Yıl içinde kulüp, yıl sonunda futbolcu vergi öder

Sözleşmeli oldukları spor kulüpleri; net ödeme üzerinden (süper lig için) yüzde 20 stopaj hesaplayarak Maliye’ye ödeme yaparlar. Ancak bir de yıllık vergi yükümlülüğü var ve bu kez beyanname vermesi gereken de, vergi ödemesi gereken de bizzat futbolcular. 2023 mart ayı geldiğinde futbolcuların (2022’de elde ettikleri maaş, prim vb. gelirlerini) Maliye’ye beyan edip vergi ödemeleri gerekiyor. Son iki yıla kadar böyle bir yükümlülükleri yoktu sporcuların... Belli ki; hala eski uygulamanın devam ettiği de düşünülebiliyor. 7194 sayılı yasa ile sporcuların vergilendirilmesinde köklü değişiklik yapıldı... Süper lig futbolcularına ödeme yapan kulüpler futbolcuların brüt hak edişleri üzerinden tek bir oran (yüzde 15) üzerinden vergi kesiyordu... (Gelir Vergisi Kanunu-GVK- Geçici 72. Md.) Futbolcular ilaveten bir vergi beyanında da bulunmuyordu, ilaveten bir vergi de ödemiyorlardı... Yasa değişikliği sonrası; süper lig futbolcuları; gelirin elde edildiği yılı takip eden mart ayında (gelirleri yıllık -2022 için- 880 bin lirayı aştığında) bizzat beyanname vermek ve yüzde 40’a varan oranda vergi ödemekle yükümlüler. Kulüpler ise her durumda yine (yaptıkları ödemeler üzerinden) stopaj hesaplayarak Maliye’ye ödeme yapmak zorundalar. 

SPORCU SORUMLU 

Bir ay öncesinde konu Rize Defterdarlığı’na da sorulmuş. Futbolcularla kulüpleri arasındaki sözleşmede ücretlerin ‘net’ olarak ödeneceği yazdığından, futbolcuların beyannamelerinde görülen vergilerin de kulüp tarafından ödenmesi talep edilmiş. Kulüp de futbolcuların bu talebinin yerine getirilip getirilemeyeceğini Maliye’ye sormuş. Maliye cevabında özetle; “futbolcunun beyannamesi üzerinden hesaplanan vergiden futbolcunun sorumlu olduğu” belirtmiş. Beyannamenin verilmediği veya geç verildiği durumlarda vergi dairesince cezaların futbolcu adına kesilmekte olduğu, tahakkuk eden verginin vadesinde ödenmediği durumlarda da verginin sporcudan takip edileceği ayrıca belirtilmiş. (Rize Valiliği, Defterdarlık Gelir Müdürlüğü, 19 Ağustos 2022 tarih ve 28193 sayılı özelge) Dolayısıyla kulübün tek sorumluluğu yıl içi yaptığı ödemeler üzerinden stopaj hesaplayıp vergi dairesine ödemek....

Sözleşmelerde; ücretin ‘net’ olarak ödeneceği yazılması, futbolcunun beyannamesinde görünen verginin de kulüp tarafından ödenebileceği yanılgısı oluşturuyor anlaşılan... Futbolcu “sözleşmemde, benim alacaklarım ‘net ödenir’ diye yazıyor, o zaman vergilerin tümünü de kulüp öder” diye düşünse de bu anlayış yalnızca futbolcuya yıl içi yapılan stopajlı (maaş, prim vb....) ödemeleri kapsayabilir. Nitekim kulüpler zaten yıl içinde futbolcuya net ödeme yaptıklarında, net ödeme üzerinden hesapladıkları vergiyi (stopajı)  Maliye’ye ödemekle yükümlüler. Ancak futbolcuya yüklenmiş yıllık gelir vergisi beyanname verme (ve sonucunda vergi ödeme) yükümlülüğünü, futbolcuların kulüplere yansıtma seçeneği bulunmuyor. Dolayısıyla futbolcuların daha sözleşme imzalanırken; kendilerinin de ayrıca beyanname verme-vergi ödeme yükümlülüklerinin olduğunu bilerek kulüpleriyle ücret tutarını kesinleştirmeleri yerinde olacaktır.

ÖRNEK VERGİ HESABI

Aşağıdaki tabloda (2022 için) yıllık 18 milyon lira net ücret (örnek) üzerinden anlaşan süper lig futbolcusu için, hem kulübün (yıl içinde stopaj yoluyla) hem futbolcunun beyanname vererek ödeyeceği vergiler ayrı ayrı görülebilir. Futbolcu 2022 yılı gelirlerinin toplamı üzerinden beyanname verdiğinde ilk başta 8,9 milyon lira vergi hesaplanır. Ancak futbolcunun; yıl içinde kulübün ödediği 4,5 milyon liralık vergiyi (stopaj) beyannamede hesaplanan vergiden düşme hakkı da olduğundan, nihayetinde futbolcunun 4,4 milyon lira tutarında vergiyi bizzat ödemesi gerekecektir.

ALT LİGLERDE STOPAJ ORANLARI

Yukarıda incelediğimiz örneklerde kulüplerin ödeyeceği stopaj (vergi) oranlarını yüzde 20 olarak verdik. Süper lig için yüzde 20 oranı geçerli iken, alt liglerde sporculara ödemeyi yapan kulüpler yüzde 10 ve yüzde 5 oranlarında vergi hesaplayarak vergi dairesine ödemekle yükümlüler. 

VERGİ ORANI

a) Lig usulüne tabi spor dallarında

1) En üst ligdekiler için % 20

2) En üst altı ligdekiler için % 10

3) Diğer liglerdekiler için % 5

b) Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden % 5