Güncelleme Tarihi:
Şayet bir uygulama Google veya Apple Uygulama Mağazalarından kaldırıldıysa ya da kabul edilmediyse, çoğunlukla bunun doğru bir sebebi vardır. Sorunlu ve dengesiz olabilir. Zararlı veya onaylanmayan içeriğe sahip olabilir. Yine de Google ve Apple’ın belli uygulamaları kendi çıkarları dolayısıyla yasakladığı örnekler de mevcut. Bu yasaklamaların sebebi ise çoğunlukla uygulamaların, firmanın iş modeline uymuyor oluşu.
Bunun en önemli örnekleri ise reklam engelleme uygulamaları. Diğer sebepler arasında ise firmanın kendi araçları ile rekabet, telif hakkı ihlalleri ve mağazaya yükleme yönergeleri ile uyumsuzluk gösterilebilir.
Bu yazımızda en iyi yasaklı uygulamalara (güvenli olanlara, elbette) göz atıyoruz ve onları nasıl yükleyeceğinizi gösteriyoruz. Aynı işlemi artık erişilemeyen yazılımlar için de yapacağız.
Yasaklı uygulamaları Android cihazlara indirmek için “sideloading” olarak adlandırılan işlemi gerçekleştirmeniz gerekiyor. Kısaca açıklamak gerekirse “sideloading”; resmi mağazaları kullanmadan, iki lokal cihaz arasında gerçekleştirilen transfer işlemlerine deniyor.
Bunun için cihazınızda “Ayarlar>Güvenlik” yolunu izlemeniz ve “Bilinmeyen kaynaklar” yazılı kısmı işaretlemeniz gerekiyor. Bu işlemi gerçekleştirdikten sonra uygulamaları APK formatında indirebileceksiniz.
Android İçin Adblock Plus ve Adblock Browser
Adblockplus.org
Nedir?
Android cihazlardaki reklamları engelleyen uygulama.
Neden Yasaklandı?
Adblock Plus, aslında diğer reklam engelleyicilerle birlikte kaldırıldığı 2013 yılına kadar Google Play üzerinden erişilebiliyordu. Google, yasağın resmi sebebi olarak “İzin verilmeyen biçimlerde başka uygulama veya servislere müdahale” açıklamasında bulunmuştu. Fakat gerçek sebebin parasal olduğu açıktı. Adblock Plus, Google’ın reklamlardan elde ettiği geliri düşürüyordu. Reklam engelleyiciler Apple tarafından da yasaklandılar.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Çünkü reklamlar can sıkıcı ve dikkat dağıtıcı olabiliyorlar ve Adblock uygulaması bu reklamları siz telefonunuz veya tabletinizle internette gezinirken görünmeyecek şekilde engelliyor. Aynı geliştiricilerin yarattığı Android için Adblock Browser (http://chip.tk/1NyzLLx) reklamları otomatikman engelleyen bir tarayıcı. Yakında iOS için de çıkacak.
Bit Yeniği Var Mı?
Adblock Plus’ı yüklemek için cihazınızı rootlamış olmak zorunda değilsiniz. Yine de geliştiricilere göre rootlanmış cihazlar, uygulama için daha ideal. Ayrıca uygulamayı yüklemiş de olsanız bazı reklamları görmeye devam edeceksiniz. Ek olarak Android için Adblock tarayıcı henüz beta aşamasında, yani biraz problemli ve dengesiz.
BAYRAKLAR, İHA’LAR VE GAZ ÇIKARTMA: YASAKLANMIŞ EN GARİP UYGULAMALAR
Bir uygulamanın yasaklanmasının çoğunlukla gerçekçi ve anlaşılır bir sebebi vardır. Apple firması, saldırgan ve ırkçı uygulamaları ve oyunları engeller. Uyuşturucu ticaretinin, insan kaçakçılığının ve insan haklarının hiçe sayıldığı iş yerlerinin ele alındığı oyunlar da Apple uygulama mağazasında bulundurulmaz. Ayrıca ünlü Charleston Kilisesi katliamından sonra Apple, ırkçı cinayetlerle ilişkilendirilen Amerikan Konfederasyon Bayrağı’nın bulunduğu uygulamaları da mağazasından kaldırmıştı. Kaldırılanlar arasında bayrağı geçerli sebeplerle bulunduran, örneğin Amerikan İç Savaşı’nı konu edinen oyunlar da bulunmaktaydı. Yükselen itirazlardan sonra Apple geri adım attı ve belli oyunlara izin verdi. Yine de çoğu oyun hala yasaklı vaziyette.
