Para değil veri bağışı isteniyor
Güncelleme Tarihi:
Makine öğrenimi, hastalıkların tanı ve tedavisini hızlandırabiliyor. Ayrıca yapay zekâ (AI) sayesinde yapılan büyük veri analizi yeni tedavi şekillerinin gelişmesinde önemli bir rol oynuyor. Bu teknolojiden doğru şekilde faydalanabilmek içinse daha fazla tıbbi verinin toplanması ve kullanılmasını düzenleyen standart kurallara ihtiyacımız olacak.
Google'ın sağlık araştırmaları birimi, Ocak 2020 tarihinde Nature’da yayınlanan çalışmada meme kanserinin tanısında, radyologlar kadar iyi performans gösteren bir yapay zekâ sistemi geliştirdiğini açıkladı. Geçtiğimiz yılın ilk aylarındaysa yine Nature Şizofreni’de (Npj Schizophrenia) yayınlanan ve şizofreniyi yüzde 87 doğrulukla tespit edebilen yapay zekâ algoritması, psikiyatri alanında öne çıkan bir çalışma oldu. Benzeri çalışmaların sonucu bilim insanları, genomik veri tabanlarını kullanarak, çağımızın yaygın hastalığı olan kanser tedavisi için kişiselleştirilmiş yöntemler geliştiriyorlar. Ancak bu noktada kişisel verilerin gizliliği ve hasta hakları karmaşık sorunlar ortaya çıkarıyor.
Henüz küresel anlamda tam olarak sınırları çizilmiş bir yapay zekâ kullanımı ve veri analizi kuralları bulunmuyor. Ancak ülkeler bu yönde farklı kurallar uygulayabiliyor. Sistemi geliştirmek içinse daha fazla veriye ihtiyaç var. Bu nedenle, özellikle ABD’de verilerin bağışlanması yönünde talepte bulunan organizasyonlarla karşılaşmak mümkün. Genellikle finansal bağışa alışkınsak da günümüzde veri bağışı, para bağışı kadar önem taşıyor. ABD’de Ulusal Kanser Enstitüsü, kanser hastalarının verilerinden faydalanarak yeni tanı ve tedavi yöntemleri geliştirebilmek için Çocukluk Kanseri Veri Girişimi'ni başlattı. Benzeri programlara ilerleyen yıllarda daha sık rastlayabiliriz.
Yapay zekâ tanı ve tedavi haricinde de kullanılıyor
Yapay zekâ sağlık alanında geniş kullanım alanlarına sahip. Bunlar arasında, hastane içi komplikasyon riskinden bakım maliyetine kadar klinik ve finansal öngörüler sunan sistemler de yer alıyor. Ayrıca, yapay zekâ sayesinde dijital sağlık takibi de yapılabiliyor. Bu gelişmeler özellikle sürekli artan küresel nüfusun ileride ihtiyaç duyacağı sağlık hizmetine kolay erişimini de sağlamayı hedefliyor. Bu gelişmeler önümüzdeki yıllar için sağlık alanında çok daha kişiselleşmiş tanı ve tedavilere zemin hazırlamakla birlikte bilişim alanında da farklı kuralların şekillenmesine yardımcı oluyor. Gelişmeler, ileride genetik yapımıza özel düzenlenmiş tedavilerle daha sık karşılaşacağımızı işaret ediyor.
Serap TORUN
twitter.com/seraptorun73