Zaferi en iyi Hürriyet yazdı
Kıbrıs’ın tarihi bundan 48 yıl önce değişti.
Barış Harekâtı, 20 Temmuz 1974 günü sabahın ilk saatlerinde başladı.
20 Temmuz tarihli Hürriyet’in normal baskısı “Bu dava bitmeli” başlığıyla yayınlanmıştı. Haber şöyleydi:
“Donanmamıza mensup çıkarma gemileri Mersin’den Akdeniz’e açıldı. Jetlerimiz ve keşif uçaklarımız devamlı şekilde donanma üzerinde uçuyor.”
Gazete böyle çıkmıştı ama sabah saat 05.00’teki gelişmelerle birlikte Hürriyet’in yıldırım baskı serisi de başladı.
Birinci yıldırım baskının başlığı şöyleydi: “Mehmetçik Kıbrıs’ta..”
“Harekât sabaha karşı 5’te başladı. Türk paraşütçüleri yeşil adaya indi.”
Hemen ardından yayınlanan ikinci yıldırım baskının başlığı aynıydı ama yeni gelişmeler eklenmişti:
“Bir Rum hücumbotu batırıldı. 14 ilde sıkıyönetim ilan edildi.”
Aynı zamanda Başbakan Bülent Ecevit’in de harekâtla ilgili sabah 06.00’da yaptığı ilk açıklamaya yer veriliyordu: “Yalnız savaş için değil, barış için adaya ve yalnız Türklere değil Rumlara da barış getirmek için adaya gidiyoruz. Bu karara ancak bütün diplomatik, politik yolları denedikten sonra mecbur olarak vardık.”
ASIRLIK HASRET
Üçüncü yıldırım baskıda yeni fotoğraflarla, en taze gelişme manşetteki yerini almıştı:
“Lefke ve Girne’ye çıktık.”
“Denktaş: Bir asırlık hasreti giderdik. Mutluyuz.”
“İlk iki çıkarma başarı ile sona erdi.”
Günün son yıldırım baskısının manşetinde ise “Lefkoşe-Girne arası kontrolümüz altında” başlığı vardı.
“Panik halindeki darbeci Rumlar ağır kayıplar verdi.”
AJANSLARLA YARIŞ
İlk günü 4 yıldırım baskı ile kapatan Hürriyet, ertesi gün de anlık gelişmeleri neredeyse ajanslarla yarışarak okurlarına duyurmayı sürdürdü.
21 Temmuz 1974 pazar günkü Hürriyet’in normal baskısının manşeti şöyleydi: “Zafer zafer.”
“Havadan ve denizden dalga dalga inen askerlerimize Rumlar beyaz bayrak çekerek teslim oluyorlar.”
“Lefkoşe düştü Mehmetçik,Limasol Magosa ve Baf’dan adanın içine doğru ilerliyor. 2 hücumbot batırdık. Yunanistan’da isyan çıktı.”
Aynı günün ilk saatlerinde Hürriyet yeni bir yıldırım baskı yaptı. Başlık aynıydı ama gelişmeler anlık olarak iletiliyordu: “Lefkoşe-Girne yolu elimize geçti. Ledra Palas Oteli düştü, Türk birlikleri süratle ilerliyor.”
24 temmuz 1974
DALGA DALGA KIBRIS’A
Günün son yıldırım baskısı ise Rum muhafız alayı komutanının esir düştüğünü anlatıyordu: “Artık Girne diye bir limanımız var.”
“Girne’yi alan birliğin komutanı şehit düştü. Muavini yaralandı.”
“Dalga dalga Kıbrıs’a iniyoruz.”
Ertesi gün de 3 yıldırım baskı yaptı Hürriyet. Bunlardan sonuncusu ateşkesi duyuruyordu. Hürriyet, Kıbrıs’taki gelişmeleri en iyi yansıtan gazete olmuştu. Ama bununla bitmedi. Tüm Türkiye 24 Temmuz günü Hürriyet’teki fotoğraflarla sarsıldı.
Cüneyt Arcayürek
HÜRRİYET MUHABİRİ SAVAŞIN İÇİNDEYDİ
Hürriyet’in o dönemdeki en çarpıcı haberciliğinin altında Cüneyt Arcayürek’in imzası vardı.
24 Temmuz tarihli gazetenin manşetinden “Girne’den geliyorum” başlığıyla duyurulan haberde şöyle deniliyordu: “Hürriyet harp muhabiri, şeref dolu savaş günlerini Mehmetçikle beraber yaşadı.”
Harekâtı bizzat Türk askeriyle birlikte takip eden Arcayürek’in objektifinden yansıyan özel fotoğraflar sadece Hürriyet’teydi. Çıkarma gemisinde askerle birlikte Girne’ye çıkan Arcayürek anbean her şeyi görüntülemişti.
Bu fotoğraflar ve izlenimler günlerce Hürriyet’te yayınlandı. Teknolojinin bugünkü kadar gelişmediği 70’li yıllarda Hürriyet tüm sınırları zorlamış neredeyse bir radyo gibi gelişmeleri okurlarına ulaştırmıştı.
Bugün için bu haberciliğin yavaş gözüktüğünün farkındayım. Ama o dönem için Hürriyet’in yaptığı gününün çok ilerisindeydi.
