TÜBİTAK teleskobuyla "zonklayan" yıldız keşfedildi

Ergin, AA muhabirine, TUG'un son dönemdeki faaliyetlerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Türk bilim insanlarının, TÜBİTAK teleskobuyla ağustos ayında bir gezegen (Öte-gezegen) keşfettiğini hatırlatan Ergin, Ulusal Gözlemevi uzmanlarının ve burada araştırmalarını yürüten akademisyenlerin çalışmalarına büyük bir hızla devam ettiğini söyledi.

Ergin, İstanbul Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Sinan Aliş önderliğindeki bir grup araştırmacının, TUG teleskobu ve algılayıcısıyla yürüttükleri gözlem projesi çalışmalarında, yeni bir yıldız keşfettiklerini belirterek, "Başka bir yıldızı takip ettikleri sırada, titreşimleriyle farkedilen yeni yıldızın türü, Delta Scuti. Yıldızın yüzeyinde adeta kalp çarpması şeklinde gerçekleşen renk değişim hareketleri sebebiyle bu tür, 'zonklayan yıldız' olarak biliniyor." diye konuştu.

"3 saatte bir parlıyor"

Keşfedilen yeni yıldızın, Kutup Yıldızı'nın da içinde bulunduğu Küçük Ayı adlı takımyıldızda yer aldığını dile getiren Ergin, yıldızın yüzey sıcaklığının da güneşe benzer şekilde 6000 Kelvin olarak tespit edildiğini kaydetti.

Ergin, "zonklayan yıldızların" teknik özelliklerini anlatarak, "İç yapılarındaki kararsızlıklar nedeniyle 3 saatlik aralıklarla yarıçaplarını artırıp azaltan Delta Scuti yıldızları, dönemli bir şekilde şişip büzülüyorlar. Bu sırada, yıldızın büyüklüğü artarken, yoğunluğu azalıyor, sıcaklığı artıyor. Sıcaklığın artması ise yıldızın parlaklığını önemli ölçüde arttırıyor. Astronomlar bu parlaklık artış azalış düzeninden yıldızın "zonklayan yıldız" olduğunu anlayabiliyorlar." ifadelerini kullandı.

"Keşif, yıldız evrimlerinin kapısını aralayacak"

Dikkatli ve titiz çalışma sonucu farkedilen zonklayan yıldız keşfi çalışmasının, Uluslararası Astronomi Birliği'nin (IAU) yıldızlar bülteninde yayınlanmak üzere kabul edildiğine dikkati çeken Ergin, araştırmacıların yeni yıldızı ayrıntılı incelemeye alacaklarını ve parlaklık değişimlerini takip edeceklerini vurguladı.
Ergin, "zonklayan yıldızların" türleri itibarıyla gökbilimcilerin diğer yıldızların iç yapı ve evrimlerinin anlaşılmasında büyük rol oynadığına işaret ederek, "Farklı kütle, kimyasal kompozisyon ve yaştaki yıldızların, fiziksel özellikleri ile bunların evrim üzerindeki etkileri, zonklayan yıldızların gözlemleriyle elde edilen birikim sayesinde anlaşılıyor. Bu sebeple her yeni zonklayan yıldız, sahip olduğu farklı özelliklerle yıldız evrim modellerinin sınanmasına ve iyileştirilmesine yardımcı oluyor." değerlendirmesinde bulundu.

Küçük Ayı takımyıldızında en son keşfedilen ve adlandırılan yıldıza "BB UMi" ismi verildiğini anımsatan Ergin, Türk araştırmacılar tarafından keşfedilen yeni yıldıza da büyük olasılıkla "BC UMi" adının verileceğini de aktardı.