Kanser çocuk demiyor

SİOPE; çocuklarda görülen kanserlerin tedavisi ile ilgili çalışmaları yürüten bilimsel bir dernek. Avrupa odaklı bu kuruluşun Türkiye’de de üyeleri var. 

Dokuz Eylül Hastanesi Pediatrik Tümörler Konseyi Üyesi Prof. Dr. Erdener Özer, bu yıl tema olarak çocuklara özgü kanserler için ilaç geliştirilmesi konusunun seçildiğini söyledi. Nitekim 15 Şubat günü Avrupa Parlamentosu’nda bu konuya özel bir oturum düzenlenecek. Toplantıya siyasilerle birlikte SİOPE ve ilaç endüstrisi yetkilileri, araştırmacılar ve hasta yakınları katılacak.

Birinci ölüm nedeni

Kanserin Avrupa’da 1 yaş üstü çocuklarda birinci, ülkemizde ise üçüncü sırada ölüm nedeni olduğunu söyleyen Prof. Dr. Özer, şu açıklamayı yapıyor;
“Bu öneme karşın yeni geliştirilmiş kanser ilaçları Avrupa’da bile çok az çocuk hastada kullanılıyor. Bu nedenle seçilen tema yeni etkin ilaç geliştirme çalışmalarındaki eksikliğe parmak basıyor. Ne yazık ki kanser ilacı geliştirmeye yönelik bilimsel çalışmalar, daha fazla pazar payı ve kamuoyu ilgisi olması nedeniyle erişkinlik çağı kanserlere odaklanmış durumda. Çocukluk çağı kanserleri ender görülen ve özel hastalıklar. Böyle olsa da bugün Avrupa’da, hastalığı tekrarlamış 10 kanserli çocuktan birinden azının yeni geliştirilmiş bir ilaca ulaşması üzücü bir durum değil mi?”

* Dünyada her yıl 180 binden fazla çocuk kansere yakalanmakta. Peki çocukluk çağı kanserleri bakımından ülkemizde durum ne?
“Türk Pediatrik Onkoloji Grubu tarafından 2002-2008 yılı arasında yapılan bir çalışmada, 11.902 kanserli çocuk hasta kaydı yapılmış. Bunlar arasında ilk sırayı kan kanseri (lösemi) almakta. Lenf bezi kanseri (lenfoma) ve beyin kanserleri sırayı takip ediyor. Böbrek (nefroblastom) ve böbrek üstü kanserleri (nöroblastom), kemik ve kas kanseri (rabdomyosarkom) ile birlikte sıklık açısından ardı sıra geliyor.

Tedavi yüz güldürücü

Çocukluk çağı kanserlerinde erişkinlere göre tedavi sonuçları daha yüz güldürücü. Gelişmiş ülkelerde her beş kanserli çocuğun dördü hastalıktan kurtulabiliyor. Ülkemizdeki tedavinin başarı yüzdesinin, bu hasta grubu için yüzde 65 civarında olduğu ifade ediliyor. Çocukluk çağı kanserleri ile ilgili gerek kanser sıklığı, gerek ise tedavinin başarısına ait veriler ülkemiz için ne yazık ki güvenilir değil. Sağlıklı kanser kayıtları için ulusal stratejilere ihtiyaç var.”

* Sağlık sistemimizde kanserli çocukların karşılaştığı sıkıntılar nereden kaynaklanıyor?

“Kapsamlı merkezlerin azlığı, ilaçlara erişimde sorunlar ve yatak sayısının kısıtlılığı ilk akla gelenler. Bu konu ile ilgili deneyimli sağlık ekibinin verimli kullanılmasında da sorunlar yaşanıyor.

Haftalık konsey toplantısı

Kanserli çocukların tanı aldığı ve tedavi gördüğü kapsamlı merkezlerden biri de İzmir’deki Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi. Bu kurumda 20 yılı aşkın bir süredir her çarşamba Pediatrik Tümörler Konseyi toplanıyor. Bu konseyde tüm kanserli çocuklar için detaylı tanısal incelemeler ve klinik değerlendirmeler ışığında tedavi kararları alınıyor.