Apple, çoğu “gaz çıkartma” uygulamasına (ilgili sesi simüle eden uygulamalar) iPhone’lar için izin verse de aynı uygulamaları Apple Watch’a yüklemeniz mümkün değil. Aynı zamanda ana görevi saati göstermek olan herhangi bir uygulamayı da Apple Watch ile kullanamıyorsunuz.
Dünyanın herhangi bir bölgesinde İHA (İnsansız Hava Aracı) kullanılarak yapılan saldırıları haber veren bir uygulama da Apple tarafından ulusal güvenlik sebebi ile tıpkı WikiLeaks uygulaması gibi yasaklandı. Arka planda kırmızı bir elmas eşliğinde “Ben Zenginim” yazmaya yarayan ve sekiz kişinin 999 Dolar ödeyerek satın aldığı “I Am Rich” uygulaması da Apple tarafından “işlevsizlik” gerekçesi ile mağazadan kaldırıldı.
Virus Shield, uzun bir süre boyunca Google Play’deki en yüksek satın alınma oranına sahip uygulama konumundaydı. Yapılan analizler sonucunda uygulamanın, virüs taraması tuşuna basıldıktan sonra hiçbir şey yapmayıp ikonunu yeşil onay işareti haline getirdiği ve tüm içeriğe virüssüzdür onayı verdiği ortaya çıktı. Uygulama derhal mağazadan kaldırıldı.
Amazon Appstore
Nedir?
Amazon’un Android uygulama mağazası.
Neden Yasaklandı?
Google kendi mağazasına rakip istemiyordu. Amazon uygulama mağazası tam olarak da buydu. Amazon’un mağazası serbest bırakılsaydı, insanlar Amazon mağazasını tercih edebilir, bu da Google’ın gelirlerini düşürebilirdi. Amazon mağazası, elbette firmanın cihazlarında (Örneğin Kindle Fire tabletler) önceden yüklü olarak geliyor.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Çünkü uygulama fiyatlarını bir yerine iki güvenilir kaynaktan karşılaştırabilmenizi sağlıyor. Amazon düzenli olarak indirimler ve ücretsiz hediye dağıtımları düzenliyor. Örneğin her gün “Günün Ücretsizi” uygulaması ile hiçbir ücret ödemeden kaliteli uygulamalar edinmeniz mümkün.
Bit Yeniği Var Mı?
Hayır yok. Amazon Appstore, Google Play’e iyi bir alternatif. Fakat Google Play’deki kadar fazla uygulamaya ev sahipliği yapmıyor. Ayrıca kullanmak için Amazon hesabına ihtiyacınız var ve tek tıkla ödeme metodunu da aktive etmiş olmalısınız.
GBA4iOS
Nedir?
iPhone ve iPad’ler için geliştirilmiş bir Game Boy Advance emülatörü.
Neden Yasaklandı?
Apple, mağazasında emülatörlere izin vermiyor çünkü bu emülatörler genellikle kullanıcıların, çoğu zaman illegal olarak herhangi bir ücret ödemeden oyunları oynayabilmelerini sağlıyor.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Uygulama, Game Boy Advance el konsolu için harika bir emülatör görevi görüyor. Mario Kart: Super Circuit, Kingdom Hearts ve Pokemon gibi klasikleri oynamanızı sağlıyor.
Bit Yeniği Var Mı?
