Kara para ve borsa

Yani borsacı artık sermaye piyasası suçu nedeniye DGM’lerde yargılanabilecek. Çete muamelesi görecek. Ve Belki de hapis yolu açılacak borsacılar için. Gerçi Sermaye Piyasası Kanunu’nda da hapis cezasını gerektiren suçlar yok değil ama bu güne kadar bu çerçevede ceza alan olmadı, en azından benim bilgim dahilinde olmadı.�

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer “bankalar kanunu ve bazı yasalarda değişiklik yapan kanunu tasarısını”onayladı. Yasa Resmi gazetede yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek. Bu yasa ile Sermaye Piyasası Kanunu’nda sermaye piyasası suçları ile ilgili düzenlemelerin yer aldığı 47. Madde’deki bir çok suç, içerden bilgilenenlerin ticareti (insider trading),  yatırımcıların parasının izinsiz ve kötü niyetle kullanılması, yanliş bilgilendirme, yekisiz işlem ve karşılıksız bono repo işlemleri, artık kara para suçu kapsamına alınmış durumda. Yani borsacı artık sermaye piyasası suçları nedeniyle, ki artık bu suçun adı organize suç, Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılanacak.

Cumhurbaşkanı’nın yasayı onayladığı gün, yani geçen hafta Perşembe günü borsada yüzde 3’e yakın bir değer kaybı yaşandı. Borsacıları bu düşüşün yasanın onaylanması ile birebir ilişkisi olduğunu belirtiyor. Gerçi hemen ertesi gün borsa kayıplarının önemli bir bölümünü karşıladı ve bugün de 18 bin puanın üzerine çıktı ama borsacılar orta ve uzun vadede bu kanun ile ilgili sıkıntıların devam edeceğini ve piyasadaki para dolaşımını büyük ölçüde etkileyeceğini iddia ediyor.

Borsacıların bu konuda haksız olduğunu söylemek mümkün değil. Sermaye Piyasası Kurulu’nun geçen hafta yayımladığı ve sermaye piyasası suçlarını açıkladığı dökümana baktığınızda bunun nedenini anlıyorsunuz. Çünkü dünyanın bir çok yerinde sıradan sermaye piyasası işlemi sayılan uygulamalar SPK tarafından potansiyel manipülasyon olarak değerlendirilmiş. Ayrıca uygulamada da bunun örneklerine sık sık rastlayabiliyorsunuz.

Diyelim ki SPK haklı ve bu işlemler manipülasyon amaçlı hareketlerin ilk adımını oluşturuyor. Ama yine de her manipülatif hareketin para aklama ile ilgisi olduğunu söylemek pek doğru olmasa gerek.

Ama tüm bunların yanında bir başka gerçek daha var: Sermaye piyasası para aklama operasyonları için kullanılabiliyor Ama aynı biçimde gayrimenkul alımı, borç operasyonları, at yarışları, talih oyunları da para aklama operasyonları için kullanılıyor.
Çıkmaza mı düştük?

Hayır. Aslında çözüm çok kolay. Sermaye piyasası uzmanlarının yıllardır söylediği şeyi yapabilirsek, yani ihtisas mahkemelerini kurabilirsek sorun büyük oranda çözülecek. Sermaye piyasası suçları ihtisas mahkemesinde değerlendirilecek ve eğer burada gerek görülürse ek soruşturmalarla kara para davası açılabilecek. Bu yasa yanlış çıkan bir yasa ve büyük olasilikle 2004 yılı içinde bir kez daha değişecek. O zaman birileri piyasanın bu önerisini hatırlar umarız.