Yaşar ANTER/ BODRUM (Muğla), (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Aralık 15, 2014 10:10
FRANSIZ asıllı Türk vatandaşı bilim adamı 60 yaşındaki Ronald Karel, Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından düzenlenen Küresel Deprem Tahmin Sistemi Projesi’nin tanıtımında, ’Yeryüzüne Yakın Bölgelerde Oluşan Deprem Bulutları’ konulu sunum yaptı. Toplantıda NASA Ames Başkanı Pete Worden, Karel’in Asya, Avrupa ve Amerika’da kolları olacak San Francisco merkezli GeoCosmo Araştırma Merkezi’nde üst düzey yönetici olarak görevlendirilmesine karar verdi.
NASA uzmanları tarafından kurulan GeoCosmo Araştırma Merkezi Vakfı, 10- 12 Aralık’ta NASA Ames Research Centre’da yapılan sempozyumla, Küresel Deprem Tahmin Projesi’ni (Global Earthquake Forecasting Sysytem) dünyaya tanıttı. BBC, ABC gibi uluslararası büyük televizyon kanalları ve diğer basın kuruluşlarının izlediği tanıtım programında, Bodrum’da yaşayan Fransız asıllı Türk vatandaşı Uluslararası Deprem Ön Sinyalleri Kurumu’nun Başkanı Ronald Karel de yer aldı. Karel, toplantının ikinci günü ’Yeryüzüne Yakın Bölgelerde Oluşan Deprem Bulutları’ konulu bilimsel makalesini tanıtttı. Karel, konuşmasında değişik iyonize bulutları anlatıp, bu bulutların nem olmadığı takdirde oluşmayacaklarını kaydetti. Karel, Marmara bölgesinde olası bir deprem durumunda iyonize bulutların ne zaman oluşup oluşamayacağını da örneklerle anlattı. Karel konuşmasından sonra İtalyan ve Japon bilim adamları tarafından ’iyonize bulutların’ projelerine dahil edilebilmesi için kendisinden izin alındığını da kaydetti.
’GÜNEŞ RÜZGARLARI İLE DEPREMLER ARASINDA BAĞ KURULMAYA BAŞLANDI’Yaklaşık üç ay NASA’da kalarak bilimsel araştırmalara katılacak olan Karel, kendisine telefonla ulaşan DHA muhabirine şunları söyledi:
"İyonize bulut veya iyonize sis oluşabilmesi için depremin derinliğinin 10 kilometreyi geçmemesi gerek. Yeryüzünde ise rutubetin yüzde 60’ın üzerinde olması gerekiyor. Yüzyıllardan beri deprem bulutunun varlığı tahmin edilebiliyordu. Daha 16 yaşındayken, 28 Mart 1970 tarihindeki büyük Gediz depremi öncesi İstanbul semalarında deprem bulutlarını tespit etmiştim. 2009 senesinde iyonize bulutlarının varlığını NASA’da yapılan laboratuvar araştırmasından sonra bilimselleştirerek bu alanda önemli bir adım atmıştık. Bu nedenle bir Türk vatandaşı olarak NASA akademisyenlerin kurduğu Geocosmo Research Centre’da görev almak ve ’iyonize bulutlarını’ bilimsel olarak burada anlatabilmemin hem ülkem hem de bilim adına önemli bir adım olduğuna inanıyorum. Çünkü güneş rüzgarlarının hızı ortalama 600 km/saate ulaştığı zaman, ardından artan proton ağırlığı sadece aurora meydana getirmemekte, aynı zamanda istatistiklere bakıldığında kutuplara bağlı bölgelerde depremler meydana gelmektedir. Yapılan bilimsel istatistiklere göre de dünyanın birçok ülkesinde değişik araştırmalar sonucu güneş rüzgarları ile depremler arasında bağ kurulmaya başlandı."
’KÜRESEL DEPREM TAHMİN SİSTEMİ PROJESİ HAYATA GEÇİYOR’NASA Ames Başkanı Pete Worden de konuşmasında, Geocosmo Araştırma Merkezi’ni desteklediklerini, Küresel Deprem Tahmin Sistem projesinin hayata geçirilebilmesi için NASA’nın her türlü desteği vereceğini açıkladı. Sempozyumda, dünyanın dört bir yanından bilim adamlarının yer alacağı projenin iskeletinin kurulacağı da belirtildi. Merkezi San Francisco, Silikon Vadisi’nde olacağı belirtilen GeoCosmo Araştırma Merkezi’nin yönetim kurulunun NASA bilim adamlarından oluşacağı kaydedildi. Ronald Karel’in ise Asya, Avrupa ve Amerika’da kolları olacak olan Araştırma Merkezi’nde üst düzey yönetici olarak görevlendirilmesine karar verildi.
KİMLER VARDI?Toplantıya Karel’in dışında Hindistan’dan Rakesh Ramada, NASA’dan Nevin Byrant, John Spritzer, İtalya Cagliari Üniversitesi’nden Luca Piroddi, Kanada’dan Robert Theriault, İran Deprem Araştırma Merkezi Başkanı Mohammad Mokhtari, Moskova Devlet Üniversitesi’nden Vyasheslav Kunitsyn, Peru’dan Jorge Heraud, Chapman Üniversitesi’nden Ramesh Singh de katıldı.