Drone’lar gürültü kirliliğiyle geliyor

Drone’lar günümüzde bilimsel araştırmalardan yemek teslimatlarına kadar birçok alanda kullanılıyor. Drone’larla ilgili yasal düzenlemeler bir yandan netleşmeye devam ederken, bir yandan da bu araçların gelecekte nasıl bir değişime yol açacağına yönelik tartışmalar sürüyor.

Eğer drone uçurduysanız veya çalışan bir drone’un yakınlarında bulunduysanız, muhtemelen o rahatsız edici vızıltı sesini duymuşsunuzdur. 20 kg’a kadar olan küçük yapıdaki dronel’lar, geleneksel hava araçlarından 40 desibel sessiz olmalarına rağmen, bir hayli rahatsız edici ses çıkarabiliyor. NASA tarafından drone’ların gürültüsünün psiko-akustik özelliklerine yönelik yapılan çalışmaya göre, drone sesleri karayolu taşıtlarının çıkardığı seslerden daha rahatsız edici özellikte. Torija Martinez’in ‘Drone gürültüsü algısını değerlendirmek için metrikler’ isimli makalesine göre, drone’ların gürültüsü, aynı seviyedeki sivil hava araçlarının gürültüsünden bile daha rahatsız edici.

Aslında buradaki ana sorunun, drone’ların nispeten düşük irtifa diyebileceğimiz yüksekliklerde uçması diyebiliriz. Bu durumu göz önüne aldığımızda, drone’ların çok yaygın bir şekilde kullanıldığını düşündüğümüz bir senaryoda, gürültü sorunları meydana gelecek, drone’ların benimsenmesi ve ticarileşmesinde toplumsal engeller ortaya çıkabilecek.

Şu anda küçük ve orta boy drone'lar, tıbbi teslimatlar ve kayıp kişilerin aranması gibi çok sayıda uygulama için halihazırda kullanılıyor. Ticari havacılıktaki diğer bir yenilik ise şehirlerde yolcu taşımak için elektrikli dikey kalkış ve iniş özelliğine sahip araçların geliştirilmesi oluyor. Hem drone’lar hem uçan taksileri düşündüğümüzde, bu araçlar gürültü kirliliği sorununu da beraberinde getirecek.

Yapılan bir çalışmada, drone’ların insanlardan 50 metreden daha uzakta uçtuğu bir senaryo ele alındı. Yapılan sanal testlerde, küçük bir drone’un çıkardığı sesin, ses ortamına göre kullanıcıda farklı etkilere yol açtığı ortaya çıktı. Örneğin, karayolu trafiğinden kaynaklanan gürültüye maruz kalan bir kişi için drone gürültüsü daha az fark edilebilir oldu. Ancak nispeten trafiğin az yoğunlukta olduğu sakin ortamdaki biri için drone gürültüsü çok rahatsız edici olabildi. Bu durum, drone’ların trafiğin yoğun olduğu yollardan geçmesiyle ‘gürültü etkisinin’ nispeten azaltılabileceğini gösteriyor.

Drone’ların yaygınlaşmasıyla ortaya çıkacak olası bir gürültü rahatsızlığının önüne geçmek için vatandaşlarla birlikte değerlendirmeler yapmak gerekiyor. Ayrıca otomotiv endüstrisinde yayın bir şekilde kullanılan psiko-akustik ölçümler, drone’larla ilgili çalışmalarda da kullanılabilir. Bu testlerle birlikte drone’ların rotorları, daha az rahatsız edici sesler çıkaracak şekilde konumlandırılabilir. Bu durumu göz önüne aldığımızda, drone’ların yaygınlaşmasının önünde, gürültü kirliliği riskinin de olduğunu söyleyebilirim.