Okyanus dalgaları Antarktika buz sahanlığının çökmesini hızlandırıyor

Science Daily'nin haberine göre, sonuçları "Nature" dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada, fırtınanın tetiklediği okyanus dalgalarının, Antarktika buz sahanlıklarının dağılmasını hızlandırdığı belirtildi. 

Avustralya'daki Antarktika İklim ve Ekosistem Kooperatif Araştırma Merkezinden Dr. Rob Massom, 1980'lerin sonlarından bu yana deniz buzullarının azalmasına, okyanus dalgalarına maruz kalmalarından dolayı Antarktika Yarımadası'ndaki buz sahanlıklarının esnekleşmesinin ve kırılmasının yol açtığını belirtti. 

Massom, "Deniz buzu, buz sahanlığının kenarına ulaşmadan yıkıcı okyanus dalgalarının hızını keserek koruyucu bir tampon görevi görüyor. Ancak, deniz buzunun kaybolduğu yerlerde fırtınadan kaynaklanan okyanus dalgaları buz sahanlığına kolaylıkla ulaşarak dış kenar boşluğunun ilk birkaç kilometresinin bükülmesine neden olabiliyor. Bu esneme de zamanla, önceden var olan kırıkları genişletiyor." dedi. 

Araştırmanın ortak yazarlarından biri olan Adelaide Üniversitesi Matematik Bilimleri Fakültesi'nden Dr. Luke Bennetts, çalışmada elde edilen bulgunun, buz sahanlığı modellemesinde yer alacak deniz buzu ve okyanus dalgalarına olan ihtiyacı vurguladığını söyledi. 

Bennetts, bunun, bilim adamlarının kalan buz sahanlıklarının kaderini daha doğru bir şekilde öngörmesine ve iklim değişiklikleri nedeniyle Antarktika'nın buz sahanlığının, deniz seviyesinin yükselmesine olan katkısını daha iyi tahmin etmelerini sağlayacağını kaydetti. 

"Antarktika Buz Levhası'nın katkısı, şu an küresel ortalama deniz seviyesinin yükselmesine dair tahminlerde en büyük belirsizlik kaynağıdır." değerlendirmesini yapan Bennetts, "Buz sahanlığının parçalanması, zaten yüzer halde olduğu için doğrudan deniz seviyesini yükseltmezken, buz sahanlığının ardında yer alan buzulların, Güney Okyanus'a doğru ilerlemesini hızlandırıyor." açıklamasında bulundu. 

Güney Yarım Küre'de Antartika'da erimenin alarm seviyesinde hızlandığı, 1992-2017 yıllarında 3 trilyon ton buzulun kaybedildiği bildirilmişti. 

Uluslararası bir çalışma, Antarktika'nın 1992-2011 yıllarında yılda neredeyse 84 milyar ton buzul kaybettiği, eriyen buzul miktarının, 2012-2017'de yılda 241 milyar tonu aştığını göstermişti.

Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ile çalışan 88 bilim adamının yaptığı araştırmada, çeyrek yüzyılda kıtanın eriyen buz tabakasının, Teksas kadar bir alanı 4 metre derinlikte suyla kaplayacak miktarda olduğu hesap edilmişti.

Bilim adamları eriyen buzulların dünya okyanuslarında 7,6 milimetre yükselmesine neden olduğuna da dikkati çekmişti.