizi, literatür taraması, ihtiyaç analizi, bağlam analizi, strateji geliştirme, aksiyon planı, veri gereksinimleri analizi, referans mimari tasarımı ve pilot proje safhalarından oluştuğu belirtiliyor.
Bu proje ile birlikte Bursa’nın akıllı şehre dönüşümü için yol haritası ve şehrin ihtiyaçlarına çözüm üretecek akıllı şehir projelerinin hazırlanmış olması hedefleniyor. Bu projenin Birleşik Krallık Refah Fonu “Geleceğin Şehirleri” programı kapsamında fonlandığı Bursa’nın Türkiye için ayrılan 10 milyon Pound’luk bütçeden Bursa Büyükşehir Belediyesi adına “Akıllı Şehir” ve “Kentsel Dönüşüm” temalı 2 proje için 3,2 milyon Pound (yaklaşık 22 milyon TL) hibe alma hakkı kazanmış.
Proje kapsamında Bursa’nın Akıllı Şehir Stratejisi ve Eylem Planı oluşturulması ile Akıllı Şehircilik Pilot Uygulama Projesi hedeflenmektedir. Projenin detaylarına ve diğer projelere https://akillisehir.bursa.bel.tr/ internet sayfası üzerinde ulaşabilir ve “AKILLI ŞEHİR FİKİRLERİNİZİ BEKLİYOR” bölümünden de fikirlerinizi iletebilirsiniz.
Açık Yeşil-Açık Veri Platformu, Enerji Yönetim Platformu, Lorawan Haberleşme Altyapısının Kurulması, Gönül Bağı, Sanal Gerçeklik Terapisi, İklim Sokağı, Incıt-Ev, Ncıt-ev, Arudep – Aykome Ruhsat Denetim Programı, Kentsel Dönüşüm, Kamulaştırma Ve Emlak Yönetimi Cbs Yazılımları, Çevre Şikâyet İzleme Sistemi, Evde Bakım Hizmetleri, Tarihi/turistik Mekânların Sanal Gerçeklik (VR) İle Tanıtımı, İnsansız Hava Aracı (İha) İle Mekânsal Veri Üretimi, İmar Planlarının Akıllandırılması, E-Belediye Projesi, Muhtar ve STK Talep Yönetimi, Baz İstasyonu Yer Seçimi Online Başvuruları, Gobursa Mobil Uygulama, Personel Tek Kart Uygulaması, Yönetici Bilgi Sistemi Mobil Uygulaması, Lojistik Mobil Uygulaması, Zabıta Denetim Mobil Uygulama, Bursa İstihdam Ve Kariyer Ofisi (Biko) Uygulaması, Bursa Cepte, Bursa Turizm Web Uygulaması gibi akıllı uygulamaların bu kapsamda ele alınıyor.

