Burası iyi madense vah diğerlerinin haline

Siyasetçiler zaten toz kondurmuyor...
Uzmanlar madeni öve öve bitiremiyor...
Ama benim dinlediklerim öyle demiyor, gördüklerim de öyle değil.
Halen çalışanlar “işimden olurum” korkusuyla üstü kapalı konuşuyor ama içeriye giren kurtarma ekipleri ve daha önce burada çalışmış madenciler öyle demiyor.
Eski sistem çalışan bir maden burası.
Girişi, galerilere ulaşma yolları yeni açılan madenler gibi değil...
Bu yüzden çalışma şartları çok daha zor.
Özel kurtarma ekiplerinden içeriye girenler anlattı, yeni açılan bir su matarasının ağzının paslı olduğunu...
İşçilere verilen su matarası bu.
Tesisin lambahanesini, tuvaletini, orasını burasını gezdim, yeryüzünün üstü bile eski-püskü, kırık-dökük...
Yeraltını tahmin dahi edemiyorum.
Tabii ben daha önce hiç maden görmüş biri değilim.
Bu haliyle bile örnek maden gösteriliyor olabilir burası.
Eğer öyleyse, vah diğerlerinin haline...

Madenci yeraltına 1300 lira için inmiyor

Bir madenciyle sohbet ediyorum.
Çalışma duygusunun ne olduğunu sordum; nefretle mi, hırsla mı, küfrederek mi çalışır bir madenci...
“Madene girerken ağır adımlarla gireriz. Zamandan kazanmak için. Çıkarken koşarak çıkarız, bir an önce kurtulmak için” diye yanıt verdi.
Sabah 08.00’de başlayan mesai, madencilerin 15.30’da çıkışlara yönelmesiyle son buluyor.
Aşağıda 6 kilometrelik tüneller var. Çıkış, kimi zaman 45 dakikaya yakın sürüyor.
Yeryüzüne 16.00 gibi çıktıklarında 8 saatlik mesaiyi tamamlamış oluyorlar.
Peki 1300-1500 lira için değer mi?
Kırkağaç’ta kavun satsa bu parayı kazanamaz mı insan?
Herkes madencilerin bu para için çalıştığını düşünüyor.
Oysa onları yeraltına iten daha önemli bir neden var:
11 yılda emekli olmak...
2008’den önce sigortalı olanlar
11 yılda emekli oluyor.
2008’den sonra olanlar ise 20 yıl.
Eskiden 20’sinde madene giren, 31’inde emekli çıkıyordu.
Her ne kadar emekli maaşı için yaşlarını doldurmayı bekleyecek olsalar da, 31’inde ömür boyu sosyal güvenceye sahip olmak madenciyi yeraltına sokan en büyük neden...
AKP, 2008’de madencinin emeklilik için çalışma süresini 20 yıla çıkardı.
Şimdi 20’sinde giren, 40’ında emekli çıkıyor madenden.
“Tabii o süre içinde ölmezsek” diye anlatıyor konuştuğum genç madenci bu durumu...

Bankalar şov peşinde

Bazı bankalar ölen madencilerin kredi borçlarını sıfırladıklarını açıkladılar.
Böbürlenerek, övünerek...
Kalan kredi borçlarını ailelerinden istemeyecekler, ödemeyene haciz göndermeyecekler yani...
Silecekler borcu.
“Bravo” diyeceğimizi beklemeyin.
Bundan bile reklam yapmaya kalkmayın ya.
Ayıptır, günahtır...
Çünkü biz sizin kredi verirken borçluyu sigortaladığınızı ve vefat halinde kalan borcu sigortadan aldığınızı biliyoruz.
Ne sıfırlaması?
Hem alacağınızı son kuruşuna kadar sigortadan tahsil ediyorsunuz hem de “Madencilerin kredi borçlarını sıfırladık” diye övünüyorsunuz.
Bu işten bir parça gurur çıkarmak istiyorsanız;
Sigortadan tahsil ettiğiniz paraları madenci ailelerine verin de görelim.

Daha kötüsü gelmedi!

Kırkağaç’ta cenazelerin konduğu büyük depoya polislerin yanında ‘sıyrılarak’ girdim.
Madencilerin cansız bedenleri yan yana yatırılmış.
Herkesin ağızlarında maske...
İçeride madenin en soğuk yüzü, en ağır kokusu var.
O sırada polislerden biri tanıdı beni, “Gazeteci giremez buraya” dediler, apar topar dışarı çıkarıldım.
Hemen yan tarafta insanlar kurulan dev ekranda ölen madencilerin fotoğraflarını seyrediyor.
Hepsinin üzerinde KRK27-KRK35 gibi numaralar var.
Kırkağaç’a gönderilen cenazeler böyle kodlanmış.
Bakan Yıldız’ın ilk söylediği gibi cenazeler yanmış, parçalanmış değildi.
Belli ki tamamı boğularak hayatlarını kaybetmiş.
Ancak ilk çıkarılan 200 madenci, yangının olmadığı ve dumandan etkilenen, çıkışa yakın yerlerden çıkarılanlar.
Düne kadar yangın halen devam ediyordu.
Yangından hayatını kaybeden madenciler çıkarılmadı daha.
O yüzden daha kötüsüne hep beraber hazır olalım.
Bundan sonra yanmış, tanınmaz halde bedenlerin çıkarılacağını söylüyor kurtarma ekipleri.
Zaten 30 saatin sonrasında özel kurtarma ekipleri işten el çektirildi.
Uzman ekipler madenin zor bölümlerinde çalışmaya başladı.
Başından beri özel kurtarma ekipleri yardımcı görevini üstlendi zaten.

Evlatlar toprak altında anneler toprağın üstünde

8 senedir aynı maddende çalışıyormuş İsmail Coşkun...
Bir yaşında oğlu var, yeni bebeği olmuş bir ay önce...
Maden altında...
Kardeşiyle tanıştım, “İki gündür abimi arıyoruz, bir haber yok” diye isyan ediyor.
Böyle yüzlerce aile var...
Soma’daki maden girişi, Kırkağaç’taki depo, Soma Devlet Hastanesi üçgeninde mekik dokuyorlar.
“Bir yerden haber alır mıyız” diye... Bazısı da gecenin serininde Soma Devlet Hastanesi bahçesindeki bu dört anne gibi birbirlerine sokulmuş bekliyor.
Çocukları, eşleri toprak altında...
Onlar toprağın üstünde yatıyor...

Ayıp be! Madende bile selfie

Çarşamba gecesi 00.30 civarında Soma’daki madenin girişindeyim.
Yeraltından çıkarılan madencilerin getirildiği merdivenin hemen dibinde.
Etrafta madenci yakınlarından çok, meraklı bir kalabalık var.
“İçeride yakını olan var mı?” diye sordum.
Birinin yeğeni, birinin de amcasının oğlu içerideymiş.
Gerisi?
Meraktan orada...
Fotoğraf çekip, Twitter’a koyuyorlar...
Selfie yapıyorlar, selfie!
O saatte madenin ağzındaki kalabalığın içinde toplasan 15 madenci yakını ya vardı ya yoktu.
Canlı yayın araçlarının olduğu yere geçerken, üç itfaiye erinin konuşmasına şahit oldum;
“Orada durmuş selfie yapıyorlar abi ya” diye dert yanıyordu biri.
Yanlarına oturup bir çaylarını içtim.
İzmir itfaiyesinden üç genç itfaiye eri...
Madenciler can derdindeyken insanların selfie çekmesine kızıyorlardı.
Onlar daha dün gece, içeriden artık canlı çıkması konusunda umutsuzdular...