Ölmüş bir kült ressamın baş döndürücü başarısı

Hani şu pazar günleri TRT 2’de uygulamalı tablo tarifleri veren afro saçlı ressamdan söz ediyorum. Resim Sevinci adlı şovu dünyanın dört bir yanında TV kanallarında devam ediyor ama, Ross 1995’te lenf kanserinden ölmüş. Ross yönteminin sertifikalı eğitmenleri birçok ülkede kurs veriyor. Bunlardan Türkiye’de de var. Ross firmasının Türkiye distribütörü olan Art Boya Limited geçen ocak ayından bu yana 13 kurs açmış. Dünya çapında 3 bin Ross sertifikalı eğitmen bulunuyor.

Resimler, bizim cam-çerçeve dükkanlarında vitrinin baş köşesine konulan yaldız çerçeveli kitsch peyzajlardan fazla farklı değil. Alıp satmaya kalksanız hiçbir değeri yok. Ama onlar yine de dünyanın en ünlü tabloları. Çünkü hepsi Bob Ross’un elinden, ya da onun tarifinden çıkma.

Son dört yıldır pazar günleri TRT 2’de de yayınlanıyor Ross şovları. Bir tabloyu yapması yarım saat bile sürmüyor. Öyle kolay görünüyor ki. Bir yandan yağlıboya manzara boyarken, diğer yandan yumuşak ve huzurlu sesiyle doğadan, çiçek böcekten bahsediyor. İşte Ross’un eserleriyle camcı peyzajları arasındaki fark da burada ortaya çıkıyor. Bu resimler izleyiciyi rehabilite ediyor.

1995’te henüz 52 yaşındayken lenf bezi kanserinden ölüyor Ross. Ancak Amerika’da halen 200 TV kanalında şovları devam ediyor. Resim Sevinci adlı program dizisi, 1993’e kadar on bir yıl süreyle çekilmiş. Hálá onlar yayımlanıyor. Yirmi ülkede yaklaşık 500 milyon evde izleniyor. Türkiye’den İzlanda’ya, İran’dan İngiltere’ye birçok ülkede hayranları var. Wall Street Journal’daki habere göre, Bob Ross Inc. şu sıralar programın, Rusya, Finlandiya ve Polonya’da da yayımlanması için görüşmeler yapıyor.

Bob Ross tabloları, resim malzemeleri, video ve kitaplardan elde edilen gelir, Ross’un ölümünden bu yana yüzde 70 artış göstermiş. Ancak şirket net kazancını açıklamıyor. Şirketin Avrupa merkezi Hollanda’nın Echt kentinde. İşin başında Bert Effing var. ‘TV kanallarına programı deneme amaçlı veriyoruz, sonra seyirci patlaması yaşanıyor. İşin içinde ne var bilemiyorum. Programda komplo yok, aksiyon yok, hiçbir şey yok’ diyor.

TÜRKİYE’DEKİ SERTİFİKALI EĞİTMEN SAYISI 19

Bob Ross şirketinin sahipleri Walt Kowalski ve eşi Annette. Kowalski’ye göre Ross, resim yapmak yetenek ister görüşünü çürüttüğü için bir fenomen haline gelmiş. Ross ekranda resim yaparken ona eşlik eden seyirci oranı sadece yüzde 3 civarında. Geri kalanlar ise bazı seyircilerin deyişiyle Bob Ross koması haline geçiş yapıyor. O ekranda bilinç akışı sesiyle konuşup, havada uçuşan mutlu küçük bulutlar boyarken, seyirci yarım saatlik bir kaçış yaşıyor. Terör ve savaş görüntülerinden kopup yeşilliklere, karlı tepelere dalıyor.

Türkiye’nin beş ayrı kentinde CRI (Certified Ross Instructors) sertifikalı on üç kurs açan Muhammet Köymen, Ross fenomenine farklı bir bakış açısıyla yaklaşıyor. Irak’taki savaş nedeniyle ABD birçok ülkede giderek reyting kaybederken, Ross’un tatlı sesiyle doğadan söz ederek değişik bir imaj yarattığını anlatıyor. Art Boya Limited Şirketi’nin sahibi Köymen, Bob Ross Inc. ile birlikte geçen ocak ayında ilk eğitmen grubunu yetiştirmiş. Ross’un ‘wet on wet’ (yaş üstüne yaş) tekniği ile yağlıboya resim yapmayı öğretiyorlar. Bu teknik, normalde kapı-pencere boyamada kullanılan kalın fırçalarla, katmanlar kurumadan manzaraların döşenmesinden ibaret.

Eğitim Müdürü Neşe Köymen’in verdiği bilgiye göre şimdiye kadar on dokuz sertifikalı eğitmen yetiştirmişler. Bunların bir kısmı Konya, Bursa, Çorlu, Ankara ve İstanbul’da kurs açmış. Aylık ders ücreti 150 milyon lira. Bob Ross’un özel malzemeleri fiyata dahil değil.

ASKERLİKTEN RESSAMLIĞA

Aslında Ross hayatını ressamlıkla geçirmiş bir sanatçı değil. ABD Hava Kuvvetleri’nde yirmi yıllık kariyeri var, çoğunlukla da Alaska’da görev yapıyor. Ani bir esintiyle Alaska manzaraları yapıp turistlere satmaya başlıyor. 1981’de emekli olduktan sonra kendini resme veriyor.

Önce alışveriş merkezlerini dolaşıp resim dersleri veriyor. Berber masrafından kısmak için saçlarını afroya terk ediyor. Sonra paralanıyor ama, afrosuyla marka haline geldiği için, nefret ettiği saçlarını kestiremiyor.

Ross’tan ders alanlardan biri de Annette Kowalski. Cevheri gördüğü için, Ross’u TV reklamı vermeye ikna ediyor. Şu anda şirketin sahibi olan Kowalski’ler reklam parasını çıkarmak için evlerini ipotek ediyorlar. WNVC kanalı Ross’a program teklifinde bulunuyor ve bir yıl içinde Ross’un şovları altmış kanalda birden yayınlanmaya başlıyor, sonra üçyüzü buluyor. Kowalski’ler, Bob Ross ve eşi şirketi kuruyor. Annette Kowalski, yağlıboya tablo yapmayı adım adım öğreten kitapları yazıyor ve kurs öğretmenlerinin eğitilmesine yardımcı oluyor. Bay Kowalski de şirketin yurtdışındaki faaliyetlerini yönetmeye başlıyor.

Bob Ross, ABD dışında da yavaş yavaş şöhret olmaya başladığında kansere yenik düşüyor. O dönemde şirket, Ross’un yerine bir başkasının geçirilmesi için ağır baskı altında kalıyor. Ancak bir taklit yaratmaya yeltenmiyorlar bile. ‘Başarının sırrı resimlerde değil, Bob’daydı’ diyor Annette Kowalski.