Metropoll’ün anketinden ne çıktı?
Koronavirüsün sağlıktan sonra siyaset ve ekonomi üzerindeki etkisi de görülmeye başlandı. Prof. Özer Sencar’in sahibi olduğu Metropoll Araştırma’nın mart ayı anketini biraz da bu gözle inceledim. Anket sonuçlarını kullanmak ve grafiklerini yayınlamak için Özer Sencar’dan izin aldım. Ankete ilişkin yorumlarından yararlandım. Sonuç itibarıyla Metropoll, AK Parti’ye yakın bir araştırma kuruluşu değil.
ERDOĞAN’A DESTEK
Koronavirüsle mücadeledeki liderliği nedeniyle Erdoğan’a destekte ciddi bir artış var. “Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı görevini yapış tarzını onaylıyor musunuz?” sorusuna yanıt verenlerin 55.8’i Erdoğan’ı destekliyor. Bu soruya ‘Evet’ yanıtını verenlerin oranı şubat ayında yüzde 41.1’di. İbre 1 ay içinde tersine dönmüş.
MUHALEFET PARTİLERİNDEN DESTEĞİ ARTIYOR
Metropoll, siyasi partilere göre Erdoğan’a olan desteği de araştırıyor. AK Partililerin desteğinin yüzde 86.1’den 92.6’ya çıkması, MHP’lilerin şubat ayında 60.9 olan desteğinin martta 73.3’e yükselmesinin şaşırtıcı bir yanı olmayabilir. Ama Erdoğan nefretinin önemli bir motivasyon kaynağı olduğu muhalefet partilerinde de artışlar var. Şubat ayında CHP’lilerin yüzde 4.3’ü desteklerken, koronavirüsle birlikte bu oran mart ayında 19.6’ya yükselmiş. Yine şubat ayında İYİ Partililerin yüzde 9.7’si desteklerken, mart ayıyla birlikte bu oran 23.8’e çıkmış. En yüksek artışlardan biri HDP’de. Şubat ayına ilişkin HDP’lilerle ilgili bir veri yok. O nedenle kıyaslayamıyorum ama mart ayında Erdoğan’a destek yüzde 25.8 olmuş. AK Parti ne yapıp edip Kürt seçmeni kazanmalı.
KRİZ DÖNEMLERİNİN GRAFİĞİ
Metropoll sadece koronavirüsü ölçmemiş. Titiz bir çalışma yapıp kriz dönemlerinin eğrisini çıkarmış. Bu da ikinci grafikte yer alıyor. Kriz dönemlerinde Erdoğan’a olan destek artıyor. Burada hem Erdoğan’ın krizleri yönetim becerisi ortaya çıkıyor, hem de kriz anlarında toplumun en çok ihtiyaç duyduğu kuşatıcı ve kapsayıcı liderliği ön plana çıkıyor. Erdoğan’ın kriz yönetimindeki başarısı sadece koronavirüste ortaya çıkmıyor. İlginç bir kriz eğrisi var.
EN YÜKSEK DESTEK NE ZAMAN?
Erdoğan’a olan desteğin zirveye tırmandığı kriz anları var. Tabii ki 15 Temmuz bunlardan birisi. Erdoğan, darbeyi püskürttü. En güçlü destek Erdoğan’ın 15 Temmuz’da darbeye karşı verdiği mücadeleyle geldi demeyi çok isterdim ama öyle değil. 15 Temmuz’da Erdoğan’a destek 67.6’ya fırlıyor. Hem de yüzde 27.4 seviyesine düşmüşken. Ama en büyük destek 17-25 Aralık sürecinde geliyor. Toplum Ergenekon sürecindeki FETÖ kumpaslarından bunaldığı için 17-25 Aralık’ta FETÖ’ye karşı mücadelesinden dolayı desteği 71.1’le zirve yapıyor.
SURİYE OPERASYONLARINA DESTEK
İlk olarak Fırat Kalkanı harekâtında görmüştük. Ancak PKK’ya yönelik Afrin operasyonunda daha yüksek bir dalga oluşmuştu. Hakeza Barış Pınarı’nda aynı tabloyu yaşadık. Sınır ötesi operasyonlarda halkımızın milli duyguları galeyana geliyor. Mehmetçik sınırı aşınca bu millet başka bir millet oluyor. Metropoll bu süreçlerde Erdoğan’a olan desteği ölçmüş. Barış Pınarı’yla birlikte Erdoğan’a destek yüzde 48 olmuş.
DÜNYA LİDERLERİNDE DURUM NE?
Özer Sencar bu durumun sadece bize özgü olmadığını, dünyada da krizi başarılı yöneten liderlere olan desteğin arttığına işaret edince oraya da baktım.
Trump, ilk başta seçimleri de tehlikeye düşürecek kadar kötü yönetmişti. Sonra biraz toparlamaya başladı. Yeniden destek kazanmaya başlamış ama bu yeter mi emin değilim.
Merkel başından itibaren güçlü bir şekilde yönettiği için desteği yüzde 79’a yükselmiş. Avusturya Başbakanı Kurz yüzde 77’yle, Danimarka Başbakanı Frederiksen ise yüzde 79’la başarılı liderler arasında yer alıyorlar. Koronavirüs liderlerin tahtını sarsacak.
DESTEK NEDEN ARTIYOR?
Kriz dönemlerinde Erdoğan’a olan desteğin artmasında elbette ki krizi yönetim başarısının etkisi çok büyük. Ecevit 2001 krizini yönetemedi, ne oldu? Silindi gitti. Metropoll Araştırma’nın sahibi Özer Sencar bunu “Kriz dönemlerinde insanlar güçlü liderlerin arkasında toplanıyorlar. Güvenlik kaygısı olduğunda, savaş ve salgın dönemlerinde halk bunun çözümünü güçlü liderin etrafında toplanmakta görüyor” diye yorumladı.
2023’E IŞIK TUTAR MI?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a muhalefet partilerinden de ciddi desteğin gelmesi 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimine yönelik bir fikir verir mi? Elbette ki çok uzun bir süre var. Ama belli ki millet, kriz anlarında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a güveniyor. Şimdiden 2023 sonucu demiyorum ama önemli bir veri. Hakeza tersi olsaydı, Erdoğan için tehlike çanlarının çalması anlamına gelmez miydi? Erdoğan da her defasında kriz süreçlerindeki başarılı yönetimi ile bunu gösterdi. Hele bir de Davutoğlu ve Babacan’ın fiyasko çıkmasından sonra bu tablo daha da netleşti.
