Engelsiz üniversite (6)

Daha önce, kızımın ve can arkadaşımın oğlunun mezuniyet törenlerine katılmak için gittiğim kampüsü bu kez bambaşka bir gözle bakarak gezdim; hayata geçirdikleri ve geçirmeyi planladıkları projeleri heyecan ve mutlulukla dinledim.�

ENGELSİZ ÜNİVERSİTE / FOTOGALERİ

Sabancı Üniversitesi, Orhanlı-Tuzla mevkiinde, çok geniş bir alan üzerine yerleştirmiş kampüsünü. Yarım saatlik bir TEM yolculuğunun ardından ulaştım, engelliler için her köşesine erişilebilir olan bu güzel kampüse. Son derece sıcak ve samimi bir ortamda karşılandım ve isimlerinden yazımın içerisinde yeri geldikçe söz edeceğim üniversite görevlileri tarafından, açık ve net olarak, bilgilendirildim.

Üniversite bünyesinde, tüm paydaşların (öğrenci, öğretim elemanları ve idari çalışanlar) bireysel ve akademik becerilerini güçlendirmek amacı ile, Akademik Gelişim Merkezi (BAGEM) kurulmuş. Bu merkez, öğrencilerin farklı sorumluluklar gerektiren üniversite yaşamına daha kolay, güvenli ve etkin biçimde uyum sağlamalarına yardımcı olan, destek birimlerinden oluşuyor. Bireysel Danışmanlık ve Engelli Öğrenci Desteği de bu birimler arasında. Merkezin Direktörü Neyyir Berktay, BAGEM’in tüm birimlerinin öğrencilerin Sabancı Üniversitesi'nin katılımcı ve disiplinlerarası eğitim yaklaşımına uyum sağlamalarına yardımcı olduğunu ifade etti. Sayın Berktay, öğrencilerin küresel ve yerel kültür birikimi edinme süreçlerini ve yaşamları boyunca başarıya ulaşmalarını kolaylaştırmaya çalıştıklarını anlattı. Engelli öğrencilerin üniversitedeki yaşamlarını kolaylaştıracak desteğin de, ilgili idari ve akademik birimlerle işbirliği içinde, BAGEM tarafından sağlandığını söyledi.

Beni üniversiteye davet eden BAGEM’in Engelli Öğrenci Desteği Birimi Sorumlusu Sayın Elzi Menda, öğrencilerle yapılan bireysel görüşmeler sonucunda gereksinimlerin belirlendiğini, gerekli düzenlemeler konusunda ilgili birimlerin bilgilendirildiğini ve bu düzenlemelerin yapılmasının takip edildiğini anlattı bana. Görüşmeye katılan Mimar Erol Düzgören de; kuruluş aşamasının ilk gününden beri üniversitede görevli olduğunu, mimari planların hep engelliler düşünülerek yapıldığını, yine de bireysel engellere uyum sağlamak adına her türlü yeni düzenlemeye açık olduklarını ifade etti. Sayın Düzgören görme engellilerin kampüsteki yaşamlarını daha da kolaylaştıracak algılanabilir yüzey konusundaki çalışmaların tamamlanma aşamasında olduğunu söyleyerek, yakın zamanda uygulama aşamasına geçileceğinin müjdesini verdi.

Bir süre sonra, lisansını da burada tamamlamış olan ve halen lisansüstü eğitimini sürdüren, bedensel engelli öğrenci Süha Mutluverdi katıldı görüşmemize. Bir de onun ağzından dinlemek istedim sağlanan kolaylıkları. Kütahya’dan gelmiş Süha. Lisans öğrenimini yüzde yüz başarı bursu ile tamamlamış. Lisansüstü öğrenimini de burslu olarak sürdürüyor. Bana, üniversite öğrenimi süresince kendisine tüm kolaylıkların sağlandığını, hiçbir güçlük yaşamadığını anlattı. Yüksek öğrenim yapabilme konusunda ümitsizliğe kapılmışken, Sabancı Üniversitesi’ni yoldan geçerken tesadüfen fark ettiğini ve bunun hayatını değiştirdiğini; bu yüzden, üniversitenin özelliklerinin engelli öğrencilere duyurulmasını arzu ettiğini söyledi.

