Paylaş
2003 yılı başlarında da tarım fiyatları mevsimsellik ve sert geçen kış ayları nedeniyle yüksek çıkmış ve dört aylık tarım fiyatları artışı yüzde 31,5 olmuştu. Fakat ilerleyen aylarda yine mevsimsellik etkisi ile tarım fiyatları hedeflerin altına inilmesinin en güçlü destekçisi haline gelmişti. Tarım fiyatları 2004 yılı Nisan ayında yüzde 6,9 artarken ilk dört aylık artış ise geçen yılın altında kaldı ve yüzde 27,6 olarak gerçekleşti.
Enflasyonda asıl riskler ve bunlar ilgili beklentiler ise başka noktalarda. Ekonomistler maliyet enflasyonu tehlikesinin başgösterdiğini düşünüyor. Özellikle de imalat sanayi fiyat artışlarına dikkat çekerek metal fiyatlarının dikkatle izlenmesini tavsiye ediyor. Çünkü özellikle Çin'in dev ekonomisinin dünya metal piyasasını bile sıkıntıya sokan metal talebi nedeniyle bu alanda bir fiyat artışı beklentisi yaşanıyor. Nisan ayında metal fiyatları ise yüzde 9,7 arttı. Bunun sonucunuda da çekirdek enflasyon beklentilerin üzerinde yüzde 1,5 olarak gerçekleşti.
Fakat Çin'in ekonomisini soğutmak üzere tedbirler almaya başlayacağını açıklaması fiyatları şimdilik tehlike sınırından uzak tutuyor. Ekonomistler metal fiyatlarının gelecek aylarda düşüş eğilimine girebileceğini belirtiyor.
Bir başka sıkıntı da petrol fiyaları. Irak'taki direnişin sona ermemiş olması bu ülkenin rezervlerinin tam anlamıyla kullanılmasını engelliyor. ABD'de ise stoklarda ciddi bir azalma sözkonusu. Bunlara bir de terör tehdidi eklenince hampetrolün varil fiyatı salı günü 35.3 dolarla son 13 yılın en yüksek seviyesine çıktı. OPEC fiyat artışının arz eksikliğinden değil, konjonktürel nedenlerden kaynaklandığını ifade ediyor. Ama kısa vadede bu risklerin ortadan kalkması da mümkün görünmüyor. Bu nedenle petrol fiyatları, enflasyon üzerinde baskı yapmaya devam edecek.
Enflasyon üzerinde görülen son risk ise kurlardaki hareket. Nisan ayı içinde başlayan ve mayıs ayının ilk günlerinde de devam eden döviz talebi ve para çıkışı dolar kurunu TL karşısında yılın en yüksek seviyelerine çekiyor. Türk Lirası pazartesi günü itibariyle yılbaşına göre dolar karşısında yüzde 2,63 değer yitirmiş durumdaydı. Analistler bu kur artışının mayıs enflasyonuna nasıl yansıyacağını tartışıyor. Ama yaz aylarında turist girişinin artması ve işçi dövizleriyle döviz arzının artacağı beklentisi de bu riskin uzun ömürlü olmayacağını düşündürüyor.
Paylaş