Nafaka nedir? Nafaka davalarına ilişkin bilinmesi gerekenler nelerdir?
a. Nafaka nedir? Nafaka çeşitleri nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’nda öngörülen koşulların oluşması halinde nafaka yükümlüsü olarak belirlenen kişi ya da kişilerce ödenmesi gereken, yine belirli kişilerin yaşamlarına devam edebilmeleri ve en azından asgari ihtiyaçlarını temin edebilmeleri için miktarı ve koşulları hakim tarafından belirlenen parasal katkıyı ifade eder. Hukukumuzda nafaka türleri tedbir, iştirak, yoksulluk ve yardım nafakası olarak düzenlenmiştir.
b. Hangi durumlarda nafakaya hak kazanılır?
Kanunlarla düzenlenen bazı kişilerin kendilerine yardım edilmemesi halinde bu kişilerin yoksulluğa düşme ihtimalleri bulunduğundan bu kişilerin en azından asgari geçimleri için nafaka yükümlüsü dediğimiz belirli kişilerin parasal katkıda bulunma zorunluluğu bulunmaktadır. Işte detaylarını anlatacağımız bu durumlarda kişilerin yoksulluğa düşmemeleri ve asgari geçimlerini sağlayabilmeleri adına nafakaya hak kazanırlar.
c. Nafaka alacağı icraya konu olabilir mi?
Nafaka alacakları kanunuzlarımız ile bir takım özel korumalara tabi turulmuştur. İcra İflas Kanununa göre nafaka alacakları öncelikli alacak olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla nafaka borçlusunun menkul ya da gayrimenkul mallarının icra yolu ile satılması durumunda satış parasından nafaka alacağı öncelikle ödenir. Nafaka alacaklarının tahsili için emekli maaşına haciz konulabilir.
Nafaka alacağının tahsili için nafaka borçlusunun maaşına haciz konulması durumunda aylık nafaka miktarının tamamı maaştan kesilir.
Nafaka borçlusunun maaşında önceden haciz olsa bile aylık nafaka miktarı önceki hacizlerden bağımsız olarak maaştan kesilir.
Nafaka yükümlülüğünü yerine getirmeyen eş İcra Ceza Mahkemesi’nce diğer koşulların bulunması halinde şikayetin varlığı ve devamı halinde “üç aya kadar hapisle tazyik” cezası ile cezalandırılabilir.
d. Karara bağlanan nafaka alacak miktarının sonradan değiştirilmesi mümkün müdür? Mümkün ise bunun şartları nelerdir?
Kesinleşmiş mahkeme kararı ile bağlanan nafaka miktarı yine ancak bir mahkeme kararı ile değiştirilebilir. Yani dava açılması zorunludur. Açılacak olan davanın çeşidi ise nafaka çeşidine göre farklılık göstermektedir.