Tuz ve baharatı azaltın; paketli gıda ve kızartma yemeyin!
Sıcak hava, sağlık sorunu olmayanları bile olumsuz etkileyebiliyor. Bu dönemde güneş çarpması, sıcak krampları gibi sağlık sorunlarına karşı önlem alınması çok önemli. Yani “Gencim, bana bir şey olmaz” demiyoruz ve herkesin tedbirli olmasını istiyoruz. Susuz kalmamak ne kadar önemliyse tuz ve baharat dengesi de o kadar önemli!
Tuz: Sıcak havalarda terleme yoluyla sıvı ve mineral kaybı artar. Bu kaybı dengelemek için su ve elektrolit (sodyum, potasyum gibi) takviyesi yapmak çok önemli. Tuz, sodyumun en önemli kaynağı olduğu için sıcak havalarda makul miktarlarda tuz tüketmek faydalı olurken aşırı tuz tüketimi daha da zarara yol açar. Fazla tuz, vücudun su tutma kapasitesini arttırarak idrar yoluyla daha fazla su atılmasına neden olur. Bu da sıvı ve elektrolit dengesizliğine ve dehidrasyona yol açar. Sıcak havalarda zaten terleme yoluyla sıvı kaybı arttığından dolayı aşırı tuz tüketimi bu durumu daha da kötüleştirir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), yetişkinlerin günlük 5 gramdan (yaklaşık 1 çay kaşığı) az tuz tüketmesini önermektedir. Ancak aşırıya kaçmadan ve bol su içerek tuz dengesini korumak önemlidir.
Baharat: Baharat çeşitleri, özellikle acı biber gibi terlemeyi arttıranlar dehidrasyona yol açar. Ayrıca bazı baharat çeşitleri kan basıncını yükseltebilecek bileşikler içerir. Bu durum, kalp hastalığı veya yüksek tansiyon riski taşıyan kişiler için özellikle önemlidir. Sıcak havalarda kan basıncı doğal olarak yükselme eğiliminde olduğundan, baharat tüketimi bu riski daha da arttırır.
Kızartma: Sıcak yaz aylarında kızartma gibi yağlı ve ağır yiyecekler yemek hem bedenimize hem de sindirim sistemimize ekstra yük bindirir. Kızartmalar yağlı ve ağır besinlerdir; sindirebilmek için daha fazla enerji harcamak gerekir. Buna bağlı vücut sıcaklığı artar ve halihazırda sıcak olan havalarda terlemeyi ve halsizliği daha da arttırır.
Hazır yiyecekler: Sıcak havalarda gıdaların sıcaklık kontrolü zorlaşır ve bu da bakteri ve mikroorganizmaların çoğalmasına yol açar. Özellikle hazır paketli gıdaların uzun süre güneş ışığına veya sıcaklığa maruz kalması, gıda zehirlenmesi riskini arttırır ve içerdikleri vitaminler ve diğer besin maddelerini büyük ölçüde kaybederler. Özellikle protein ve süt ürünleri gibi hassas gıdaların sıcakta beklemesi, potansiyel olarak sağlık sorunlarına yol açar.
Ambalaj malzemeleri ve gıda içeriği arasındaki kimyasal etkileşimler sıcak havalarda daha hızlı olabilir. Bu da gıdalardaki tat, koku ve besin kalitesi üzerinde bozulmaya sebep olur. Özellikle sıcak havalarda hazır paketli gıdaların tüketilmeden önce saklama koşullarına ve son kullanma tarihlerine dikkat edilmesi oldukça önemlidir. Mümkünse bu tür gıdaların serin ve kuru bir yerde saklanması gıda güvenliği açısından daha iyi olacaktır.
Mutlaka su!
Bu anlattıklarımın tam tersine yeterli su içmekse yaz için çok önemli. Su, vücudun termal dengeyi sağlamasına ve aşırı ısınmayı önlemesine yardımcı olur. Yazın güneşe maruziyet arttığı için cildin nem dengesi bozulur ve su içmek cildin nem dengesinin korunmasını sağlar.
Sıcak havalarda terlemeyle vücut sıvı kaybeder. Sıcak yaz günlerinde terleme yoluyla kaybedilen sıvıyı yerine koymak, vücut fonksiyonlarının düzgün çalışmasını sağlar, susuzluğu önler ve dehidrasyon riskini azaltır.
Yeterli su içmek, vücudun su kaybını dengelemek ve fiziksel performansı korumak için gereklidir. Su, kasların ve eklemlerin esnekliğini korur, böylece fiziksel aktivitelerde performansın
artmasına yardımcı olur.
