Beyanname vermek için son günler

25 Mart, pazar gününe denk geldiğinden, süre 26 Mart’a (geçen pazartesiye) uzamıştı. Halen beyannamesini vermemiş olanlara bir hafta daha ek süre tanındı, önümüzdeki pazartesi (2 Nisan) mesai bitimine kadar beyanname verilebilecek. (23.03.2018 tarihli Vergi Usul Kanunu Sirküleri/101) Elektronik ortamda beyanname verecek mükellefler, beyannamelerini pazartesi gün sonuna kadar iletebilecekler.

Maliye teknolojiyi en iyi kullanan kurumlardan. Geçen yıl elde edilen gelirler, daha yıl bitmeden Maliye’nin (elektronik) hafızasına zaten akmıştı. Banka kanalıyla yapılan kira ve satış işlemlerinden, tapuda gerçekleşen satışlardan Maliye otomatik haberdar oluyor. İlaveten elektrik, doğal gaz, su abonelikleri gibi bilgileri de kimlik numarası bazında edinebiliyor.

Dolayısıyla beyana tabi geliri olup da beyanname verilmemişse bunu tespit etmek Maliye için oldukça kolaylaştı...

Gerek kira gelirlerinin, gerek gayrimenkul satış kazançlarının ve diğer beyana tabi kazançların mükelleflerce bizzat Maliye’ye bildirilmesi önemli... Beyanname verilmediğinin tespiti halinde, ödenecek vergi aylık yüzde 1,40 oranında gecikme faiziyle tahsil ediliyor, ilaveten bir kat vergi cezası da kesiliyor.

Beyana tabi geliri olup henüz beyanda bulunamayanlar için kritik konuları, beyan döneminin bu son günlerinde hatırlatmak yararlı olacaktır.

KONUT KİRA GELİRLERİ

2017’de yıl boyunca 3.900 liraya kadar konut kirası elde edenler beyanname vermeyecek. 3.900 liranın üstünde konut kira geliri olanlar verecekleri beyannamelerinde bu istisnayı ve gerçek giderlerini veya götürü gideri (yüzde 15) düşerek hesaplama yapacaklar. Ayrıca varsa Gelir Vergisi Yasası’nın 89. maddesinde yazılı olan ve ödenecek vergiyi azaltabilecek olan indirimleri de (özel sigorta prim ve katkı payları, bağış ve yardımlar,  eğitim ve sağlık harcamaları) hesaplamada (gösterilen sınırlar çerçevesinde gelirlerinden düşerek) dikkate alabilecekler.

İŞYERİ KİRA GELİRLERİ

2017’de net 24.000 lira, brüt 30.000 liradan fazla işyeri kira geliri elde edenler beyanname verecek. Eğer işyeri basit usuldeki bir mükellefe kiraya verilmişse (veya vergi kesintisi zorunluluğu olmayanlarca kiralanmış ise) beyanname verme sınırı 2017 gelirleri için 1.600 lira.

KÂR PAYI GELİRLERİ

2017 yılında elde ettiği brüt temettü ve kâr payı tutarı 60 bin TL’yi aşmayanlar beyanname vermeyecek. Gelir 60 bin lirayı geçiyorsa şahsen beyanname verilmesi gerekiyor. Beyannameye gelir olarak kârın (temettünün) yarısı dâhil edilip vergilendiriliyor (kalan yarısı istisna) ve şirketin ödediği yüzde 15 stopaj da ödenecek vergiden mahsup ediliyor/düşülüyor. Kesinti yoluyla ödenen (yüzde 15) verginin, hesaplanan gelir vergisinden yüksek olduğu durumda vergi iadesi de söz konusu olabiliyor.

GAYRİMENKUL SATIŞ KAZANCI GELİRLERİ

Normalde taşınmazın alış değeri ile satış değeri arasında kazanç oluştuğunda bu kazanç üzerinden vergi hesaplanır. Ancak Gelir Vergisi Kanunu’na göre alış tarihinin üzerinden beş tam yıl geçtikten sonra taşınmaz satıldığında ne kadar kazanç elde edilirse edilsin vergi ödenmiyor. (GVK Mükerrer Md. 80/6)

Beş yıldan önce evini-işyerini satıp (2017’de) 11 bin lirayı aşan kazanç elde edenler bu kazançlarını beyan etmek zorunda.

YURTDIŞI FAİZ GELİRLERİ

Yurt içinde (2017’de) elde edilen mevduat faiz gelirleri için de, repo kazançları için de, vatandaşların mart ayında ayrıca beyanname vermesi gerekmiyor. Elde edilen gelirin büyüklüğü ne kadar olursa olsun fark etmiyor, beyanı gerekmiyor. Yıl içinde ne zaman gelir elde edilmişse, banka o anda, brüt kazanç üzerinden vergiyi otomatik hesaplayıp brütten kesiyor.

Yurtdışında elde edilen faiz gelirlerinde durum farklı... Türkiye’de vergi kesintisine tabi olmadığından ve istisna da uygulanmadığından yurt dışında (2017’de) elde edilen faizlerin 1.600 lirayı aşması halinde yıllık beyanname ile menkul sermaye iradı (MSİ) olarak beyan edilmesi gerekiyor.

Kıyı bankacılığından (off-shore bankacılık) elde edilen faiz gelirlerinin de beyan edilmesi gerekiyor.

2017 yılında elde edilen ve 30 bin lirayı aşan eurobond faiz gelirlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekiyor. 30 bin liranın hesabında başkaca kâr payı geliri, işyeri kirası geliri gibi gelirler de dikkate alınıyor.

ÜCRET GELİRLERİ

2017’de tek işverenden ücret alan ve yıl içinde stopaj yoluyla vergilerini ödeyen çalışanların, beyanname vermeleri gerekmiyor. Geçen yıl elde edilen ücretin tutarı da dikkate alınmıyor, tek işverenden olduğu sürece beyanname verilmiyor. Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden ücretliler için birden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamı 2017 ücretleri için 30 bin lirayı aştığında beyanname verme zorunluluğu başlıyor. Beyanname vermek zorunda olan ücretlilerin, tüm ücret gelirlerini de beyannamesine dâhil etmesi gerekecek.