Çocuklarda kilo fazlalığı aileye düşen görevler

1- Çocuğunuzun neler yediğini 5-7 gün gözleyin . Aldığı besinleri, miktarları ve zamanları ile birlikte not edin. Daha sonra doktorunuzla birlikte bu yenilen besinleri değerlendirin. Nelerin fazla olduğunu ve nelerden vazgeçilebileceğinizi gerçekçi bir şekilde doktorunuzla da konuşarak çocuğunuzla birlikte kararlaştırın.

2-  Çocuğunuzun yemeğini tüm aile fertlerinin birlikte olduğu saatlerde yemesini sağlayın.

3- Yemeğe başladıktan sonra doyma hissinin beyne ulaşması için 20-30 dakikanın geçmesi gerekir. Eğer yemek bu sürenin altında bir zamanda bitirilirse doyma hissine ulaşmadan gereğinden çok gıda alınır yavaş yemeğe özen gösterin. O nedenle yemek20-30 dakika gibi bir süreye yayılmalıdır. Çocuğun her lokmayı 20-30-40 kere çiğnemesini sağlayın. Bu kilo kontrolünün en önemli kısmı, olmazsa olmaz altın kuralıdır.

4- Şişmanlatıcı yiyecekleri sınırlandırın. Bunlar kolalı içecekler, gazozlar, hazır meyve suları, çikolata, gofret, hazır dondurmalar, şeker ve şekerlemeler (Yemek şekeri de mümkün olduğunca azaltılmalıdır.) pasta, börek, kek, kuruyemiş ve benzerleridir.

5- Karbonhidrat ve yağdan zengin gıdalar sınırlandırılmalıdır. Bunlar; bal, reçel, pekmez, şokella, ekmek, makarna, pilav, börek, mantı, hamur işi tatlılar, sütlü tatlılar, yağ ve yağda kızarmış yiyeceklerdir. Yemekteki yağ azaltılmalı, ek yağ konulmamalıdır.

6- Yemek alışkanlığı düzeltilmeli. Hazır yemek ve fastfood denilen hazır gıdalar kısıtlanmalıdır. Bunlar; pizza, hamburger, patates kızartması, döner ekmek, dürüm, salamlı, sucuklu, sosisli sandviçlerdir. Eğer çocuk çok istiyorsa haftada bir kez bu gıdalardan birini yemesine izin verilebilir.

7-Yemek aralarında kalori bakımından zengin yiyecekler yenilmemeli. Atıştırma huyundan vazgeçilmelidir.

8-Sık ya da seyrek yemek yenmemeli. Çocuklar günde 3 ana,3 ara öğün almalı ve günlük alması gereken kalori bu 6 öğüne bölünerek çocuğa verilmelidir. Devamlı bir şey atıştırmak ya da günde 2-3 kez fazla miktarda yemek yemek genelde fazla kilo alımına neden olur. (Ramazan ayında erişkinler 2 öğünde ve fazla miktarda yemek yedikleri için genelde kilo alırlar.)

9- Gece yatmadan önce kalorisi yüksek gıdalar alınmamalı; çünkü bu alınan kalori uykuda hareketsiz olunduğu için harcanmaz ve depo edilir.

10- Besinlerdeki tahıllar, sebzeler ve meyveler artırılmalı. Meyvelerin şeker miktarlarının yüksek olduğu da unutulmamalıdır.

11-Ekmek alımı kısıtlanmalı. Her öğünde 1 dilim tam tahıl ekmeği yenilebilir. İşlenmiş ürünlerle yapılmış ekmekler yenilmemelidir.

12-Kolalı içecekler, hazır meyve suları düşük enerjili olsalar bile kısıtlanmalıdır. Çünkü bunlar; tatları nedeniyle diğer tatlı besinlere karşı istek uyandırır. İçecek olarak su, yarım yağlı süt ya da ayran içilmelidir. Meyve suları yerine meyvenin kendisi tüketilmelidir. Hazır meyve suları asla alınmamalıdır.

13-Light ürünler asla tüketilmemelidir. Doygunluk hissi yaratmadıkları için gereğinden çok gıda alımına neden olmakta ve bu da kilo kontrolünü olumsuz etkilemektedir.

14-Enerjisi az olsa bile sakız engellenmelidir. Çünkü sakız salgıları artırarak yeme isteği uyandırır.