Başlangıç olarak yasal sorunlar sayılabilir. Çoğu emülatördeki gibi, eğer oyunun ROM’una sahipseniz, emülatörü kullanmanızda yasal bir sakınca yok. Tersi durumda ise yasaları çiğniyorsunuz demektir. GBA4iOS, tıpkı Shou Screen Recorder (iki sonraki uygulama) misali çoğu zaman erişime kapalı oluyor. Yani yüklenmesi pek de kolay değil. Eğer iOS 8.1 ve üzerindeki sürümleri kullanıyorsanız, emülatörün ücretli sürümlerini kullanmanızı tavsiye ederiz.
TubeMate
Nedir?
Android cihazlar için kullanılabilecek YouTube indirme aracı.
Neden Yasaklandı?
Google, sahibi olduğu YouTube’dan içerik indirilmesinden hoşlanmıyor zira kullanıcılar videoları izlemek için siteyi ziyaret etmezlerse, reklam gelirleri düşecektir.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Hareket halindeyken, mobil verinizi kullanmadan YouTube videolarını izleyebileceksiniz. TubeMate müzik videolarını kaydetmenizi sağlayarak istediğiniz zaman bunları dinleyebilmenize yardım ediyor.
Bit Yeniği Var Mı?
Doğal olarak YouTube’dan video indirmek Google’ın kullanım koşullarına aykırı.
Shou Screen Recorder
Nedir?
iPhone ve iPad’ler için ekran kaydedicisi.
Neden Yasaklandı?
Apple, iOS aktivitelerinizi kayıt altına alan uygulamalara izin vermiyor. Firma, kötü niyetli uygulamaların aktivitelerinizi kendi rızanız dışında da kayıt altına alabileceğini söylüyor.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Shou’yu kullanarak ekranınızdaki her şeyi kaydedebilirsiniz. Ayrıca onu kullanarak Periscope (www.periscope.tv) ve benzeri servislerin yayınlarını kaydedebilir, iPlayer’dan yayınlanan televizyon programlarını da benzer şekilde kayıt altına alabilirsiniz. Shou’yu yüklemek için mini atölyemize göz atın.
Bit Yeniği Var Mı?
Shou tamamen güvenilir olsa da kayıt altına aldığı ekranda kişisel bir bilginizin bulunmadığına emin olmalısınız. Shou aynı zamanda dış mekan seslerini ve kayıt sırasında gelen tüm bildirimleri de kaydedeceğinden bu konuda da dikkatli olmanızda fayda var. Apple zaman zaman Shou gibi uygulamaların yüklenmesini engellemek için belli önlemler alıyor. Telefon tarihini birkaç gün (bazen ise birkaç yıl) geriye almak zaman zaman işe yarıyor. İşe yaramadığı durumlarda ise en iyisi uygulama geliştiricilerinin yeni bir sürüm yayınlamasını beklemek.
Popcorn Time
Nedir?
Televizyon ve film torrentlerinin Android ve iOS yayınlarını gerçekleştiren bir uygulama.
Neden Yasaklandı?
Popcorn Time, popüler binlerce film ve diziyi izlemenizi sağlıyor. Fakat bunu illegal olarak, torrentler yardımıyla yapıyor.
Neden İsteyesiniz?
İstenilen film veya dizi bölümünü anında izleyebilme kolaylığı, Popcorn Time’ın sık sık Netflix ile karşılaştırılmasına neden oluyor. Mobil cihazınızın akıl almaz sayıda içeriğe erişimini sağlıyor.
Bit Yeniği Var Mı?
En büyük sorun yayınlanan içeriğin yasal olmayan torrentlerden sağlanması. Yani telif sahibinin izni olmadan yaptığınız aktiviteler yasalara aykırı. Popcorn Time’ın sitesine ulaşamadığınız durumlarda VPN veya proxy sunucularını kullanarak (örneğin TunnelBear, www.tunnelbear.com) erişim sağlayabilirsiniz.
