Başkanlık sistemi: AKP’ye bir uyarı

Rahmetli Turgut Özal cumhurbaşkanı olunca, sahip olduğu yetkileri beğenmemiş ve ortaya başkanlık sistemini atmıştı. Bazıları da yarı başkanlık sisteminden bahsetmeye başlamışlardı.

Süleyman Demirel de Özal’ın sağlığında, başkanlık sistemini diktatörlük özlemi olarak nitelendirmiş, tek kalınca da fikir değiştirerek ‘çok münasip gördüğünü’ beyan etmişti.

Şimdi ‘Başkanlık sistemi’ tartışmaları tekrar orta yere sürülüyor.

Ben, Özal’dan başlayarak ‘yönetim sistemi’nin sistematik olarak değil, kişisel açıdan tartışıldığını düşünüyorum.

* * *

Benim tavrım baştan beri açık: Parlamenter sistemi kesintisiz ve uzun süre yaşayıp, eksiğini gediğini yeterli seviyede irdelemedik ki, yeni bir sistem arayalım!

* * *

Şimdi Başkanlık Sitemi’ni AKP de irdeliyor. Muhalifler de diyorlar ki, Recep Tayyip Erdoğan Sezer’den sonra cumhurbaşkanı olmak istiyor ama bügünkü sistem içinde %35 oya sahip AKP oyları ile seçilmesi, yeterli millet desteği olmadığı, hatta %65’in kendisine kesin karşı olduğu gerekçeleri ile büyük sıkıntı yaratacak. Zira, %65 Erdoğan’ın hanımefendisinin türban ile Köşk’e çıkmasını hazmedemeyecek.

Buna mukabil, AKP’liler de, her seferdeki gibi, başkanlık sisteminin ülkeyi yönetim açısından oldukça hafifleteceğini iddia ediyorlar.

* * *

Benim bu yazı ile AKP’lilere ufak bir uyarım var. Uyarım da sadece pagmatik açıdan!

İster başkanlık sistemi olsun, ister yarı başkanlık sistemi; seçim:

1) Ya tek aşamalı olacak ve en fazla oyu alan aday seçilecek,

2) Ya da ilk turda en fazla oy alan ikinci tura kalacak ve ikinci turda en fazla oy alan seçilecek.

* * *

Sakın, AKP’liler ‘tek turlu’ bir seçim tarzını toplumdaki çeşitli katmanlara kabul ettirebileceklerini zannetmesinler!

Erdoğan’ın veri parlamenter sistem içinde cumhurbaşkanı seçilmesine karşı çıkanların argümanı tek turlu seçimi kökten reddediyor.

Onlar, Erdoğan’ın partisine oy vermeyen %65’in, türbanın Köşk’e çıkmasına kökten karşı olduğunu vurguluyorlar.

Milletin %35’inin Erdoğan’a doğrudan oy vermesi bir şeyi değiştirmez!

Bundan dolayı da başkanlık veya yarı başkanlık sistemine geçilirse, ‘iki turlu’ seçimi öne sürüyorlar ve Erdoğan ‘milletten %50’yi alırsa itiraz etmeyiz/edemeyiz’, diyerek resmen ‘gel gel!’ yapıyorlar.

Zira, düşünüyorlar ki, ikinci turda Erdoğan değil, onun karşısında kim kalırsa kalsın milletten %50 oy alma ihtimali Erdoğan’dan yüksek olacak!

Onlara göre; ‘türban fobisi’ olarak ifade edilebilecek bir tepki ile %65 ‘ikinci tercih’ olarak ‘ikinci turda’ Erdoğan’ın karşına çıkacak herhangi bir laikci adaya oy verecek!

* * *

Ben başkanlık/yarı başkanlık sistemine ancak ve ancak iki turlu seçimle geçilebileceğini düşünüyorum. AKP kendi kazdığı kuyuya düşebilir.