D vitamini ve hamilelik

Temel fonksiyonu kalsiyum dengesinin sağlamasıdır. Bunun yanında immun sistem, hücre çoğalması, hücresel farklılaşma ve endokrin gibi birçok görevi de vardır. Gebelikte ise immun tolerans sağlar ve fetüsün atılmasını engeller. Ayrıca antimikrobial etkinlik gösterir. Gebelikte D vitamini etkisiyle anne bağırsağından kalsiyum emilimi yüzde 35 artar. Vitamin D seviyesi düşük anneden doğan bebek raşitizme yatkın oluyor. Eksikliğinin erken doğum ve düşük doğum ağırlığına yol açtığı çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir. Eksiklik varsa doğan bebeklerde ileri dönemlerde öğrenme ve bellek problemleri yaşandığı görülmüştür. VitD, pankreatik β hücreleri uyararak insülin sekresyonunu düzenlemede ve insülin direncini azaltmada etkilidir. VitD antienflamatuar etkinliğiyle metabolik sendrom ve DM’daki enflamasyon sürecinde rol oynuyor olabilir. Vitamin D yetmezliğiyle gebelik diyabeti arasında anlamlı ilişki var. Yetersizlik yaşanan gebelerde postpartum depresyon daha sık olarak görülmektedir.

HAYAT BOYU ÇOK ÖNEMLİ
Sadece hamilelik süreci için değil, tüm hayatımız boyunca önemli olan bir vitamin türü ancak gebeler için yüksek önem arz eder. D vitamininin en önemli kaynağı UV ışınlarıdır. Bu nedenle anne adaylarının her gün açık havada ve güneşli bir bölgede en az 15-20 dakika yürüyüş yapmaları gereklidir. D vitamininin kalsiyum metabolizmasındaki bilinen fonksiyonları dışında immünmodülatör, anti-enflamatuar ve endokrin fonksiyonları vardır. D vitamini eksikliği ciddi bir sağlık sorunudur. Vitamin D takviye programları yeterli görünmemektedir. Dünyada yaklaşık 1 milyar insanda D vitamini eksikliği olduğu tahmin edilirken, Türkiye’de yüzde 60-70 oranında görülen bu eksikliğin sağlığı ciddi şekilde etkilediği biliniyor. D vitamini desteğinin solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyucu etkileri olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle pandemi döneminde D vitamini düzeyinin 30 ng/ml’nin üzerinde olmasını arzu ederiz. D vitamini takviyesi hastalığı geçirmemize engel olmaz, ancak hastalıkla savaşırken daha güçlü olmamızı sağlar. Pandemi döneminde evlere kapandığımız, daha az güneş ışınına maruz kaldığımız için D vitamini seviyelerimizin daha da düştüğünü varsayabiliriz.

TAKVİYE NE ZAMAN OLMALI?
Hamilelik süresince D vitamini takviyesine 12’nci haftadan itibaren başlanmalı ve gerekirse tüm hamilelik boyunca devam edilmelidir. Genel olarak ilk 3 ay bitince başlamak gerekiyor. Aç karnına alınmamalıdır. Tercihen akşam yemekte yeşillik ve yoğurt yedikten sonra alınır. Yeşillik ve yoğurdun ardından D vitamini ekmeğe damlatılır ve yenir. Direkt dil üzerine de damlatılabilir. Yağlı olduğundan suya veya süte damlatılırsa cam bardak kenarına yapışır ve yeterince alınmaz. Bardak veya kupada kalır ve eksik alınır.