Sarısı, kırmızısı, yeşili...

Mutfağımda hangi yemekleri yaptığım, bana en sık sorulan sorulardan biri... Bugün sizlere, her çeşidini mutlaka pişirmeye özen gösterdiğim kıymetli bir besini, yani mercimeği anlatacağım.

Özellikle soğuk kış günlerinde yeşil mercimeğin yemeğini yapmayı çok seviyorum; yemeği zerdeçal ve zahter gibi baharat çeşitleriyle zenginleştirmeyi ihmal etmiyorum. Hem yeşil mercimeğin içindeki demir ve protein kaynağıyla kış aylarında daha enerjik oluyorum hem de baharat çeşitleri sayesinde yemeğin antioksidan değerini arttırıyorum.

Soframdan eksik etmediğim diğer bir lezzetse kırmızı mercimek çorbası. Bu çorbayı sevmeyen yoktur. Ailem de çok sevdiği için sık sık pişiriyorum. Ama bir sırrım var: Dolma yaparken oyduğum kabakların içini, kereviz saplarını ve balkabağını da koyuyorum içine; bu sayede ailecek çorbamızı içerken sebzelerdeki vitamin ve minerallerden de faydalanıyoruz.

Ama mercimek köftesini ayrı bir yere koyuyorum. Çünkü sanırım en sevdiğim tarif bu... Benim köftemde mercimek daha bol, bulgur ve yağ daha az. Hatta bazen bulgursuz hazırlıyorum. Genellikle öğlenleri, 4 mercimek köftesinin yanına bolca yeşillik ve  ayranla birlikte yiyorum, kendime doyurucu bir ziyafet çekmiş oluyorum. Akşamlarıysa mercimeğin yeşilini daha çok tercih ediyorum. 3-4 yemek kaşığı haşlanmış mercimek eklediğimde salatalarım doyurucu bir öğüne dönüşüyor.

Yeşil mercimeği patlıcanla çok yakıştırıyorum, hiç denediniz mi? Size önereceğim bir tarifim var. 5 patlıcanın kabuğunu soyup ince uzun şeritler halinde doğrayın, sonra az tuzlu suda haşlayın. Suyunu iyice süzün. 1 bardak haşlanmış yeşil mercimek, nar ekşisi, 1 yemek kaşığı zeytinyağı, 2-3 diş ezilmiş sarımsak, pul biber ve az tuzla birlikte patlıcanları harmanlayın. Turşu tadında bir lezzet oluyor bu...

Mercimekli karnıyarık yaptığım da oluyor. Bunun için 1 kilo patlıcanı ‘pijamalı’ şekilde soyuyorum, ortadan ikiye bölüp tuzlu suda 15 dakika bekletiyorum. Sonra iyice yıkayıp tencerede 1 çay bardağı suyla kısık ateşte patlıcanları yumuşatıyorum. Bir başka tencereye 2 yemek kaşığı zeytinyağı koyup içine yemeklik doğranmış 2 soğan, 2 su bardağı hafif haşlanmış yeşil mercimek, 5-6 diş ezilmiş sarımsak, küçük küçük doğranmış 3 domates ve 3 yeşil biberi ekleyip pişiriyorum. En son tuz ve karabiberle tatlandırıyorum. Yumuşamış patlıcanları yayvan bir tencereye yan yana koyuyorum, üzerlerine de mercimekli sosu ekleyip yarım saat kısık ateşte pişiriyorum. Bu yemeği sarımsaklı yoğurt ve ince kıyım maydanozla yemek öyle güzel oluyor ki...

KIYMETLİ BİR PROTEİN VE LİF KAYNAĞI

Siz de mercimeği sofranızdan eksik etmiyorsunuz, değil mi? Ülkemizde birçok bölgede yetişen mercimek, kompleks karbonhidrat kaynağı olmasının yanı sıra çok kıymetli bir protein ve lif kaynağı. Bu özellikleri sayesinde bizi uzun süre tok tutuyor, bağırsaklarımızı güzel çalıştırıyor, metabolizma hızımızın artmasına yardımcı oluyor. Aynı zamanda fitoöstrojen (bitkisel östrojen) olan mercimek, kadınları meme ve rahim kanseri gibi hastalıklara karşı da koruyor. Ayrıca demir eksikliğine iyi gelerek halsizliği önlüyor.

Kırmızı mercimeğin antioksidan değeri yüksek. Nişasta oranı düşük olduğundan kilo vermemize de yardımcı... Kara şimşeğimiz yeşil mercimekse içindeki A, B, C ve K vitaminleri, çinko, potasyum ve kalsiyum gibi mineraller sayesinde metabolizmamızı hızlandırıyor, lif içeriği sayesinde şeker dengesi sağlıyor ve bağırsak hareketliliğini arttırıyor. Mutfaklarımızda daha az kullanılsa da sarı mercimek de oldukça faydalı... Özellikle kötü kolesterol seviyelerinin azalmasını sağlayarak kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu... Çorbasını yapmanızı öneririm.

BULGURSUZ MERCİMEK KÖFTESİ
(2 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 1 su bardağı kırmızı mercimek

◊ 2 orta boy kuru soğan

◊ 1/2 demet maydanoz

◊ 2-3 dal taze soğan

◊ 1 yemek kaşığı zeytinyağı

◊ 1 yemek kaşığı biber salçası

◊ Tuz, karabiber, pul biber, kimyon

NASIL YAPARIM?

◊ Mercimekleri ve baharat çeşitlerini bir tencereye alın, 1 su bardağı suyla haşlayın.

◊ Ayrı bir kapta zeytinyağı ve küçük küçük doğradığınız soğanları kavurun. Salçasını koyarak kavurmaya devam edin, daha sonra içine haşlanmış mercimekleri ekleyip karıştırın.

◊ Mercimek harcı ılındığında içine ince ince doğradığınız maydanoz ve taze soğanı katıp karıştırarak şekil verin. Yanında bol marul ve yeşillikle servis edin.

YEŞİL MERCİMEK SALATASI
(1 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 1 su bardağı haşlanmış yeşil mercimek

◊ 1 kapya biber

◊ 1 su bardağı yoğurt

◊ 5-6 kornişon turşusu

◊ 5-6 ceviz

◊ 1-2 dal taze soğan

◊ 3-4 dal dereotu

◊ 1/2 limonun suyu

◊ 1 yemek kaşığı zeytinyağı

◊ Pul biber, kimyon

NASIL YAPARIM?

◊ Kornişon, ceviz ve kapya biberi küçük küçük doğrayın. Taze soğan ve dereotunu incecik kıyın. ◊ Tüm malzemeyi iyice karıştırın, salatanız hazır.