PEKİ NEDİR BU AKILLI ŞEHİR KAVRAMI?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2019-2022 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı kapsamında akıllı şehir kavramını; paydaşlar arası işbirliği ile hayata geçirilen, yeni teknolojileri ve yenilikçi yaklaşımları kullanan, veri ve uzmanlığa dayalı olarak gerekçelendirilen ve gelecekteki problem ve ihtiyaçları öngörerek hayata değer katan çözümler üreten daha yaşanabilir ve sürdürülebilir şehir olarak tanımlamıştır.
*
Dünya üzerinde hızla artan nüfus oranı, kaynak kıtlığı, yetersiz altyapı, enerji krizi, göç ve plansız şehirleşme insan doğasına aykırı yaşam alanlarını ve çevresel deformasyonu beraberinde getirmiştir. Dünyada şehirlerdeki nüfus gittikçe artmaktadır. Birleşmiş Milletler raporuna göre 2010’da dünya üzerinde yaşayan toplam nüfusun %52’sinin şehirlerde olduğu, 2050 itibarıyla da %67’sinin şehirlerde olacağı belirtilmiştir.
Şehir nüfuslarının artması ile enerji, su, ulaşım, iletişim vb. kaynakların daha verimli kullanılması gerekecektir. Şehirlerdeki kaynakların verimli ve sürdürülebilir kullanımı amacıyla teknolojinin desteği alınarak tüm sistemlerin entegre, yapıların, yönetim ve insanların birbiriyle iletişiminin üst seviyede olduğu “Akıllı Şehir” kavramı ortaya çıkmaktadır. Özellikle internet altyapı teknolojilerinin yaygınlaşması, veri alışveriş hızlarının artması ile nesnelerin interneti ve Akıllı Şehir içerikleri zenginleşmiştir.
Akıllı Şehirler Alanları yönetişim, insan, yaşam, ulaşım, çevre ve ekonomi olarak sınıflandırılıyor.
*
Şehre ve şehirlilerin ihtiyaçlarına çözüm arayışı içinde bulunan kişi ve kurumlar, şehrin ihtiyaçlarına çözümler sunduğunda, şehrin ne kadar Akıllı olduğunu nasıl anlayacaklar derseniz, bunun için kullanılan bazı endeksler var. Şehrin sürdürülebilirliği endeksi, yeşil endeks, rekabetçi endeks, küresel güç endeksi ve yaşanabilirlik endeksi gibi birçok endeks çalışması örnek olarak gösterilebilir. Ancak en büyük karar verici tabii ki şehirde yaşayanların memnuniyeti olacak.

DÜNYADA AKILLI ŞEHİR ÇÖZÜMLERİ

Çeşitli şehirler hangi sorunlarını çözmek için Akıllı Şehir unsurlarından faydalanıyorlar? Bunun hakkında birkaç örnek vermek gerekirse;
- Dubai’de verilen tüm hizmetlerden hizmetin verildiği yerde veya web sitesi ve mobil uygulamada “memnun”, “nötr” ve “memnun değil” şeklinde 3 seçenek ile geri bildirim toplanmaktadır. Bu geri bildirimler hem kamu hem özel sektör hizmetlerini kapsamakta ve veriler anonim olarak toplanmaktadır. Bu sayede rekabete aykırı olmadan hizmetlerin iyileştirilmesi sağlanmaktadır.
- Singapur, şehir düzeyinde verilen hizmetleri planlamak, kentsel planlamayı geliştirmek, daha duyarlı ve güvenilir toplu taşıma hizmeti sunmak ve şehir güvenliğini sağlamak için şehir genelinde entegre bir sensör platformu geliştirmiştir. Gerçek zamanlı su kullanımı, yüzme havuzlarında boğulma tespiti, yaşlı yardım butonu, hava kalitesi, yağışlar ve su seviyesinin ölçülmesi gibi sensörlerden gelen verileri yapay zekâ gibi teknolojiler ile analiz eden uygulamasıdır.
- Barselona’nın Vincles programı 75 ve üzeri yaştaki insanlara veya 65 yaş ve üzerinde olup yalnız yaşayan insanlara akıllı telefonlar, tabletler ve internet hizmeti sunulmasını kapsar. Mobil cihazlar aracılığıyla her yaşlı insanla bağlantılı bireylerden (ve birbirleriyle bağlantıdan) oluşan bir sanal ağın oluşturulması hedeflenmiştir.
- Amsterdam şehri, yirmi ürün veya malzeme zincirini yeniden tasarlamayı amaçlamaktadır. Amsterdam, döngüsel ekonomi hakkında Circular Amsterdam isimli bir inovasyon programı başlatmıştır. Program kapsamında uygulanan projeler, yalnızca döngüsel ekonomideki bilgiyi artırmakla kalmayıp, aynı zamanda Döngüsel Amsterdam’a geçişi hızlandırmak için doğrusaldan dairesel ekonomiye geçişin ne anlama geldiğini ve kontrol ve politika bakımından ne gerektirip gerektirmediğini deneyimleyerek de birbirleriyle güçlü bir temel oluşturmaktadır.