Aile şirketleri için en büyük tehlike
İZMİR, İstanbul, Bursa, Adana, Aydın ve Manisa illerinden 60’ın üzerinde aile şirketinin bir araya gelerek kurduğu Aile İşletmeleri Derneği (TAİDER) Ağustos 2012’den buyana faaliyet gösteriyor. Aile İşletmeleri Uluslararası Ağı’na (FBN-I) bağlı olan derneğin yönetim kurulu üyeleri Söke Un’dan Seyda Akdurak ve İnci Holding’den Şerife İnci Eren, Londra’daki 23. Dünya Zirvesi’ne de katıldılar.
TAİDER Kurucu Başkanı Şerife İnci Eren’in de belirttiği gibi Türkiye’de şirket yapılarının yüzde 90’dan fazlası aile şirketlerine dayanıyor. Araştırmalar, bir anayasa oluşturup kurumsallaşmasını sağlayamayan ve sonraki nesillere geçiş süreci iyi yönetilmeyen aile şirketlerinin üçüncü kuşakta inişe geçtiğini ve önlem alınmazsa kaybolup gittiğini gösteriyor.
Dünyaca ünlü danışman
İzmir’de de ilk faaliyetini düzenleyen dernek, dünyaca ünlü Aile Şirketleri Danışmanı David Bork’u ağırladı. 1968’ den bu yana 400’ün üzerinde aileye danışmanlık hizmeti veren Bork’a aile şirketleri ve muhtemel sorunlarıyla ilgili birkaç soru sordum.
İşte aldığım yanıtlar;
Sizce aile işletmelerinin karşılaştığı en belirgin sorunlar neler?
En önemlisi aile ilişkisi ile iş ilişkisi arasındaki sınırı yönetmek. Aile sevgisi koşulsuz olmalıdır. Oysa iş hayatında kabul edilebilirlik yeterliliğe dayanır. Bu ikisi karışırsa tüm kötü şeyler gerçekleşir. Çocuklar haketmedikleri mevkilere gelir, insanlara yetkin olmadıkları alanda güç verilir.
Aile şirketlerinde yönetimin çocuklara verilmesi gereklilik midir?
Asla verilme değil, yeterlilik sonucu kazanılma olmalıdır. Şirkete sahip olmak başka, yönetmek başkadır. Şirket sahipleri finans ve nakit akışını yönetmeyi iyi bilmeli ama işin operasyonel kısmından uzak kalmalıdır.
Farklı kültür ya da ülkelerden aileler arasında, mesela Türk firmalarında neler gözlemliyorsunuz?
Türkiye’de yaşlılara müthiş bir riayet etme var. Bir ailenin en büyük oğlunun en büyük oğlu vardı. Amcası kendisinden gençti, iş tecrübesi az, daha muhafazakar ve risk almayan biriydi. Büyük oğlan iş için çok daha iyiydi, fakat diğeri daha genç olsa da amca olduğundan yönetim ona devredildi. Bu yanlış bir uygulama, umarım artık daha azalmıştır.
Profesyoneller ailenin tek üyesine yakınlaşmasın
Türk ailelerinde kadınların yeri hakkında neler gözlemlediniz?
İstatistikleri bilemem, ama benim gördüğüm kadarıyla Türk aile işletmelerinde, batı eğitimi ve bakış açısına sahip kadınlar diğer ülkelerdeki kadınlardan daha fazla şansa sahip. Ayrıca kadınlar direkt veya dolaylı çok fazla şeyi idare ediyorlar.
Aile şirketlerinde çalışan profesyonellere ne tavsiye edersiniz?
Konuşacakları konuları ailedeki herkesi aynı anda toplayarak konuşsunlar. Kararların kimin tarafından verilip uygulanacağının mutlaka belirlenmesini sağlasınlar. Herkesle açık, tam ve tüm bilgiyi içeren iletişim kurma konusunda ısrarcı olsunlar.
SWISSOTEL EFES MÜDÜRÜ DÜNYANIN EN İYİLERİNDEN
MKG Grup tarafından 2000 yılından bu yana gerçekleştirilen, hizmet sektörüne yönelik en prestijli etkinlikler arasında yer alan 13. Uluslararası Hizmet Sektörü ödülleri, sahiplerini bu yıl InterContinental Paris Le Grand’da gerçekleşen törende buldu. Farklı kıtalardan birçok adayın yer aldığı “En İyi Genel Müdür” kategorisinde Swissotel Büyük Efes Genel Müdürü H. Rıza Elibol, iş dünyası ve turizm sektöründen dünya çapında tanınmış isimlerinin yer aldığı jüri tarafından üçüncülük ile ödüllendirildi. İzmir’e geldiğinden bu yana tecrübesinin yanısıra yakın ve sıcak kişiliğiyle İzmirlilerin sevgisini kazanan Elibol’a bu ödül az bile.
Fotoğraflar ve dizelerle komşuyu anlatıyoruz
Uzun yıllardır fotoğraf sergisi açan Reyhan Özlen, 2 yıl boyunca Yunan Adaları’nda çektiği fotoğrafları sergilemeye karar verdiğinde beni arayarak, fotoğraflarına metin yazıp yazamayacağımı sordu. Açıkçası daha önce böyle bir şey yapmadığımdan bana enteresan geldi ve kabul ettim. Sevgili Reyhan’ın birbirinden güzel fotoğraflarından bazılarını araştırarak yerlerini ya da özelliklerini anlatmaya, anonim olanların ise bana hissettirdiklerini dile getirmeye çalıştım. Sergimiz bugün Kedi Kültür Sanat Merkezi’nde başlıyor ve 11 Aralık’a kadar açık kalacak... Vaktiniz olursa beklerim, efendim...
