Radarların 'ateşi' de maliyeti de düştü

Uzun menzilde geniş tehdit setine karşı ASELSAN'ın geliştirdiği Erken İhbar Radar Sistemi ve Silah Tespit Radarı için yerli olarak üretilen alt sistemle hem yurt dışı bağımlılığın hem de yüksek maliyetin önüne geçildi.

Endüstriyel soğutma sistemleri alanında 1975'ten bu yana faaliyet gösteren ISISO Mekatronik Mühendislik Savunma Sanayi İklimlendirme Sistemleri AŞ, özgün tasarım ve üretimleriyle Türk savunma sanayisinin önde gelen kuruluşlarının çözüm ortakları arasında yer alıyor.

ISISO Genel Müdürü Osman Zeki Sırcan, AA muhabirine, çalışmalarına Atatürk Orman Çiftliğinin süt fabrikasının soğutma problemi için danışmanlık yaparak başladıklarını, sonrasında Türkiye'de ilk soğutma kompresörünü ürettiklerini söyledi. Amonyak pompası gibi Türkiye'de o dönem var olmayan ürünler üreterek yola devam ettiklerini belirten Sırcan, 17 yıl önce de ASELSAN ile tanıştıklarını ifade etti.

Şirketin bugüne kadar aviyonik kartların soğutulmasını sağlayan ısı kontrol birimleri, uçak kartlarının soğutulmasını sağlayan test birimleri, değişik amaçlar için kullanılan test kabinleri, radar ısıtma-soğutma ünitelerinin aralarında bulunduğu bir dizi projeyi hayata geçirdiği bilgisini veren Sırcan, savunma sanayisine yönelik faaliyetlerinin zaman içinde artarak devam ettiğini bildirdi.

Sırcan, "İşimizin yüzde 90'ını savunma sanayisi projeleri oluşturmakla birlikte, yüzde 75'i de ASELSAN'ın ihtiyaçlarına karşılamaya yönelik. ASELSAN, Türkiye'nin güvenliği için radar sistemleri üretiyor. Firmamız, bu radarların çalışmasında kritik öneme sahip ısıtma-soğutma sistemlerinin, kontrollü güç birimlerinin tasarımını, imalatını ve testlerini yapıyor. Bu sistemler daha önce yurt dışından yüksek maliyetlerle temin edilmekte ve bazı durumlarda da ambargoya maruz kalmaktaydı." dedi.

Ürettikleri ısı kontrol biriminin bir sıvı soğutma sistemi görevi üstlendiğini anlatan Sırcan, "Radar içindeki elektronik sistemlerin değişen çevresel koşulara göre soğutulması gerekiyor. Bu soğutma görevi firmamız tarafından tasarlanan ve imal edilen ısı kontrol birimi tarafından sağlanıyor. Radar, ısı kontrol birimi çalıştıktan sonra devreye giriyor." diye konuştu.

Prototip için 18 aylık çalışma

Sırcan, son olarak Erken İhbar Radar Sistemi ve Silah Tespit Radarı için analizler yapılarak geliştirdikleri ısı kontrol biriminin birçok testten başarıyla geçtiğini söyledi. Bu çalışma kapsamında askeri standartlardaki ilk ürünlerini ortaya koyduklarını vurgulayan Sırcan, 1 prototip, 17 seri üretim siparişi aldıklarını ve ürün sayısının artmasının söz konusu olduğunu belirtti. Osman Zeki Sırcan, "Ağustos ayında 2, yıl sonunda 4 olmak üzere bu yıl 6 sistem teslim etmeyi hedefliyoruz. Kalan teslimatı takvimine uygun olarak tamamlamayı planlıyoruz." ifadelerini kullandı.

Prototipin yapılmasının 18 ay sürdüğü bilgisini veren Sırcan, şunları kaydetti:

"Prototip cihazın ısıl, mekanik ve elektronik tüm tasarımı ve imalatı firmamız tarafından yapıldı. Bugüne kadar 70'e yakın projede görev alan firmamız, hem çeşitli alt sistemleri yerli üreterek yurt dışı bağımlılığı sonlandırdı hem de ülke ekonomisine katkı sağladı. İmalatı ve çözümleri yerli imkanlarla yaparak ülkemiz adına avantaj sağladık. Erken İhbar Radar Sistemi ve Silah Tespit Radarı Projesi'nde aldığımız sorumlulukla ülkemize yüksek oranda katma değer sağladığımıza inanıyoruz. ASELSAN da bu yaklaşımı destekliyor ve yıllardır çözüm ortağı, alt yüklenici olarak ASELSAN ile birlikte çalışıyoruz."

Uzun menzillerden tespit mümkün olacak

ASELSAN'ın ana yüklenici olduğu proje kapsamında, Hava Kuvvetleri Komutanlığının erken ihbar için ihtiyaç duyduğu erken ihbar radar sistemlerinin yurt içi imkanlarla geliştirilmesi ve tedariki planlanıyor.

Geliştirilecek sistemlerle uzun menzillerden tespit sağlanması, balistik füzeler ve insansız hava aracı gibi çok düşük radar kesit alanına sahip hedeflerin daha uzak mesafelerden tespit edilmesi ve erken uyarı verilmesi, değişken elektronik karıştırma ve zorlu coğrafi koşullarda çalışılabilmesi ile sistemlerin konfigüre edilerek farklı amaçlar için kullanılabilmesi hedefleniyor.