Yapay zeka içimizi okuyor
Güncelleme Tarihi:
Alman fizikçi Wilhelm Conrad Röntgen, 1895 yılında X ışınlarını keşfetmese; Siemens, 24 Mart 1896’da X-ray tüpünü icat edip patentini hızlıca alarak röntgen cihazlar üreten ilk firma olmasa, dünya sağlık alanında bambaşka bir durumda olacaktı. Akciğer filmi çektirmedikçe akıllara dahi gelmeyen görüntüleme cihazları, teknolojik değişimlerle teşhis ve tedavide yeri doldurulamaz bir konuma geldi.
Röntgen filmi dendiği zaman çoğumuzun aklına hastalanınca çektirilen akciğer filmleri ya da internet foto galerilerindeki trajikomik görüntüler geliyor. Ameliyatı gerçekleştiren doktorların hastaların içinde unuttuğu makas ve yutulan alyansların yanı sıra anahtar, çivi ya da kalem gibi birçok enteresan nesne röntgen filmlerinde karşımıza çıkıyor.
UNVAN GETİREN RÖNTGEN FİLMİ
Röntgen cihazlarının tarihi de en az cihazlarla tespit edilen değişik nesneler kadar şaşırtıcı. Bu tarihin en ilgi çekici gelişmelerinden biri Mustafa Kemal Atatürk’ün 12 Ağustos 1921 tarihinde Sakarya Savaşı esnasında cephe teftişi yaparken attan düşerek kaburga kemiklerini kırmasıyla birlikte yaşandı. Mustafa Kemal’in vücudunda meydana gelen tahribatın teşhisi için Cebeci Askeri Hastanesi’ndeki röntgen cihazı kullanıldı. Siemens tarafından hediye edilen cihazlardan biriyle teşhisin konulmasının ardından 19 Eylül 1921’de kabul edilen kanunla Kemal Paşa’ya gazilik unvanı ve mareşal rütbesi verildi. Behice Tezçakar Özdemir’in kaleme aldığı ‘İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e Siemens Tarihi’ kitabında yer alan bilgilere göre Cumhuriyet devriminin ardından Mustafa Kemal’in ilk icraatlarından biri, 19 Ekim 1924’te Siemens’ten röntgen cihazı sipariş etmek oldu. 4 bin lira bedel ve pazarlık usulü ile alınan Cumhuriyet’in bu ilk X-ray cihazı, İstanbul Gureba Hastanesi için temin edildi.
SEKTÖRÜN VAZGEÇİLMEZİ
Aradan geçen yıllar boyunca sadece Türkiye’de değil tüm dünyada, her alanda olduğu gibi sağlık alanında da büyük gelişmeler ve buna bağlı değişimler yaşandı. Tomografi olarak bilinen ve ‘tıbbın gören gözü’ olarak nitelendirilen röntgen teknolojisi artık tüm dünyada yoğun olarak kullanılıyor. İnsan vücudunu röntgenin yanı sıra ultrason, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi yöntemlerle en ince ayrıntısına kadar görüntüleyebilen cihazlar Türkiye’de de sağlık sektörünün vazgeçilmezi konumuna geldi.
YAPAY ZEKA ÖN PLANDA
Röntgen cihazlarının yoğun kullanımında gelişen teknolojinin payı büyük. Yapay zeka ve derin öğrenme metotları sayesinde sorun çözme ve öğrenme gibi insanlara özgü yeteneklerin akıllı makinelere ve robotlara aktarılması, tıbbi cihazların teşhis ve tedavi sürecindeki önemini artırdı. Siemens’in geliştirdiği yapay zeka tabanlı cihazlar sayesinde daha az maliyetle daha fazla hasta için daha iyi sonuçlar elde ediliyor. Yeni teknoloji sayesinde cihaz ömrü dolmadan daha fazla hastaya röntgen çekiyor ve film başına maliyet daha düşük oluyor. Yapay zeka tabanlı görüntüleme cihazları sayesinde hasta verileri bulut (Cloud) sisteminde saklanıyor. Teamplay bulutu adı verilen depolama sayesinde veriler daha güvenli ortamda ve anında erişilebilir hale geliyor.
YENİ NESİL GÖRÜNTÜLEME
Akıllı görüntüleme cihazlarında kullanılan gelişmiş robotik X-Ray teknolojisi (RAX) sayesinde doğal görüntüler ile üç boyutlu görüntüler birleştiriliyor böylece hastanın cihazdaki konumu ve yer değiştirme ihtiyacı minimuma indiriliyor. Ayrıca hastaların nefeslerini tutmalarına gerek kalmıyor ve çekim başına kullanılan dozlar yarı yarıya azaltılıyor. Robotik X-Ray teknolojisi gibi yapay zeka tabanlı uygulamalar böylelikle hem çevreye, hem hastaya hem de hastanedeki iş akışına katkı sağlıyor.