Göz alan “Gözdağı”

Taksim Meydanı'nın tek yeşil alanı Gezi Parkı'nın duvarının yıkıldığını gören bir grup gencin ağaçların kesilmesini engellemek istemeleri ile başlayan Gezi Direnişi’nden bu yana tam bir yıl geçti. Sevgili Can Dündar’ın bu direniş sırasında gözünü kaybeden gençlerden altısının öyküsünü anlattığı “Gözdağı” belgeselinin ilk gösterimi 30 Mayıs Cuma akşamı Kadıköy Caddebostan Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.

Türk Tabipler Birliği’nin verilerine göre sadece Gezi Parkı direnişinin ardından kayıtlı yaralı sayısı 7 binden fazlaydı. Aradan geçen bir yıl içinde yaralıların sayısı on binleri aştı. 26 kişi de gözünü kaybetti. Bu 26 kişiden bazılarının isimlerini ve gözlerini nasıl kaybettiklerini, yalnızca bir fikir verebilmek açısından, sizlerle paylaşıyorum.

Vedat Oğuz...18 Yaşında. Öğrenci... Antalya’daki olaylarda plastik mermiden dolayı gözünü kaybetti.
Necati Metin... 46 yaşında. Asker... Muğla’da gaz fişeğinden dolayı gözünü kaybetti.
Yusuf Murat Özdemir... 24 yaşında. Öğrenci... Ankara’da gaz fişeğinden dolayı gözünü kaybetti.
Burak Ünveren... 31 yaşında . Öğretim Görevlisi... İstabul’da gaz fişeğinden dolayı gözünü kaybetti.
Muharrem Dalsüren... 36 yaşında. Temizlik işçisi... Belediyenin kendisine verdiği görevi yerine getiriyordu. Ankara’da gaz fişeğinden dolayı gözünü kaybetti.
Mahir Gür… 21 yaşında. Öğrenci… İstanbul’da gaz fişeğinden dolayı gözünü kaybetti.
Sepehr Vahabi… Öğrenci… İstanbul’da gözüne isabet eden plastik mermiden dolayı gözünü kaybetti.
Selim Polat… 25 yaşında. Öğrenci… İstanbul’da gaz fişeği isabet etmesi sonucu gözünü kaybetti.
Erdal Sarıkaya… Kardeşini almak için Taksim’e gelmişti. Gaz fişeği isabet etmesi sonucu gözünü kaybetti.
Hülya Aslan… Koç Finans’taki işine başladığı ilk gün, İstanbul’da gözüne isabet eden plastik mermiden dolayı gözünü kaybetti.
Murat Can Top… İstabul’da gaz fişeği ve plastik mermiye maruz kalarak gözünü kaybetti.
Barış Hakan Yaman… İstabul’da gaz bombasına maruz kalmasının ardından polisin darp etmesi sonucunda gözünü kaybetti.
Çağdaş Küçükbattal… 26 yaşında. Eylemlerin ilk günü doğrudan yüzüne isabet eden polis gaz fişeğinin yarattığı travma sonucunda gözünü kaybetti.
Volkan Kesanbilici… Merter’de esnaflık yapıyor. Polisin attığı plastik merminin gözüne isabet etmesi sonucunda gözünü kaybetti.

Can Dündar’ın ağırlıklı olarak Gezi Direnişi’nin ilk 48 saatini ve o 48 saat içinde gözünü kaybeden 6 gencin öyküsünü anlatan belgeseli acıklı bir şiir tadında. İzleyenlere hissettirdiği ise, her şeye rağmen, UMUT…

Dündar, ana tema olarak “Görme”yi seçme nedenini; “Gezi, bir anlamda Türkiye’nin kitlesel anlamda görmeye başladığı tarihti. Ve hiçbir eylemde olmadığı kadar fazla sayıda insan gözünü kaybetti. Adeta görenler, göremesin istendi. Biz de onların öyküsünü anlatmak istedik. Gezi’de gözünden vurulanları işledik. Gözünü kaybedenlerin son gördüğü şey, üzerlerine gelen bir plastik mermi veya gaz fişeğiydi. Yani şiddeti, herkesten iyi ve en yakından görmüşlerdi. Ve gözlerini kaybetmelerine rağmen, bugün olup biteni çoğumuzdan iyi görüyorlardı. Gözleri dağlansa da gözdağına boyun eğmemişlerdi.” diyerek anlatıyor.

Gösterimin ardından bu yürekli çocuklarla görüşme olanağı buldum. “Bizler artık birer engelliyiz.” diyorlar ancak yine de kendi adlarına hiçbir pişmanlık duymuyorlar.

Ben o çocuklara yakından baktım. Gördüğüm şey içlerindeki güzellik oldu. Bence yapmamız gereken bu güzellikleri açığa çıkarmak olmalı, engellemek değil…

Çocukluğum Üsküdar’da, Harem sırtlarındaki İhsaniye Mahallesi’nde, boğaza nazır bir evde geçti benim. Evimizin ön cephesindeki pencerelerden İstanbul Boğazı, Kız Kulesi ve Avrupa yakası görülürdü. Yan cephelerdeki pencereler ahşap evlere, arka cephedeki pencereler ise sokağa bakardı. Daha o yaşlarda aynı evin değişik pencerelerindeki farklı görüntüleri sembol yapmış ve yaşantımın her alanında uygulamaya koymuştum.

Yaşamım boyunca her olaya hep birkaç pencereden bakmaya çalıştım. İçim sıkıldığında, farklı bir pencereden bakarak sıkıntımı giderecek farklı bir şeyler görmeye uğraştım. Ve sanırım, bu konuda her zaman başarılı oldum.

Umudum, Gezi Ruhu’nu şimdiye kadar anlayamamış olanların da değişik bir pencereden bakmayı başarabilmeleri…

“Gözdağı” belgeseli, kanallarda yayınlamak yerine, bir forum mantığı ile parklarda, meydanlarda, salonlarda, kampüslerde ücretsiz olarak gösterilecek. Can Dündar, belgeselle ilgili olarak tüm kıtalardan talep geldiğini, global ölçekte yankı bulacağını ifade ediyor.

Teşekkürler Sevgili Can Dündar… Emeğiniz ve yenilediğiniz UMUT için…

Engellerimizi hissettirmeyecek, engelsiz bir yaşam dileği ile...