Gerçekten yeterli besleniyor muyuz?

Peki, gerçekten yeterli besleniyor muyuz? Yetersiz beslenmenin ne olduğunu biliyor muyuz? Çünkü günümüzde karşılaşılan beslenme sorunlarının büyük bir kısmı yetersiz beslenmeye bağlı olarak gelişiyor. Bilinçsiz yapılan diyetler, fast food tarzı beslenme, stres, depresyon, sıfır beden olma çabası, yanlış pişirme teknikleri gibi birçok faktör, yetersiz beslenmenize neden oluyor. Kötü haber şu ki vücudunuzda belirtiler oluşana kadar, siz bu durumun farkına bile varamıyorsunuz. Sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenme kavramlarını sık sık duyuyorsunuzdur. Ancak beslenme konusunda bu üç kuralı ne kadar yerine getirebiliyoruz. Özellikle de beslenme sorunlarının büyük bir kısmının yetersiz beslenmeye bağlı olarak ortaya çıktığını düşündüğümüzde... Biz farkında olmasak da günlük yaşantımızda bizleri etkisi altına alan birçok faktör, aslında yetersiz beslenmemizin de nedeni. Mesela fast food tüketiyorsanız, bilinçsizce diyet yapıyorsanız, tek yönlü besleniyorsanız, vücudunuzun ihtiyacından az besin tüketiyorsanız, stresli bir yaşamınız varsa, yanlış pişirme teknikleri kullanarak yiyeceklerin besin değerinin düşmesine neden oluyorsanız, o zaman siz de yetersiz beslenme sorunuyla karşı karşıyasınız demektir.

YETERSİZ BESLENME VÜCUDA NASIL ZARAR VERİR?

Yetersiz beslenme, kişinin günlük ihtiyacı olan besinleri, vitamin ve mineralleri tüketmemesi anlamına gelir. Bu durumda da eksik kalan besin ögeleri, enerji metabolizmasına katılamaz. Besin alımından ihtiyacı olan enerjiyi sağlayamayan vücut da gerekli enerjiyi sağlayabilmek için dokularını parçalamaya başlar. Vücutta ilk etapta yağ dokuları yakılsa da yetersiz beslenme devam ettikçe sırasıyla kaslar, cilt dokusu, tırnak ve saç dokuları şeklinde devam eder. Daha sonra ise vücut kendini korumak için enerji harcadığı sistemleri kapatmaya başlar. İlk kapattığı sistem ise bağışıklık sistemidir. Vücut direncinin zayıflamasıyla birlikte ise hastalıklara yakalanma riski artar.

YETERSİZ BESLENMENİN DAVET ETTİĞİ HASTALIKLAR

Yetersiz beslenme, hiç de hafife alınacak bir olay değildir. Çünkü beraberinde oldukça ciddi hastalıkları da getirir. C vitamini eksikliğine bağlı skorbüt, gece körlüğü, guatr, diş çürükleri, osteoporoz (kemik erimesi), demir ve folik asit eksikliği anemileri, kemik yumuşaması, raşitizm, kaslarda zayıflama, besin emilimi yetersizlikleri, yara iyileşmesinde gecikmeler, saç dökülmesi, tırnak kırılmaları, cilt rahatsızlıkları, kabızlık, hafıza güçsüzlükleri ile ishale, demansa ve dermatite sebep olan pellegra gibi ciddi hastalıklar, yetersiz beslenme sonucunda ortaya çıkar.

İLK SİNYALLERİ GÖZ ARDI ETMEYİN!

Vücudumuz yetersiz besin ve enerji alımına karşı, ilk etapta verdiği belirtilerle bizleri uyarmaya çalışır. Eğer, çabuk yoruluyorsanız, enerjiniz düşükse, saçlarınız dökülmeye başladıysa, uyku bozukluğu yaşıyorsanız, sinirlilik hali varsa, kaygılı hissediyorsanız, hava ısısı normal olmasına karşın üşüyorsanız, kabızlık sorunu yaşıyorsanız, unutkanlığınız arttıysa, çok sık hasta olmaya başladıysanız, o zaman bu belirtileri göz ardı etmemeniz önemli. Çünkü hissettiğiniz tüm bu sorunlar, yetersiz beslenmenizden kaynaklı olabilir.

YETERSİZ BESLENMEYE KARŞI NASIL ÖNLEM ALINIR?

Yetersiz beslenme ile mücadelede yapılması gereken ilk şey, bir diyetisyen veya hekim eşliğinde yeniden dengeli ve sağlıklı beslenme tarzına geçmektir. Kişinin yaşına, cinsiyetine, günlük fiziksel aktivitesine uygun, varsa hastalıkları ile uyumlu bir beslenme düzenine geçilmesi besin ögelerinin yetersiz alımını azaltacaktır. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme planına vitamin ve mineral takviyeleri dahil edilmelidir. Ancak besin takviyeleri, yapılan tetkikler sonucuna göre belirlenmeli ve doktorun önerdiği miktarda ve sürede kullanılmalıdır.

DENGELİ BESLENMENİN SIRRI

Sağlıklı beslenmede dengenin sağlanabilmesi için öncelikle besin çeşitliliğine dikkat etmek gerekir. Su, hayatta kalmamız için vazgeçilmez bir besin ögesidir. Ama onun dışında besin ögeleri, 5 gruba ayrılır. Beslenme kaynaklı hastalıklardan korunmak ve sağlıklı kalabilmek için tüm besin ögelerinin eksiksiz bir şekilde karşılanması gerekir.

Süt ve süt ürünleri: Protein, kalsiyum, fosfor, çinko ve B vitaminleri bakımından zengin olan bu besin grubu, günlük porsiyonlarda mutlaka tüketilmelidir. Günde özellikle 2-3 porsiyon yoğurt ve peynir yemeğe özen gösterin.

Et-tavuk-balık, yağlı tohumlar ve kuru baklagiller: Et, tavuk, balık ve yumurtanın yanı sıra fındık, fıstık, ceviz gibi sert kabuklu yağlı tohumlar ile fasulye ve nohut gibi kuru baklagiller, önemli bir besin grubudur. Çünkü protein, demir, çinko, B vitaminleri, A vitamini, fosfor ve çinko açısından zengindirler. Özellikle B12 vitamini, sadece hayvansal grupta bulunur. Kuru baklagiller de lif açısından çok zengindir. Hücre onarılmasına destek olmaları açısından oldukça önemlidir. Günlük porsiyonlara mutlaka bu gruptan besinler eklenmelidir.

Ekmek ve tahıllar: Temel enerji kaynağını bu grup oluşturur. Rafine edilmemiş karbonhidratların besin değerleri zengindir. Tam buğday, çavdar ekmeği ve yulaf tüketebilirsiniz. Birçok vitamin de içerirler. Demir bakımından da zenginlerdir. Sinir sistemi ve sindirim sistemini korumada önemli işlevleri vardır. Günde ortalama 3 porsiyon kadar tüketilmelidir.

Sebze ve meyveler: Sebze ve meyveler, dengeli beslenmenin neredeyse vazgeçilmezleridir. A, E ve C vitamini, potasyum, demir, magnezyum, posa ve flavonoid, lignan, fenolik asitler gibi antioksidanlar açısından zengindirler. Hastalıklara yol açan serbest radikalleri etkisiz hale getirmede önemli bir rol oynarlar. Ancak mevsiminde sebze ve meyve yemeniz gerekir. Sebze grubu, günde 3-4 porsiyon, meyve grubu ise günde 2-3 porsiyon tüketilmelidir.