15-Öğle yemeğini okulda yiyorsa bu engellenmemeli ancak tabağına ekstradan fazla yiyecek almaması sağlanmalıdır. Arkadaşlarının tabağına ne kadar yemek koyuluyorsa onun tabağına da o kadar yemek koyulmalıdır. Okul kantininden abur cubur gıdalar tüketilmesi engellenmelidir. Eğer okulda ara öğün alacaksa bu ailenin hazırladığı sağlıklı besinlerden olmalıdır.

FİZİKSEL AKTİVİTE ÖNEMLİ

Çocukluk yaş grubunda çok düşük kalorili diyet kullanamadığımız için harcanan kalorinin artırılması birincil öneme sahiptir. .Eğer çocuk kilo fazlalığını kendi yaşam biçiminde bir sorun olarak görmüyorsa onu harekete geçirmek oldukça zordur. Öncelikle çocuğa kilo fazlalığının yaşam biçimine getirdiği olumsuzluklar ayrıntılı olarak anlatılmalı ve bu olumsuzluklardan kurtulmanın en önemli kısmının fiziksel aktivite olduğu gerçeği çocuğa kabul ettirilmelidir .Fiziksel aktivitenin arttırılmasında ilk kural aktivitenin çocuk için eğlenceli, zevkli ve bir ödül gibi algılanmasının sağlanmasıdır. Psikososyal destek de en az diyet ve egzersiz kadar önemlidir. Kilolu olma durumu çocuğun psikososyal durumunu olumsuz etkilemektedir. Aile bireyleri, komşular, çevre, diğer çocuklar ve arkadaşları dış görünüşü nedeniyle kilo fazlalığı olan çocuğu eleştirir, ona sataşır hatta onunla alay edebilirler. Takım oyunu gibi fiziksel aktivite gerektiren durumlarda iyi performans gösteremeyeceği için çocuk kendini bu tür aktivitelerden uzak tutabilir. Tüm bu olumsuzluklar da çocukta hareketsizliğe yol açarak onun daha fazla kilo almasına neden olabilir. Siz ve çocuğun çevresindeki herkes çocuğun kilosunu sık-sık gündeme getirmemeli, uğraşlarında ona yardımcı olmalı, yaşamın her alanına onu sokmaya çalışmalıdırlar. Çocuk fazla kilolarından kurtulacağına ancak bunun zaman alacağına inandırılmalıdır .Arkadaşlarıyla kesinlikle kıyaslanmamalı. Sık sık birlikte yapılan grup oyunları, geziler, egzersizler çocuğun kalori harcanmasını arttırabileceği gibi ona ruhsal açılım da sağlar.

ALIŞ VERİŞ YAPARKEN DİKKAT

* Aç karnına alışverişe çıkmayın. * Nelere ihtiyacınız olduğunu belirleyin bir listeye hazırlayın ve marketten yalnızca listenizdekileri alın ve çıkın. Raflardaki yiyeceklerin albenisine kapılmayın. *  İleride bir gün gereksinim olur diye herhangi bir yiyeceği satın almayın. * Hazır besinlerden çok doğal besinleri almaya özen gösterin. * Yanınıza yalnızca oluşturduğunuz listedeki yiyecekleri alacak kadar para taşıyın, fazla para taşımayın.   

AİLELER NE YAPMALI

*  Mutfağa fazla zaman ayırmayın. *  1-2 Öğünlük yemek yapın. Ne kadar az yemek yaparsanız o kadar iyidir. *  Evde tüketilmeye hazır, şişmanlatıcı yiyecekler bulundurmayın. * Çocuğunuza sunduğunuz yemeği küçük tabakta, salatasını büyük tabakta sunun. * Servis yaptığınız kepçe veya kaşığın küçük olmasına dikkat edin. * Yemeği tencere ile masaya koymayın. Tüketilecek miktarda tabaklara koyduktan sonra kalan yemeğin ağzını kapatıp hemen buzdolabına kaldırın. * Çocuğunuzun yemeğini yemek odasında tüm aile bireyleriyle birlikte yemesini sağlayın. Televizyon karşısında yemek yemesine asla izin vermeyin. * Yemek biter bitmez masadan kalkmasını sağlayın. * Yemek masasında oyalanmasına izin vermeyin. * Tıka basa doyuncaya kadar değil açlığı geçtiğinde yeme işlemini sonlandırmasını sağlayın.