"Türkiye'nin yüksek teknolojideki payını artırması gerekiyor"

Bursa Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Mete Cengiz Kültür Merkezi'nde öğretim üyeleri ve öğrencilerle bir araya gelen Hasan Mandal, "Bilim, Teknoloji ve Yenilik Ekosisteminde Durum Değerlendirmesi ve Yeni TÜBİTAK Yaklaşımı" başlıklı bir sunum yaptı. 

Mandal, burada yaptığı konuşmada, Küresel Rekabet Endeksi'nde Türkiye'nin en kuvvetli olduğu pozisyonun "pazar büyüklüğü" olduğunu söyledi. 

Türkiye'nin 137 ülke arasında pazar büyüklüğünde 14'üncü sırada yer aldığını belirten Mandal, şunları kaydetti:

"Yani Türkiye yatırım çeken bir ülke. Yaşanan tüm güçlüklere rağmen hala yatırımın olduğu bir ülke. Bunun tetikleyicileri ne diye baktığımız zaman; nitelikli insan kaynağı, teknolojinin düzeyi ve üretilen yenilikçilik boyutundaki ürünlerin derecesine bakıldığı zaman 50 ve 60'lar arasındaki rakamlar görülüyor. Bir tarafta sıralamada 14 gibi bir yerimiz var, diğer tarafta da 50 ve 60 arasındaki pozisyonlama var. Yani market büyüklüğünün avantajını kullanamıyoruz. Çünkü insan kaynağı boyutuyla ve teknoloji düzeyine bakıldığı zaman o eşleşmiyor. Dolasıyla şu an Türkiye'de yaşanan güçlüğün benim açımdan tariflemesi bu zaten. Yani sizin insan kaynağınız ve ürettiğiniz bilginin düzeyi bununla buluşmayacak bir noktadaysa Türkiye'ye gelen yatırımın düzeyi de orta düşük ve orta yükseğin üzerine geçemiyor. Bundan dolayı da 'cari açık' denen boyut da buradan itibaren oluşmaya başlıyor. 

Türkiye cari açığı azaltmak istiyorsa ki azaltmak zorunda, başka bir tercihi yok, yüksek teknolojideki payını mutlaka artırması gerekiyor. Şu an 3,5-4'lerle bulunduğumuz dilimde OECD'deki ortalama 18, Avrupa Birliği'nde 16, Güney Kore'de 27, Çin'de ise 25 yüksek teknolojideki payları. Dolayısıyla Türkiye'nin makro hedefleri noktasında bakıldığında, makro hedefleri arasında 10 büyük ekonomiden biri olması isteniyorsa en azından TÜBİTAK diyor ki; 'Ben kendi üzerime düşen görev açısından bunu mutlaka yüzde 10'a çıkarmak zorundayım.' Bu gerçekten bizim akademisyenlerimizi ve gençlerimizi hedef verme noktasında heyecanlandıracak ama aynı zamanda da zorlaştıracak bir konu." 

Mandal, sanayinin önemli bir kısmının orta yüksekte kendini regüle etmiş durumda bulunduğunu belirterek :

"Kısa vadeli yatırımlarını orta yüksekte bulundurmaya çalışıyor. Çünkü niye diye bakarsanız, sizin önünüzdeki politikalar noktasında, Ar-Ge odaklı teşvik desteklerde orta yüksek ve yükseği ayırmadığınız sürece haklı olarak orta yüksekte daha fazla yatırım yapmak istiyor. Dolayısıyla TÜBİTAK'ın kendisinin koyduğu hedef bunun destek mekanizmalarıyla yüzde 10'a çıkarılması. Yine 46'ncı pozisyonda bulunan küresel yenilikçilik endeksindeki pozisyonunun ilk 20 ülke arasına alınması ve dünya üniversite sıralamasında ilk 100 üniversite arasında en az 3 üniversitenin bulunması gibi bir hedefle süreç yönetmeye çalışıyor."

Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yusuf Ulcay da Türkiye'nin son dönemde yakaladığı teknolojik atılımlara önderlik eden kurumların başında gelen TÜBİTAK'ın, projelerindeki en önemli paydaşlarından biri olduğunu ifade etti.