Süha, kampüs içinde kendisine uygun olarak düzenlenmiş lojman dairesinde ailesi ile birlikte, yalnızca tek kişilik yurt ücreti ödeyerek, yaşıyor. Okulun, gereken tüm zamanlarda, kendisine tahsis ettiği özel araç sayesinde Koç Üniversitesi yaz okulunda bir ders alıyor.

Anladığım kadarı ile; Sabancı Üniversitesi’nde her dönem başında öğrenciyle yapılan bireysel görüşmelerde; öğrencinin aldığı dersler, derslerin takibine ilişkin gerekli düzenlemeler belirleniyor. Destek Programı sorumlusu bu düzenlemelerin en kısa zamanda yapılabilmesi için; öğrencinin bilgisi dahilinde, ilgili birim ve kişileri bilgilendiriyor. Akademik düzenlemeler konusunda öğrencinin kayıtlı olduğu derslerin öğretim üyelerine ve öğrencinin akademik danışmanına bilgi veriliyor. Tüm düzenlemelerin yapılması Destek Programı sorumlusunca, diğer birimlerle işbirliği içinde, koordine ediliyor. Fiziksel düzenlemelere ilişkin talepler de, ilgili birimlerle işbirliği içinde karşılanıyor. Kampüs, daha önce de belirttiğim gibi, engelli öğrencilerin kullanımına elverişli durumda. Tüm binalar, öğrencilerin bağımsız şekilde istedikleri yere erişebilecekleri şekilde tasarlanmış. Binalarda tekerlekli sandalye erişimine uygun genişlikte asansörler ve tuvaletler bulunuyor. Görme kaybı olan öğrencilerin cam kapıları daha kolay algılayabilmeleri için bu kapıların üzerine göz seviyesinde sarı bantlar yapıştırılmıştır. Kampüs içerisinde de öğrencilerin bağımsız hareket edebilmelerine yönelik rampalar yapılmış. Araç park alanlarında engelli bireylerin araçları için özel alanlar ayrılmış. Yurtlarda engelli öğrenciler için tasarlanmış odalar var. Tekerlekli sandalye erişimine uygun bir araç gün boyunca kampus içinde ring sefer yapıyor. Bu araçtan üniversite içindeki gezim sırasında ben de yararlandım.

Benim için düzenlenen küçük toplantıya katılan bir diğer isim ise, Toplumsal Duyarlılık Projeleri Yöneticisi Zeynep Bahar’dı. Bireylerin yaşadıkları topluma karşı sorumluluklarını bir takım çalışması içerisinde ve aynı zamanda bireysel insiyatiflerini de ele alarak gerçekleştirmelerini sağlamayı amaçlayarak yola çıkmış bu bölüm. Toplumsal Duyarlılık, aynı zamanda,�okulun tüm öğrencileri için iki dönemlik zorunlu bir ders olarak konulmuş. Bu bölümün gerçekleştirmiş olduğu ve gerçekleştirmeyi planladığı projeler olağanüstü. Ne yazık ki bunlara, ancak, bir başka yazıda yer verebileceğim.

Toplantımızın ardından kampüs içinde küçük bir geziye çıktık. Sınıf olarak kullanılan anfi ve odaların tümünün engelli öğrenciler için uygun olduğunu; engelli bir öğrencinin gösteri merkezi sahnesinde performans sergileyebileceğini, spor salonunda çalışabileceğini ve engelsiz yurt odasında -isterse refakatçisi ile birlikte- kalabileceğini gördüm

Kısaca özetlemek gerekirse, Sabancı Üniversitesi’nde engelli öğrencilere getirilen kolaylıkların engelli ve engelsiz öğrencileri her anlamda eşit duruma getirdiğini söyleyebilirim. Doğrusunu isterseniz, böyle bir üniversitede eğitim görebilmek için yeniden öğrenci olabilmek isterdim.

Engellerimizi hissettirmeyecek, engelsiz bir yaşam dileği ile...