Enerji barışı

Bu kavramı irdelediğimizde ortaya şöyle bir plan çıkıyor:

ABD, İngiltere, Norveç gibi ülkelerin başını çektiği bu kavram (energy peace) petrol ve doğalgaz gibi enerji kaynaklarının Batı’ya ulaştırılma projelerinin barışa da hizmet edebileceğini savunuyor. Paylaşılacak boru hatları veya limanlar sayesinde, işbirliği yapacak ülkeler doğru seçilirse, kendi aralarında büyük çatışmalar yaşayan bölge ülkeleri ekonomik çıkarları birleşeceği için barışa daha kolay ulaşacaklar.

Çıkarlar birleşince görüş ayrılığı yaşanan konuların anlamı azalacak.

* * *

Benim “Kuzey Irak Açılımı” dediğim, kamuoyunun “Kürt Açılımı” olarak bildiği gelişmelere “enerji barışı” konsepti ile bakılınca ortaya şöyle bir resim çıkıyor.

Konu: Denize kıyısı olmayan ama Irak petrolünün %20’sine, dünya enerji kaynaklarının %2’sine sahip Kuzey Irak’ın petrol ve doğalgazının dünyaya arzı.

 Olası güzergâhlar:

 Petrol:

1) Türkiye üzerinden Mersin Limanı’ndan veya

2) Suriye üzerinden Tartus Limanı’ndan dünyaya arz edilebilir.

* * *

Uzmanlar kimin hangi alternatife oynadığı konusunda ise şu bilgileri veriyorlar.

1) Hâlâ Suriye’yi İran’ın müttefiki olarak gördüğü için ABD Türkiye’yi tercih ediyor.

2) Türkiye’nin bölgede etkinliğinin sınırlandırılması için gayret sarf eden ve başını Suudi Arabistan ve Mısır’ın çektiği Arap Ligi ise Suriye’yi istiyor.

Ayrıca, Arap Ligi “enerji barışı” konsepti çerçevesinde Arap ülkelerinin birbirine daha yaklaşacağı, işbirliğinin daha güçleneceği temasını da işliyor.

Kendi hesapları çerçevesinde İsrail de Suriye’yi destekliyor.

* * *

Türkiye’yi destekleyen ABD’nin Türkiye’nin önüne koyduğu en önemli şart ise petrolün taşınacağı güzergâhın güvenliğinin temin edilmesi.�

Bu amaçla ABD, PKK’nın silah bırakmak için ikna edilmesi gerektiğini açıkça talep ediyor.

Ancak, zaten Irak’tan çıkmak isteyen ABD, Kuzey Irak’ta yeni bir cephe açmak istemediği için, PKK’nın silah zoru ile bertaraf edilmesi söz konusu değil.

Eğer, Türkiye Kuzey Irak’ın petrolünün dünyaya arzını Suriye liman(lar)ına bırakmak istemiyorsa, PKK’yı savaştan vazgeçirmek zorunda!�

İşte “Kürt Açılımı”nın uluslararası ekonomik boyutu bu!

* * *

Türkiye bu yıl sonuna dek PKK’ya silah bıraktırmayı beceremezse

1) Hem ABD’in Irak’tan askerini çekmeye başlayacağı 2010 yılında ABD’ye yardımcı olmakta zorlanacak.

2) Hem de, yukarıda söyledim, Arap Ligi’nin Kuzey Irak petrolünün dünyaya Suriye’den (Tartus) arz edilmesi konusunda görüşü avantajlı duruma geçecek.

* * *

Konuya bu perspektifle bakınca “Kürt meselesi”nin neden 2009’un ikinci yarısında bu kadar önem kazandığı daha iyi anlaşılıyor.�

Yarın devam edeceğim.