Doğru zeytinyağını seçme rehberi

1. Kimsin, kimlerdensin?

Kaliteli zeytinyağının yolu kaliteli zeytinden geçiyor. Yani artık üzümünü ye, bağını sorma ‘out’, zeytinyağını ye zeytinini sor, ağacını sor, memleketini sor ‘in’. Kristal Yağları Genel Müdürü Christopher Dologh diyor ki; “Üretici üretimin her anında olmalı. İdeal hasat zamanını belirlemek, bekletmeden aynı gün sıkım yapmak, yağhanelerle, lokal üreticilerle iletişimde olmak, modern tesislerde teknolojinin nimetlerinden faydalanmak çok önemli.” Ayrıca zeytinyağının ürün menşei, barkodu ve gerekli kalite belgelerine sahip tesislerde üretilip üretilmediğine de dikkat dikkat...

1. Rengine, kokusuna ve tadına bakın

Boşuna demiyorlar; zeytin işi, şarap işi. Artık şarap gibi zeytinin de, zeytinyağının da meraklıları, eksperleri, ‘oleolog’ları var. Zeytinin duyusal kalitesi, tadı, kokusu, farklı tip zeytinliklerden çıkan yağların sınıflandırılması, uygun lezzetlerle eşleştirilmesi... Hepsi onlardan soruluyor. Söylediklerine göre; renk, koku ve damakta bıraktığı tadın aroması, yakıcılığı ve burukluğu önemli. Çimen, çağla, badem kokularını taşıyorsa, özellikle natürel sızma zeytinyağı dilinizde, boğazınızda yakıcılık hissi bırakıyorsa, damağınız da hafiften burulduysa o zeytinyağı tamam demektir. Tadı sirke gibiyse, bayatsa, odunsuysa, küf kokuları varsa sakince o elinizdeki yağı yere bırakın, aman diyeyim!

1. ‘Ölmez ağaç’ın çıtkırıldım meyvesi

Şişenin ağzı kapalı olmalı ve tamamı doğrudan ısı, ışık almamalıymış. Teneke de olurmuş ama saklamak için ideali koyu renkli, dar boyunlu cam şişelermiş. Ayrıca kulaklara küpe; zeytinyağının raf ömrü 18-24 aymış. Plastik şişelerse en büyük düşmanıymış.

1. Hatay’ın da zeytini var: saurani

Ege, Marmara, Balıkesir, Edremit, Ayvalık derken 17 milyon zeytin ağacıyla Hatay da yarışa girdi. Kristal Yağları, Üreticileri Geliştirme ve Bölgesel Lezzetleri Koruma Projesi kapsamında Hatay’ın nadide zeytini ‘saurani’ için harekete geçti. Öğrendim ki; saurani zeytini Altınözü’nde hayat buluyormuş, meyveleri yağ bakımından çok zenginmiş. Ancak eski ağaçlara bakım yapılmayınca bölgeye Gemlik çeşidi zeytin ağaçları dikilmiş. Hal böyle olunca saurani zeytini birçok yerel zenginlik gibi yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmış. Bununla mücadelenin sonucunda ortaya çıkan saurani zeytinyağı şimdi sınırlı sayıda satışta...

1. Beylik ve sarıulak da kurtulacak

Sırada Antalya ve Mersin var! Bir sonraki durak, Antalya’nın beylik zeytiniyle Mersin-Tarsus’un sarıulak zeytiniymiş.