'WhatsApp gruplarına üyelik de piyasa dolandırıcılığı suçuna iştirak olabilir'

SPK, Facebook, Twitter gibi sosyal medya mecraları ile WhatsApp, Telegram gibi uygulamalarda oluşturulan üyelik bazlı gruplar üzerinden haklarında daha önce SPK tarafından suç duyurusunda bulunulan ve işlem yasağı getirilen kişilerin yer aldığı gruplara üye olanların, suça iştirak ettiği kabul edilerek piyasa dolandırıcılığı kapsamında ele alınacağını duyurdu.

SPK'nın 13 Temmuz tarihli bülteninde şu ifadeler yer aldı:

"Facebook, Twitter gibi sosyal medya mecraları ile Whatsapp, Telegram v.b. uygulamalarda oluşturulan üyelik bazlı gruplar üzerinden aralarında haklarında daha önce Kurulumuz tarafından piyasa dolandırıcılığı, güveni kötüye kullanma suçu dâhil pek çok suç fiilinden dolayı suç duyurusunda bulunulmuş ve işlem yasağı getirilmiş kişilerin de bulunduğu, Kurulumuzca yetkilendirilmiş yatırım danışmanlığı ve benzeri sermaye piyasası faaliyeti izni olmayan kişi veya kişilerce, yatırımcıların yönlendirilerek mağdur edilmeye yönelik eylemlerin devam ettiği ve söz konusu gruplara üye olan kişilerin 6362 sayılı SPK kanunun "Piyasa Dolandırıcılığı" başlıklı 107/1 maddesinde tanımlanan suça iştirak kapsamında sorumluluklarının doğabileceği konusunda bilgilendirilmelerine karar verilmiştir."

6 ay süreyle geçici işlem yasağı cezası verildi

SPK, açığa satışa ilişkin yaptığı duyurusunda da, "sermaye piyasasında yatırım yapan yatırımcıların güvenli bir ortamda yatırım yapabilmelerini teminen, piyasada gerçekleştirilen işlemlerin gözetim ve denetimlerinin sürekli olarak yapıldığını" vurguladı. 

Duyuruda bu gözetim faaliyetleri neticesinde Telegram v.b. uygulamalarda oluşturulan üyelik bazlı kapalı gruplar üzerinden yapılan işlemlerde şüpheli bulunan şahıslar hakkında sermaye piyasası mevzuatı uyarınca 14.07.2020 tarihinden başlamak üzere borsalarda 6 ay süreyle geçici işlem yasağı uygulanmasına karar verildiği aktarıldı.

Aynı duyuruda, "Facebook, Twitter gibi sosyal medya mecraları ile Whatsapp, Telegram v.b. uygulamalarda oluşturulan üyelik bazlı gruplar üzerinden yatırımcıların yönlendirilerek mağdur edilmeye çalışıldığı ve söz konusu gruplara üye olan yatırımcıların bu grupları yönlendiren kişiler tarafından işlenen suçlara iştirak kapsamında sorumluluklarının doğabileceği ve yaptırımların uygulanacağı" vurgulandı.

SPK, dün açıkladığı kararda ayrıca 7 aracı kurum ile 18 yatırımcıya açığa satış işlemleri nedeniyle 16,7 milyon TL ceza verdi.

'Nedenlerine bakılmalı'

Finansal strateji danışmanı Recep Atakan, konuyla ilgili Twitter'dan yaptığı açıklamada, "SPK'nın dün aldığı karar ile sosyal medya üzerinden yatırımcıları yetkisiz ve kötü niyetli yönlendirenlere ağır para cezası öngörmesi çok doğru ama aslında bu olaya da sonuçları üzerinden değil sebepleri üzerinden bakmakta fayda var. Küçük yatırımcı neden bu yolu tercih eder? Aracı kurumların disiplini istisnasız önemli başlangıç olacaktır. Küçük yatırımcının yazışma grubu üyeliği suçlaması bataklıkta sivrisinek avlamak." yorumunda bulundu. 

Şubat ayında da sosyal medya uyarısı yapılmıştı

SPK, sosyal medya ve üyelik bazlı kapalı gruplar üzerinden yatırım tavsiyesi verenlere yönelik hukuki işlemlerin başlatılacağına dair bu yılın şubat ayında da uyarıda bulunmuştu.

"Piyasa Dolandırıcılığı" niteliğinde fiilleri işleyenler ve birlikte hareket edenler hakkında hukuki işlemler başlatılacağı belirtilmiş, bu kişilere 5 yıla kadar hapis cezası isteneceği aktarılmıştı.

Kurul, 4 Haziran'da yaptığı uyarıda da, "Gruplarda yatırımcıların zarara uğradığı görülmekte olup, bu kişilere itibar edilmemesi önem arz etmektedir" denilmişti.

Ancak dün yayımlanan kararda bu gruplara üye olmanın da suça iştirak sayılacağı aktarıldı.

'Tazminat sorumluluğu doğar'

Avukat, Prof. Dr. Erol Ulusoy, 20 Haziran tarihli Milliyet köşe yazısında bu gruplarda birlikte hareket edenlerin bilinçli olarak suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçunu oluşturabileceği uyarısında bulunmuştu:

"Borsa WhatsApp grubunu 'piyasa dolandırıcılığı' amacıyla kuranlar dışında bazı üyelerin,

deyim yerindeyse 'kokuyu' alıp, tavsiye edilenin tersini yaparak, diğer üyelerin zararına kâr elde etmelerinde cezai olarak bir suç unsur bulunmasa da hukuki sorumlulukları bulunacaktır.

"Çünkü hukukun temel ilkelerinden olan Medeni Kanun'un md 2 ve 3'teki dürüst davranma ve iyiniyet ilkeleri gereği, grup üyelerinin iyiniyetlerini kötüye kullanarak, onların servetlerini kendi malvarlıklarına transfer edecek işlemleri yapmaları tazminat sorumluluğu doğurur."

2018 yılında 676 bin lira ceza

SPK, 2018 yılında sosyal medya üzerinden hisse senedi operasyonlarına ilk kez müdahale ederek ceza vermişti.

Sosyal medyadan Martı Otel İşletmeleri hisseleriyle ilgili yanlış ve yanıltıcı paylaşımlarda bulunduğu ve söz konusu paylaşımlardan önce ve sonra hissede işlem yaptığı tespit edilen Mehmet Atakan Demir, 676 bin 803 lira idari para cezasına çarptırılmıştı.