21. Yüzyıla Girerken

Ayşe ÖZEK KARASU

Bedava sanal spiker

Haber sunucuları önümüzdeki nisan ayında yasa girmek için şimdiden hazırlıklara başlayabilirler. Çünkü Ananova piyasaya çıkıyor. Bir İngiliz haber ajansının İnternet ortamı için yarattığı sanal spiker Ananova. Kadın hem genç ve güzel, hem de çok akıllı. Ayrıca 24 saat bedava (!) çalışıyor.

YARATICILARI Ananova adının nereden geldiğini kesinlikle açıklamıyor. Ancak İngiliz basınından bir yorumcuya göre Türkçe-Latince karışımı bir isim Ananova. ‘‘Ana’’yı ‘‘kadın’’ sözcüğüyle özdeşleştirerek, ‘‘yeni’’ anlamına gelen ‘‘nova’’yı peşine takıp ‘‘yeni kadın’’ kavramını buluyor bu yorumcu.

Ananova'yı icat eden Press Association'a bağlı PA New Media adlı kuruluş sanal spikerin ismiyle ilgili bu tahminin doğruluğu konusunda herhangi bir yorumda bulunmuyor.

Adı her ne anlama gelirse gelsin, medya sektörü açısından tehlikeli bir yaratık. Yorulmuyor, şikayet etmiyor, zam istemiyor, 24 saat kesintisiz çalışıyor. Hiç hastalanmıyor. Ancak tabii ki virüslerden korkuyor. Siyasetten seyahate, spordan modaya dünyanın dört bir yanından bütün haberleri herkesten daha önce veriyor. Üstelik tercihe göre veriyor. İstediğiniz her türlü haberi anında size yetiştiriyor. Bir saniye içinde binlerce işlemi yerine getiriyor, aynı anda birden fazla insanla interaktif ilişkiye giriyor.

Bu yüzden de İngiliz basınındaki feminist kalemler fena halde içerliyor. Örneğin The Guardian'ın kadın sayfasında kıskançlık titreşimleri saçan şu satırlar yer alıyor: ‘‘İşte şimdi de medyada sanal kadın dönemi başlıyor. Sahici hemcinslerinden daha süslü, daha sessiz, daha genç ve alımlı.’’

Erkek yazarlar ise Ananova'ya daha soğukkanlı yaklaşıyor. The Sunday Times'tan John Humphrys, ‘‘Meseleye bir de iyi yanından bakalım. Bu hafta Ananova'yla tanıştık ama, aynı zamanda bir başka kompüterize yaratığın sonunun geldiğine tanık olduk. Dünyayı kurtaran iri memeli Lara Croft artık devrini tamamlamış gibi görünüyor’’ diye yazıyor.

Ananova daha işine resmen başlamadan sahici meslektaşlarını korkutacak kadar çok taraftar topluyor. CNN'in web sitesindeki ‘‘Masaüstünüzde sanal bir haber sunucusu ister misiniz?’’ anket sorusuna yüzde 80 ‘‘evet’’ yanıtı veriliyor.

Her nedense yeşil rengin hakim olduğu bir karakter Ananova. 28 yaşında, 1.70 boyunda ve bekar. İnsan muamelesi yapıldığı için belli bir kişiliği olsun diye Mozart, Oasis ve Simpsonlar'ı sevdiği söyleniyor. Şimdilik sadece İngilizce konuşuyor, ancak ileride her dilde ve tercih edilen aksanla konuşacağı belirtiliyor.

Ananova'yla seyirci arasında çok kişisel bir ilişki planlanıyor. E-mail gönderip size özel haberler konusunda uyarıda bulunabiliyor. Bütün moda web sitelerini dolaşıyor, son trendlerle ilgili bilgiler aktarıyor. Kendisi de son modayı izliyor.

Bu arada haber spikerlerine galiba masöz gözüyle de bakılıyor. Çünkü Ananova'nın tanıtımında, gerçek spikerlerden çok daha rahatlatıcı olduğu söyleniyor.

Açlarla tokların sayısı eşitlendi

DÜNYADA ilk kez aşırı besili insanların nüfusu, yetersiz beslenenlerin sayısını yakaladı. Merkezi Washington'da bulunan Worldwatch Institute adlı araştırma kuruluşunun yayınladığı rapora göre şu anda dünya üzerinde aşırı beslenmekten kilosu fırlamış tam 1.2 milyar insan bulunuyor. Bu rakam, açlık sınırında gezenlerin nüfusuna tamı tamına eşit.

Rapora göre bu denklemin ortaya çıkış nedeni şöyle: ABD ve Batı Avrupa'da kilolar hızla tırmanmaya devam ederken, yoksul ülkelerde kırsal kesimden kente göç eden halk hareketsizleşip kilo almaya başlıyor. Örneğin Brezilya'da halkın geniş kesimi yoksul olduğu halde nüfusun yüzde 31'i aşırı şişman. Kolombiya'da da yüzde 43'ü. Hatta çok sağlıklı bir mutfağa sahip olan Çin'de bile şişmanların oranı 1980'lerin sonunda yüzde 9'ken, 90'ların başında yüzde 15'e çıkmış.

Şişmanların sayısındaki artış nedeniyle Worldwatch uyarıda bulunuyor: Aşırı beslenme bu seyri izlediği takdirde şeker ve kalp hastalarının sayısı da artacaktır.