KURNAZ UYGULAMALARDAN SAKININ
Android cihazlardaki zararlı yazılımların çoğu Google Play veya Amazon Appstore dışındaki kaynaklardan yapılan indirmelerle sistemlere sızıyor. (Bu yazılımların virüs taramalarını bir şekilde atlatıp resmi mağazalarda kendilerine yer edinmeleri gibi durumlar, az da olsa yaşanabiliyor. Bu nedenle %100 güvenli bir kaynak aslında yok.) Dış kaynaklardan uygulama indirirken daima şüpheci olun. Güvenilir yerlerden indirmeye çalışın. Örneğin Adblock Plus uygulamasını Adblock Plus internet sayfasından indirin. Uygulama ile ilgili görüşlere rastlarsanız onları okumak için zaman ayırdığınızdan emin olun. Oldukça faydalı olabilirler. Tam puan verilmiş yorumlara çok da güvenmeyin. Sahte olabilirler. Android’in uygulama doğrulama aracı potansiyel zararlı uygulamalara karşı uyarır. “Ayarlar>Güvenlik” yolunu izleyin ve “Cihaz yönetimi” sekmesi altındaki “Uygulamaları Doğrula” seçeneğinin işaretli olduğundan emin olun. Ayrıca Lookout for Android (www.lookout.com/android) gibi bir güvenlik aracını da yüklemelisiniz.
ARTIK DESTEKLENMEYEN YAZILIMLARI CANLANDIRIN
TrueCrypt
Nedir?
Bir zamanların popüler disk şifreleme yazılımı.
Neden Artık Desteklenmiyor?
TrueCrypt geliştirmesi 2014 yılında, Microsoft’un Windows XP resmi desteğiyle beraber sona erdi. Çünkü sonraki Windows sürümleri (Vista ve üzeri) sanal ve şifrelenmiş diskler için entegre desteğe sahiptiler. Bu nedenle yazılımcılar aynı işi yapmak için üçüncü parti bir programın gerekmediğine karar verdiler. Resmi sayfa, (truecrypt.sourceforge.net) kullanıcılara TrueCrypt üzerinden BitLocker’a nasıl geçileceğini gösteriyor.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Yazılım, herhangi bir sabit diski (sistem diskleri de dahil olmak üzere) güvence altına alıp boştaki bir USB belleği portatif, şahsi bir kasaya dönüştürebilir. Bilgisayarınızdaki dosyalara yalnızca sizin erişebileceğinizi garantilemek için ideal bir araç. Üstelik artık resmi olarak geliştirilmiyor olmasına karşın hala oldukça iyi çalışıyor.
Bit Yeniği Var Mı?
Yazılım, artık üzerinde çalışan bir ekip olmadığından eski ekibinin deyimiyle “TrueCrypt’i kullanmak, giderilmemiş güvenlik açıkları olma ihtimali sebebiyle pek de güvenilir değil.” Yine de muhtemelen çoğu insanın kullanması için yeterince güvenli. TrueCrypt 7.1a (önceki veya sonraki sürümler değil) versiyonunu kullandığınızdan emin olmalısınız. Ayrıca yazılımı size verdiğimiz chip.tk adresinden (TrueCrypt başlığının hemen altında) edinmelisiniz. Yazılımı truecrypt.sourceforge.net üzerinden indirmeyin.
MSN Messenger
Nedir?
Microsoft’un 1999 yılında piyasaya sürdüğü efsanevi anında mesajlaşma servisi.
Neden Artık Desteklenmiyor?
MSN Messenger’ın 2009 yılında tahmini 330 milyon kullanıcısı vardı fakat bu sayı yıllar geçtikçe düştü ve sonunda program popülerliğini kaybetti. 2011 yılında Skype’ı eBay’den alan Microsoft, yeni programını MSN Messenger ile birleştirmeye karar verdi. Mesajlaşma programının fişi 2013 yılında çekildi ve kullanıcıları Microsoft tarafından Skype’a geçirildi.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Eğer MSN Messenger’ı Skype’a tercih ediyorsanız (Nostaljik sebepleriniz olabilir veya sesli ya da görüntülü arama yapmıyor olabilirsiniz.) MSN hala kaliteli bir program. Ayrıca arkadaşlarla mesajlaşmak için harika.
