Kira gelirinde vergi nasıl hesaplanıyor?

Beyannameler elektronik olarak iletilebiliyor mu?

2017’de elde edilen kira gelirlerinin en son 26 Mart’a kadar beyan edilmesi gerekmekte. (25 Mart Pazar gününe denk geldiğinden süre 26 Mart Pazartesi’ye uzuyor.) Beyannameler bizzat vergi dairesine verilebilir veya posta ile de gönderilebilir. Beyannamelerin, mükellefin bağlı olduğu (ikametgâhının bulunduğu) vergi dairesine verilmesi gerekiyor.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesindeki ( https://intvrg.gib.gov.tr/) ‘Hazır Beyan Sistemi’ ile de gelirler beyan edilebilir.

Beyana tabi geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından (GMSİ) ibaret olan mükellefler, istemeleri halinde vergi dairesinden alacakları kullanıcı kodu, parola ve şifreyi kullanmak suretiyle yıllık gelir vergisi beyannamelerini elektronik ortamda doğrudan kendileri de gönderebilir. Veya elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış mali müşavirler aracılığıyla gönderilebilir.

Postayla gönderimde postaya veriliş tarihi önemli. Eğer normal (adi) posta ile gönderiliyorsa postaya veriliş tarihi değil, vergi dairesine postanın ulaştığı tarih dikkate alınıyor. Taahhütlü posta yoluyla gönderimde ise postaya veriliş tarihi dikkate alınıyor.

Yaşlılar için evden beyanname alma hizmeti var mı?

Sadece kira geliri elde eden 60 yaş üzeri mükellefler ile engelli mükelleflerden yaşlılığı, engeli veya hastalığı nedeniyle vergi dairesine gidemeyecek durumda olanlar için, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) bu kişiler için evden beyanname alma hizmeti sağlıyor. Belirtilen şartları taşıyan mükellefler, bağlı oldukları vergi dairesini veya Türkiye genelinde Vergi İletişim Merkezi’ni (VİMER - 444 0 189) arayarak randevu isteyebilirler.

Gelir vergisi çıkmasa da damga vergisi ödenecek mi?

Konut kira geliri veya işyeri kira geliri elde edilip beyanname verildiğinde mükellef için vergi ödemesi söz konusu olmayabilir de… İstisnadan yararlanılıyorsa kira gelirinden düşülecektir, gider ve indirimler de kira gelirinden düşülecektir ve beyannamedeki hesaplama sonucunda mülk sahibi için gelir vergisi ödemesi çıkmayabilir de...  

Ancak; her durumda, ‘beyanname vermek zorunda olan mülk sahipleri’ damga vergisi ödemek zorunda olacaklar.

2018’de gelir vergisi beyannamesi üzerinden ödenecek damga vergisi tutarı 58.80 lira. (Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği, Seri No: 62. )

Verginin taksitleri hangi aylarda ödenebiliyor?

2017 gelirleri için; 26 Mart 2018’e kadar verilecek beyannamelerde hesaplanacak ‘ödenecek vergiler’ 2018/Mart ve 2018/Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenebilecek. Vergi dairesi veznesine ödenebildiği gibi, anlaşmalı bankalara ve gib.gov.tr adresinden banka kartları ve kredi kartları ile de ödenebilir.

Beyanname verilmezse cezası nedir?

Kira gelirleri beyan edilmez veya eksik beyan edilirse ve bu durum inceleme sonucu tespit edilirse, konut kira gelirleri için 3.900 lira olan istisna hakkı kaybolur. Beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen gelir tutarı üzerinden gelir vergisi hesaplanır ve verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir. Aylık yüzde 1.40 gecikme faizi hesaplanır. Vergi Usul Kanunu’nda beyanname vermeyenler için iki kat 1. derece usulsüzlük cezası da öngörülmekte.

Kira geliri arttıkça artan vergi nasıl hesaplanıyor?

Gelir Vergisi’nin oranları yüzde 15’den başlayıp yüzde 35’e kadar yükselmekte. (GVK Md.103)

2017’de elde edilmiş gelirin büyüklüğüne göre değişen vergi oranları;

- İlk 13 bin liraya kadar gelir için yüzde 15 (1.950 lira),

- 13 bin liradan fazlası ile 30 bin lira arası (17 bin liralık gelir için) için yüzde 20 (3 bin 400 lira),

- 30 bin liradan fazlası ile 70 bin lira arası (40 bin liralık gelir için)  için yüzde 27 (10 bin 800 lira),

- 70 bin liradan fazla gelir için yüzde 35 olarak uygulanmaktadır (296 no.lu GV Genel Tebliği).

GÜNLÜK-HAFTALIK KİRALAMANIN VERGİSEL FARKI VAR MI?

-Maliye, günlük-haftalık kiralamaları; tipik kira geliri (GMSİ) olarak değil, ‘ticari kazanç’ olarak görüyor. Ticari kazanç olunca mülk sahibi için çok şey değişiyor. Çünkü GMSİ’ de yılda bir kez gelir vergisi (GV) beyannamesi vermek yeterli. Ticari kazançtaysa (gerçek usulde) defter tutma zorunluluğu var, düzenli olarak KDV beyannamesi (ve işlemlere bağlı olarak muhtasar beyanname) verme zorunluluğu var. Tabii ki yıllık GV beyannamesi zorunluluğu da var. Dolayısıyla kira geliri ticari kazanç olarak görülünce mülk sahibi için yükümlülükler oldukça artıyor.

Peki, günlük kiralamaları Maliye neden ‘ticari kazanç’ olarak görüyor? “Uzun süreli kiralamaya göre daha fazla gelir elde edildiği, süreklilik arz edecek şekilde her kiracı ayrıldığında tekrar kullanıma hazır tutulduğu” yaklaşımıyla ticari kazanç olarak görülmekte. Ayrıca Maliye, bu tip kiralamalar için organizasyon gerektiğini dolayısıyla kira geliri olarak değil ‘ticari kazanç’ olarak vergilendirilmesi gerektiğini belirtiyor.

YAZLIKLARI KİRAYA VERMENİN VERGİSEL FARKI VAR MI?

-Yazlık konutlarda kiralamanın süresi ve şekline göre vergileme değişiyor. Beyan edilecek gelirin; kira geliri mi (gayrimenkul sermaye iradı-GMSİ) yoksa ticari kazanç mı olacağı yine yukarıdaki kriterlere bakılarak belirleniyor. Yani aylık-sezonluk olarak kiralama varsa ertesi yıl Mart ayında (2017 istisna tutarı olan 3.900 lirayı da aşıyorsa) tek bir beyanname verilmesi yeterli. Ancak; eğer günlük-haftalık kiralama varsa, her defasında yeni müşteri için yazlık tekrar kullanıma hazır hale getiriliyorsa (bu tip kiralamalar için bir organizasyon gerektiğinden de yola çıkılarak) ticari kazanç olarak görülüyor. Elde edilen kira geliri ‘GMSİ’ sayılmıyor, ‘ticari kazanç’ sayılıyor.

Yazı dizimiz boyunca gerek konut, gerek işyeri kira gelirleri için vergi hesaplama örneklerine yer vermiştik. Daha fazla örnek vergi hesaplamaları www.vergidoktoru.com.tr internet adresinde görebilirsiniz. Maliye’nin vatandaştan gelen sorulara cevaben verdiği özelge örnekleri de aynı sitede görülebilir. 

-SON-