Yangında zarar gören elektronik cihazlar kurtarılabilir mi?
Güncelleme Tarihi:
Türkiye’de 2021 yılı, son 9 yılın en yüksek sayıda yangınlarının yaşandığı yıl oldu. Özellikle yangınlarda canlı hayatının tehlikeye girmesinin yanı sıra elektronik cihazların da ciddi hasar aldığını aktaran Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal, yüksek ısıya ve dumana maruz kalan her türlü elektronik cihazdaki veri kaybını en aza indirmek için 4 adım paylaşıyor.
Havalar ısınıyor, termometreler rekor sıcaklıklara ulaşırken yangınlarda da artış meydana geliyor. Yaşam alanlarının ve canlı hayatının zarar gördüğü yangınlarda elektronik cihazlar da ciddi hasar alabiliyor. Özellikle verilerin altın değerinde olduğu bir dijital dünyanın içerisinde olduklarını hatırlatan Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal, her türlü elektronik cihazdaki veri kaybı miktarının ateşe maruz kalma süresinden duman, kum gibi ekstra kirleticilere kadar birçok farklı faktöre bağlı olarak değiştiğini belirtiyor. Günal, yangın söndürüldüğünde ve cihazlara ulaşıldığında en önemli aşamanın çalıştırmamak olduğunu vurgularken veri kaybını en aza indirmek için 4 ipucunu sıralıyor.
1. Elektronik cihazı kesinlikle çalıştırmayın. Yaşanan tek hasar duman hasarı olsa bile yüksek ateşe maruz kalan bilgisayar, telefon gibi tüm cihazları çalışmaya zorlamak cihazın sabit diskinde daha fazla veri kaybına neden olabilir.
2. Islanırsa kurutmaya çalışmayın. Yangının söndürülmesi sırasında elektronik cihazlar ıslanabilir, böyle bir durumda cihaz kesinlikle kurutulmamalı. Sabit sürücüleri yangından kurtardıktan sonra fazla nemini almak için bir havluyla silip plastik torbada uzmanlara devretmek en doğru yol olacaktır.
3. Cihazı sarsmayın. Birçok kullanıcı, yangından zarar gören elektronik cihazların bileşenlerinin sağlam olup olmadığını anlamak için sallamaya, sökmeye veya temizlemeye çalışıyor. Sağlıklı durumdayken bile sallamak ya da açmaya çalışmak oldukça hassas olan bu cihazlara zarar verirken yanmış cihazlarda bu hareketlerden özellikle kaçınılmalı.
4. Veri kurtarma uzmanlarından destek alın. Yangın sırasında elektronik cihazlar eriyebilir, mühürlenebilir. Bu tarz ekstra durumlarda cihaza kesinlikle dokunmamak ve en hızlı şekilde bir uzmandan destek almak bazı verilerin kurtarılmasını sağlayabilir.
5. Yedeklemeyi unutmayın. Yangın, deprem ya da sel fark etmeksizin her türlü doğal afette ya da beklenmeyen durumda cihazların zarar görme riski çok yüksek. Hem bu tür durumlara karşı hazırlıklı olabilmek hem de veri kaybını önleyebilmek için düzenli yedekleme yapmak ciddi önem taşıyor.