Toplumsal Cinsiyet Eşitliği

Toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadının güçlenmesi, küresel bir öncelik olarak Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) en önemli öğelerinden biri. UNDP, kadınlar ve kız çocuklarının kendi toplumlarına erkekler ve oğlan çocukları ile eşit temelli katkı yapamadığı sürece sürdürülebilir insani gelişmenin tam anlamıyla gerçekleşmeyeceğine inanıyor. 

İnsani gelişme için yalnızca ekonomik refah yeterli değil. İnsanların eşit, sürdürülebilir ve istikrarlı bir dünyada esenlikle yaşayabilmeleri çok yönlü yaklaşımlar gerektiriyor. UNDP için, toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadının güçlenmesi küresel çapta tanınan bir norm olarak tanımlanıyor ve yoksulluğun ortadan kaldırılması, eşitsizlik ve dışlamanın azaltılmasında ülkeleri destekleme çalışmalarında ayrılmaz bir parça olarak yer buluyor. UNDP Türkiye, bu küresel görevin ivmesiyle uyumlu olarak, toplumda cinsiyet eşitliği ve kadının toplumdaki güçlenmesi çalışmalarını kararlı biçimde sürdürüyor.

Türkiye'nin önde gelen yüksek öğretim kurumlarından biri olan Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) resmen 2015 yılında kurulmuş bulunuyor. Ancak konu ile ilgili çalışmaların başlama tarihi 2006’ya kadar uzanıyor. Üniversite öğrencileri, öğretim üyeleri ve idari kadrosundan bir grup gönüllünün bir araya gelerek kaleme aldıkları “Sabancı Üniversitesi Cinsel Tacize Karşı Önlem ve Destek İlkeleri Belgesi” nin 2007 yılında bir yönerge olarak uygulamaya konulması, Türkiye’deki üniversiteler açısından önemli bir adım teşkil ediyor. Gönüllülerin 2010 yılında kurdukları Gender Forum, 2015’te Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti tarafından Mükemmeliyet Merkezi” olarak tanınmış ve Merkez’e, 2016 yılında, YÖK tarafından verilen Uygulama ve Araştırma Merkezi (UYGAR) statüsü verilmiş bulunuyor. Merkez, halen, yoluna “SU Gender” olarak devam ediyor.

Merkezin en önemli ve heyecan verici çalışmalarından biri, “Birleşmiş Milletler Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan Haklarının Geliştirilmesi Ortak Programı (BMOP)” çerçevesinde, farklı illerden lise öğretmenleriyle yürütülen “Mor Sertifika Programı”. UNDP’ nin desteğiyle başlayan ve 2007 yılından itibaren Sabancı Vakfı’nın desteğiyle sürdürülen Mor Sertifika Programı; 17 ilden 3 binden fazla lise öğretmenine ulaşılmasını, birçok lise ve ilkokul öğretmeninin yanı sıra eğitim fakültesi öğrencilerinin de toplumsal cinsiyet odaklı yoğun ve bütüncül bir eğitim almalarını sağlamış bulunuyor. 

Söz konusu program kapsamında toplam 2144 öğretmen, öğrenci ve kadın seminerlere ve eğitimlere katılmış durumda. Ayrıca 206 lise öğretmeni İstanbul’da Sabancı Üniversitesi Kampüsünde gerçekleştirilen bir haftalık programa devam ederek “Mor Sertifika” almaya hak kazanmış bulunuyor. “Mor Sertifika” Millî Eğitim Bakanlığı kapsamında hizmet içi eğitim olarak sayılıyor. 

“Mor Sertifika” programının hedefleri:

 -Toplumsal cinsiyet çalışmalarının lise eğitimi içinde ana akımlaşmasını, bu konudaki duyarlılığın derslere ve okul içi etkinliklere yansımasını sağlamak,

-Lise öğretmenlerinin ve onların aracılığıyla liseli gençlerin ‘kadınların insan hakları’ konusundaki farkındalıklarını arttırmak,

-Katılımcılar arasında toplumsal cinsiyet üzerinde ortak bir dil oluşturmak,

-“Öğrenmeyi öğrenme prensibine odaklanmak’; lise öğretmenlerini toplumsal cinsiyet bilinci ile eğitim stratejileri geliştirme konusunda güçlendirmek ve desteklemek

şeklinde sıralanıyor. 

Bu programın toplumsal cinsiyet eşitliğine ilişkin farkındalığı arttıracağına ve eşitliğin yaygınlaştırılmasını hızlandıracağına yürekten inanıyorum. Ayrıca, öğrencileri dışında kalan toplumu da bilgilendiren ve dolayısıyla eğiten yüksek öğretim kurumlarımızın varlığıyla gurur duyuyorum. 

Engellerimizi hissettirmeyecek engelsiz günler dileği ile…