Bit Yeniği Var Mı?
Programı indirebiliyor oluşunuza karşın, destekleyici sunucular artık çalışmıyor. Yani sisteme giriş veya sistem üzerinden mesajlaşma işlemlerini gerçekleştiremiyorsunuz. Windows Live Messenger 2012 hala çalışıyor fakat Messenger Reviver 2 (http://chip.tk/1NyBO1S) aracını kullanmanız gerekiyor. Burada bir bit yeniği daha çıkıyor: Tanıdıklarınızın büyük olasılıkla MSN kullanmadığını düşünürsek mesajlaşacak birilerini bulmak zor olacaktır.
Winamp
Nedir?
1997’de ortaya çıkan meşhur medya oynatıcı.
Neden Artık Desteklenmiyor?
AOL, Winamp’a resmi desteği 2013 yılında kestiğinde, herhangi bir açıklamada bulunmamıştı. Fakat muhtemel sebep kullanıcı sayısının azlığıydı. Milyonlarca insan artık internet üzerinden yayın yapan medya oynatıcıları tercih ediyor. Winamp, 2014 yılı başlarında Radiomy (www.radiomygroup.com) firmasınca satın alındı. Ama hala yeni bir sürüm veya piyasaya çıkma tarihi hakkında hiçbir ipucumuz yok.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Winamp kaliteli bir medya oynatıcı. Kullanışlı özellikleri var. Ayrıca eskiden sıkı bir Winamp kullanıcısı idiyseniz nostaljik sebeplerden dolayı da tekrar kurmayı isteyebilirsiniz.
Bit Yeniği Var Mı?
Güvenilir yegane sürüm Winamp 5.666. Bu, resmi bir versiyon değil ve yeni Winamp gelene kadar arayı kapatma amacıyla yaratılmıştı.
Engellenmiş Uzantıları İndirin
YouTube Unblocker
Nedir?
Engellenmiş YouTube videolarını anında açan bir Chrome uzantısı.
Neden Engellendi?
Google, tarayıcısında kullanılan uzantılar üzerinde tam kontrol sağlama derdinde ve diğer servislerinin çalışma şekillerine karışılmasından da hoşlanmıyor.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
YouTube Unblockler, coğrafi nedenlerle ulaşamadığınız YouTube içeriklerine erişim sağlıyor. Bunu, yurtdışındaki proxy sunucular üzerinden gerçekleştiriyor. Yani Türkiye’den erişemediğiniz bazı videoları artık tasasızca izleyebileceksiniz.
Bit Yeniği Var Mı?
Şayet geliştiriciler uzantıyı değiştirmeye veya içerisine zararlı bir kod eklemeye karar verirlerse (daha önceki sürümlerde olmuştu) tamamen risk altında kalacaksınız. Yine de düşük bir ihtimal.
YouTube Center
Nedir?
YouTube fonksiyonlarını genişletmeyi amaçlayan bir Chrome uzantısı.
Neden Engellendi?
Tıpkı YouTube Unblocker gibi, bu uzantı da YouTube’un çalışma biçimine müdahale ediyor. Google da bu durumdan hoşnut değil elbette.
Neden Yüklemek İsteyesiniz?
Chrome tarayıcısında YouTube’un nasıl görünüp nasıl çalıştığına karar verebilmenizi sağlıyor. YouTube’da canınızı sıkan bir şeyler varsa, YouTube Center aracılığıyla değiştirebiliyorsunuz.
Bit Yeniği Var Mı?
İstediğiniz gibi çalışması için uzantının konfigürasyonu ile oynamanız gerekli. Bu, pek de kolay bir işlem değil. Güncellemeler de fazla hızlı değil ve Google, YouTube üzerinde değişiklik yaptığında, eklentinin çalışmama ihtimali mevcut. Mini atölyemizi takip ederek engelli Chrome uzantılarını yüklemeyi öğrenebilirsiniz.