Yapay zekâ gelişmeleri ve gelecek

1950 li yıllarda bilgisayarın icadından sonra özellikle iş alanlarında insanların yaptığı işleri otomatizme etmek, daha az insan ile daha fazla üretim yapmak için geliştirilen robotlar sürekli geliştirildi ve karşımıza yapay zekâ olarak çıktı. Bilgi edinebilme, algılama, karar verme, düşünme, hareket edebilme, görme, tepkilerini fiziki olarak yansıtma gibi insanlara ait özellikler ile donatılmış bu robotlar hız kesmeden gelişmekte ve hayatımızın içinde kendilerine yer bulmaktadırlar.

Kendi kendine karar verebilen, elindeki veriyi çeşitli algoritmalardan geçirip sonuçlarını değerlendirebilen, düşünme yetisine sahip bir robot insan(lık) için iyi bir gelişme midir? İlerleyen zamanlarda kontrol edilemez duruma gelirlerse ne gibi sonuçlar doğurur? Bu soruların cevabını henüz bilemiyoruz ancak düşündüğümüzde ürkütmediğini söyleyemeyiz. Büyük otomasyonlarda, beyaz eşya ve otomotiv gibi sektörlerin üretim yerlerinde uzun süredir kullanıldığını biliyoruz. Her geçen gün yeni bir görev yüklediğimiz yapay zekâya sahip robotlar mm'lik hatalar dahi yapmayacak kadar hassas çalışabiliyor. Birçok hastahanede göz ameliyatı dahi robotlar sayesinde yapılıyor. Kullandığımız elektronik cihazlar ve bilgisayarlar üzerindeki yazılımlar sayesinde yapay zekâ kendisini göstermeye başladı.

Apple firması tarafından geliştirilen Siri eklentisi Iphone 4S'e 2012 yılında bütünleşmiş oldu. 2015 Nisan ayı itibari ile Türkçe dil desteği eklenerek ülkemizde de kullanımı artmaya başladı. Microsoft bu konudaki geliştirmesine Cortana, Google now, IBM firması ise Watson ismiyle yapay zekâ konusundaki geliştirmelerini piyasaya tanıttı. Gelişmekte olan yapay zekâ henüz istenilen seviyeye ulaşmadığını biliyoruz. Bilim adamlarının bu konudaki beklentisi canlılar gibi hareket edebilen, kendi kararlarını verebilen ve düşünebilen robotları üretmek üzerine çalışmalarını sürdürmektedirler. Hayal edilen bu robotlar üretildiklerinde hayatımızın birçok alanında yerlerini alacaklardır.

Sadece evimizin içinde olacak robotlar, evlerimizdeki evcil hayvanların yerini alabilecek, ihtiyaçlarımızı yerine getirebilecek, ev işlerinde bize yardımcı görevini üstlenebilecek ve hayatımızda gerçekleştiğinde keyif aldığımız durumları çok iyi bildiği için iyi arkadaşlıklar kurabilecek. Karşılıklı oyun oynayabilecek (1997 yılında Dünya satranç şampiyonunu yenerek kendisinden çok söz ettirmişti.) tamir gerektirmeyecek şekilde tasarlanan bu cihazlar ihtiyaç duyduğunda kendi bakımını dahi yapabileceklerdir. Laboratuvar ortamındaki testlerde yapay zekâ ile donatılmış bir robotun iki bacağı sökülüyor ve uyandırıldığında bacaklarının yerinde olmadığını fark edip bacaklarını monte edebiliyor.

En önemlisi kendisini geliştirebilecek yani herhangi bir konuda eksik bilgiye sahip olduğunda durum tespiti yapıp araştırma ve öğrenme özelliği sayesinde eksik bilgilerini tamamlayabilecektir. Geçtiğimiz yıllarda yapay zekâ ürünü robot üzerinde bir test yapıldı. 3 farklı robot yan yana koyulup başlarına dokunularak sesleri kapatılıyor. İki robotun sesli kısılıp bir robotun başına dokunulduktan sonra bilinçli olarak sesi kıstırılmıyor. Bu şekilde yapılan işleme robotlar aptallık moduna geçildiği komutu verilmiş oluyor. Robotlara çeşitli sorular sorarak teste başlanır test sırasında iki robot sesli olarak tepki vermezken sesi kısılmayan üçüncü robot önce "aptallık modunda olduğum için işlem yapamıyorum"  cevap verir daha sonra konuşan sesin kendisine ait olduğunu, konuşabildiğini fark edip sorulan sorulara doğru yanıtlar vermeye başlıyor. Binlerce kişinin gözü önünde yapa zekâ durum tespiti yapmıştır. 

Bugün finans, meteoroloji, askeri (özellikle savunma sanayi) sağlık, sigorta şirketleri, bilgisayar oyunları, bankacılık ve müşteri tanıma sistemleri, havacılık, ulaşım gibi daha birçok konuda yapay zekâdan yararlanılmaktadır. Finans konularında geleceğe dair tahminler yapay zekâ tarafından değerlendirilip bizlere sunulmakta, sigorta şirketleri big datadan da yardımlar alarak yapay zekâya uygulattırdıkları çeşitli algoritmalar sayesinde sigorta primleri hesaplanmakta, bilgisayar strateji oyunlarındaki yapay zekâ sayesinde oyun durumuna göre bilgisayar savunma mekanizmalarını çalıştırmakta insanlar bilgisayar ile oyun oynayabilmektedir. Havacılık sektöründe de kendini göstermeye başlayan bu teknoloji Uçak iniş kalkışları otomatik olarak hesaplamalar yapabiliyor CAT3 özelliğine sahip pistlerde yapay zekâ yardımı ile inişler yapılabiliyor.

Google şoförsüz araç teknolojisini geliştirdi gerekli testleri yapılıyor, önümüzdeki bir kaç yıl içinde bu araçları görebileceğiz elbette ki otomobil ile sınırlı kalmayıp kamyon ve tır gibi taşımacılık alanında kullanılan araçlarda da bu teknoloji görülecek hatta ticari taksilerde bundan yararlanacak. Sağlık alanındaki gelişmeleri de takip eden yapay zekâ 6 yıl Tıp fakültesindeki verilen bilgilere sahip robot geliştirildi. Daha birçok alanda atılımlar yapılmakta, yapay zekânın sınırları bugünkü hayal gücümüz ile sınırlıdır. 

Yapay zekânın gelişmesinde en çok etkilenmesi beklenilen meslekler

-     Telefonla pazarlamacılar ve Call Center Çalışanları

-     Teknik yazarlar ( kılavuz yazarları)

-     Perakende satış danışmanları

-     Muhasebeciler ve denetçiler

-     Kimya mühendisliği

-     Ticari pilotlar

-     Sekreterler

-     Ekonomist

-     Editörler

-     Şoförler

-     İtfaiyeci

-     Emlakçı

-     Makinist

-     Noterler