1 numaralı kararnamedeki yeni ‘devlet’

Bugün size yeni sistemin ilk gününde ve sonrasında yaşanacaklara dair önemli detayları yazmak istiyorum.

İLK ÖNCE TBMM GÖREVE BAŞLAYACAK

TBMM üyeleri bugün 14.00’ten itibaren yemin etmeye başlayacak. Törenin pazar gününün ilk saatlerinde bitmesi bekleniyor. 550 üyeli TBMM bundan sonra 600 üyeli olacak. Geçmişte başbakan TBMM üyesi olmak zorundaydı ve hükümetin büyük çoğunluğunu TBMM’den atardı. Şimdiki sistemde hükümeti Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, TBMM dışından isimlerle kuracak. Geçmişte Bakanlar Kurulu için TBMM’den güvenoyu alınırdı, artık böyle bir gereklilik yok.

CUMHURBAŞKANI YEMİNİ VE 1 NO’LU KARARNAME

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, pazartesi günü 16.30’da yeni TBMM Genel Kurulu’nun önünde yemin edecek ve hemen ardından “1 numaralı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi” yayınlanacak. Hukukçu kurmayları yaklaşık bir aydır o kararnamenin üzerinde çalışıyor. Yeni sistemin ilk kararnamesi, devletin yeni yapılanmasına dair detayları içerecek. Bir nevi devletin yeni teşkilat şeması olacak.

İLK KABİNE GEÇİŞ TÖRENİNDE AÇIKLANACAK

O şemada en tepede Cumhurbaşkanı, yanında ise yardımcıları olacak. İlk etapta iki cumhurbaşkanı yardımcısı ataması bekleniyor. Ancak başkan yardımcılıkları sayısı konusunda sınırlama yok. Bütün başkan yardımcıları hemen ve hep bir arada atanmak durumunda da değil. O nedenle iki yardımcı ile başlanıp bir yıl içine toplamda 5 başkan yardımcısı atanabilir. Bu arada, başkan yardımcıları arasında bir kadın başkan yardımcısı olacağına dair güçlü duyumlar aldım.

Cumhurbaşkanı ve yardımcılarının bulunduğu halkanın dışında 16 kişilik Bakanlar Kurulu yer alacak. Bakanlıklar, halihazırdaki yerlerinde olacaklar. Bakan yardımcılarının sayısı da artacak. Başkan yardımcıları ve bakanlara ilişkin atama kararnamesi de 1 numaralı kararnameden sonra, akşam Beştepe’de yapılacak yeni sisteme geçiş töreni sırasında yayınlanacak ve kamuoyuna açıklanacak. Muhtemelen gün içinde isimler sızacaktır ama biz yeni sistemin ilk Bakanlar Kurulu’nda bulunacak isimleri Beştepe’deki tören sırasında resmen öğreneceğiz.

Başka bir çemberde 9 kurul yer alacak. Bu kurullar icracı bakanlıkların görev alanına giren alanlarda istişari çalışmalar yürüterek ana politikaları belirleyecek. Bazı kurullarda 3, bazılarında 5, bazılarında 7 üye olabilecek. Bütün kurulların başkanı Cumhurbaşkanı olacak. Ancak her kurulun başında bir başkanvekili görev alacak.

4 Cumhurbaşkanlığı ofisi Cumhurbaşkanlığı projelerinin gidişatını icracı/teknokrat bakanlıklar üzerinden takip edecek. Esnek birimler olarak çalışacak her ofisin bir başkanı olacak.

Genelkurmay, Diyanet, MİT gibi 8 başkanlık doğrudan Cumhurbaşkanı’na bağlı çalışacak. Kabine, kurullar, ofisler ve başkanlıklar arasında hiyerarşik bir sıralama olmayacak. Hepsi Cumhurbaşkanı’na bağlı olacak.

TBMM’DEN BAKAN OLACAK MI?

Pazartesi günü açıklanacak kabinede kimlerin olacağı merak konusu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Şimdi artık partili olmayan bakanlarımızla bir kabine oluşturuyoruz” sözleri, “TBMM’den ve AK Parti’den kesinlikle bakan almayacak” diye yorumlandı ama AK Partili Mustafa Elitaş’ın TBMM’den bir iki bakan alınabileceğine dair açıklamasını da yabana atmamak lazım. Neticede milletvekili ya da parti üyesi istifa edince Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “partili olmayan bakan” kriterini karşılar.

....................................................

Not: Kabine için “isim loto” yapmanın bir anlamı yok. Çünkü şu ana dek bakanlıklar için duyduğunuz isimlerin çoğu başarılı performansları dikkate alınarak yakıştırılan isimler. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hangi isimlerde karar kılacağını pazartesi akşam saatlerini bekleyip görmek lazım.