Genç kızlarda Polikistik Over tehlikesi

Günümüzde genç kızların yüzde 17’si PCO ile tanışıyor. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), gelecek yıllarda bu rakamın daha da yükseleceğini öngörüyor. Yani durum ciddi. Bu nedenle ben de bugün kızlarımızın yaşam kalitesini düşüren ve hatta ilerleyen yıllarda anne olmalarını bile engelleyebilecek bir etkiye sahip olan Polikistik Over Hastalığı’nın ne olduğuna ve tedavi yöntemlerine bir göz gezdirelim istedim. Çünkü yapılan güncel araştırmalar, bu hastalığın kızlarımızın üreme çağına gelmeden önce bağırsak duvarına yerleşen bazı bakteriler nedeniyle de gelişebileceğini gösterdi. İyi haber şu ki, bu sorunun önüne geçebilmek mümkün...

POLİKİSTİK OVER HASTALIĞI NEDİR?

Yumurtalıkların çok çalışması veya hiç çalışmaması ya da yumurtalıklarda çok fazla yumurtanın bulunması anlamına gelen Polikistik Over Hastalığı, kızlarımızı gelişme çağlarında yakalayarak hem doğurganlıklarını olumsuz etkiliyor hem de pek çok farklı hastalığın oluşumuna zemin hazırlayabiliyor. Bu nedenle önemsenmesi gereken ciddi bir kadın sağlığı sorunu olarak öne çıkıyor. Özellikle üreme çağındaki kadınlar arasında yaygın görülen ve kısırlığa da zemin hazırlayan Polikistik Over; tedavi edilmemesi durumunda ilerleyerek hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları, karaciğer yağlanması, metabolik sendrom, diyabet, uyku bozuklukları ve depresyon gibi pek çok ikincil hastalığa da yol açabiliyor. Hastalığın etkileri ise gelişme çağında olan 13-14 yaşlarındaki genç kızlarımız adet görmeye başladıkları zaman ortaya çıkıyor. Eğer genç kızımız her ay 35 günü geçmeyecek şekilde düzenli adet görüyorsa ciddi bir sorun yok demektir ancak 2-3 ayda bir adet görüyorsa o zaman hastalığın varlığı düşünülerek, hemen bir doktora başvurması gerekir.

BEDEN VE RUH SAĞLIĞINI OLUMSUZ ETKİLİYOR

Polikistik Over Hastalığı, beden sağlığı dışında kadınların psikolojilerini de olumsuz etkileyerek, yaşam kalitelerini düşürüyor. Polikistik Over genelde Polikistik Over Sendromu (PCOS) ile karıştırılsa da aslında bu iki kavram, birbirinden farklı. Bir yumurtalıkta 12 ve daha fazla küçük kistik oluşumlar varsa bu tip yumurtalıklara “Polikistik Over” deniliyor. PCOS ise birçok belirti ile seyir eden bir durumu gösteriyor. PCO’nun genellikle ilk belirtisi, ergenlik döneminde adet kanamalarının başlaması ile ortaya çıkıyor. Seyrek ya da hiç adet görememe şikâyeti ise en çok doktora başvurma sebebi diyebiliriz. Adet düzensizliğine ek olarak ayrıca sivilce problemi, ciltte yağlanma, erkek tipi tüylenme, kilo artışı ve kilo verememe gibi belirtiler de hastalığın habercisidir. PCO hastaları genellikle ciddi kilo sorunu da yaşayabiliyor. Her hastalıkta olduğu gibi PCO’da da erken tanı çok önemlidir. Çünkü erken dönemde tespit edilirse tedavisi çok kolay bir şekilde sağlanabiliyor. 

PCO VE BAĞIRSAK DUVARI İLİŞKİSİ

Geçmiş yıllarda Polikistik Over Hastalığı’nın nedeni tam olarak bilinmiyordu. Genetik yatkınlığın, bazı çevresel faktörlerin ve sağlıksız beslenmenin hastalığın gelişmesinde etkili olduğunu özellikle fast food tarzı yiyecekler, kötü yağlarla yapılan besinlerin çok fazla tüketilmesinin hastalığın tetikleyicileri olduğunu biliyorduk. Ancak yeni yapılan çalışmalar ve özellikle 2022 yılında yayımlanan bir araştırma mikrobiyota ile PCO arasında yakın bir ilişki olduğu gösterdi. Bağırsak duvarımızda yaşayan birçok yararlı ve zararlı mikroorganizma var. Biz bu mikroorganizmalar topluluğuna mikrobiyota diyoruz. Yeni yapılan araştırmada da özellikle kalın bağırsakta yaşayan canlılar içerisinde östrojen sentezini kontrol eden bakteriler bulundu ve PCO’nun gelişmesine çok etkili olduğu tespit edildi. Bu veri, oldukça önemli. Çünkü bu bakteriler, kızlarımız üreme çağına gelmeden önce bağırsaklarına yerleşiyor. Genç kızlarımız adet görmeye başladığında da bu bakteriler, adet düzensizliğine neden olarak Polikistik Over Hastalığı’na yol açıyor. 

DOĞAL TEDAVİLERLE DE SORUN ÇÖZÜLEBİLİR

Modern tıbba baktığımızda bu hastalık, bazı ilaçlar ve hormonal destekler verilerek kontrol edilmeye çalışılıyor. Ancak genç kızlarımız için erken yaşlarda hormon tedavisi vermek yerine daha doğal tedavilerden de faydalanılabilir. Bu kapsamda öncelikli olarak bağırsak duvarının tedavisine yoğunlaşılması gerekiyor. Bunun içinde mikrobiyotada östrojen sentezine yol açan mikroorganizmaları ortadan kaldıracak bir tedavi planlaması hazırlanıyor. İkinci olarak Polikistik Over Hastalığı’nda böbrek üstü bezlerinden salgılanan testosteron mekanizmasını aktive eden ve kılların daha belirgin çıkmasını neden olan faktörleri tedavi etmeye çalışıyoruz. Üçüncü aşama ise aşırı östrojen sentezinin kontrol altına alınması. Bu yaklaşımlarla özellikle genç çağlardaki hastalarda veya ileri yaşta ama çocuğu olmayan hastalarda doğal tedavi yöntemleriyle Polikistik Over’i toparlayabiliyoruz. Yani, dengesiz hale gelen yumurtalık hormonlarını düzenlediğimizde, kilo kontrolünü sağladığımızda ve bel-basen bölgesi yağlanma durumunu dengeli hale getirdiğimizde çoğunlukla hastalarda hem adet düzeni sağlanabiliyor hem yumurta kaliteleri artıyor hem de doğal yolla gebe kalma oranları yükseliyor.