Güncelleme Tarihi:
SORU
Merhabalar tv ve online de takip ediyorm konuyu. deney sırasında yeryüzünde patlama olacak mı?deprem,sel gibi doğal afetleri tetikler mi? kara delik açılacakmış bu kadar riskli bir deney için ne gibi önlemler alındı? bilmem kaç bin metreküp betondan ve bilmem kaç ton ağırlıklı demirlerden ibaret değildir umarım saygılarımla
CEVAP
Hiçbir tehlike yoktur. Böylesine karmaşık bir deneyde önlemler beton ve demirden değil kendisine özgü teknolojiler ile alınır.
SORU
Selamlar,deney olummlu sonuçlanıp aranan parçacık bulunursa bilimkurgu filimlerinde gördüğümüz Işınlanma(Teleportasyon)ve Yerçekim ivmesini yenip dünyalılarında ufo tarzı ulaşım araçları olacakmı...?
CEVAP
Işınlama bilim kurgu öykülerine kullanılan bir fantezidir. Deneyin ışınlama gibi bir beklentisi yoktur..
SORU
Sayın Hocam, Parçacık hızlandırma sistemi, ileride konvansiyonel olmayan bir silahın temeli olabilir mi? Ya da uzay yolculuğunun temelleri oluşabilir mi? Mantığımca eğer bir proton hızlandırılabiliniyorsa, şartlar sağlandığında bir madde de hızlandırılabilir. Bu şekilde bir itme kuvveti ile uzay boşluğuna gönderilen madde 2 saniye içinde yüzbinlerce kilometre yol gidebilir mi? En azından şimdilik Güneş sistemimizin içinde ışık hızına yakın hızla yolculuk edilebilme ihtimali var mı? Syglarımla
CEVAP
Uydulara yerleştirilmesi düşünülen lazer demetleri ile kıtalar arsası füzeleri vurma, geçmişte yıldız savaşları projesinde tasarlanmıştır. Ancak LHC gibi bir sitemi uydulara yerleştirmek mümkün değildir. Bir kg'ın katrilyon çarpı trilyonda bir kadar küçük bir kütleye sahip protonu ışık hızına yakın hızlara çıkartmak için yapılanlara bakınca,tasarladığınız olayın gerçekleştirilmesi pek olası görülmüyor.
SORU
Asi nötron pacacigi eger büyük patlamayi tetiklerse tek kutuplu sistemde yer cekimi etkilenirmi yani dünyanin yer cekimiyle ilgili bir sorunu olurmu´.birde bu patlamadan dünya nekadar zarar görür elbetteki bir yan etkisi olacak sanirsam .tesekkür ediyorum
CEVAP
Protonların çarpışması için bir protonun farklı hareket etmesi gerekiyor sanırım, bunun ne zaman olacağı da bilinmiyormuş; Bunun için ne kadar süre deney devam edecek.
Yanıt: Proton çapı bir metrenin katrilyonda biridir. Ters yönde hareket eden iki proton demetini çarpıştırmak için her iki demeti tasarlanan yörüngede tutmak gerekir. Protonların çok büyük bir miktarı çarpışmayı az hissederken çok küçük oranda proton alın alına çarpışacaktır. Daha ayrıntılı bilgi almak içinÂwww.hurriyet.com.tr/teknolojide ekranlaÅŸan 3G veya GGG nedir baÅŸlıklı makaleyi okuyunuz.
SORU
Bu beni çok korkutuyor dünyanın parçalanmasına neden olmazmı depremleri tetiklemezmi
CEVAP
Hiç korkmayınız hiçbir şey olmayacak
SORU
Merhaba acaba big bang yani büyük patlama tesadüf olduğu dünyanın kendinden varolduğu yani bu deneyin ateizme hizmet açısından yapılıp yapılmadığını merak ediyorum yani amaç allahın olmadığını ispatlamakmıdır.Bu deney gerçekleşirse dünyanın tesadüf eseri oluştuğu ispatlanır evrim teorisinde bilim adamlarının duvara çarptığı işi bu alana kaydırarak yeni kaçış noktalarımı sizce bu deneyin amacı
CEVAP
Deneyin ateism veya deism ile hiçbir bağlantısı yoktur. Evrenin Büyük Patlama ile meydana geldiğini kanıtlayan pek çok gözlem, ölçüm mevcuttur. Tanrı insanların vicdanında, duygularında, sezilerinde, aklarında yer alır, hızlandırıcılarda değil. Deney evrenin tesadüfler sonucu yaratıldığı ve yaratılmadığı gibi metafizik içeren bir soruya yanıt aramak için yapılmamaktadır.
SORU
Biz sıradan insanların böylesine karmasşık bir deneyin değerlendirmesini yapmamız mümkün değil, benim öğrenmek istediğim; bu çok uzun soluklu deneyin sonucunda hedeflenene ulaşıldığını varsayalım,sonuçta bilim insanlarının meraklarını gidermenin ötesinde, bu insanlık için nasıl bir adım olacaktır, yani bunun sonucunda elde edilen bilgiler hangi alanda ya da neyin geliştirilmesinde kullanılabilecektir? Bu konuda herhangibir açıklama göremediğim için sizin görüşünüzü rica edeceğim. Saygılarımla.
CEVAP
www.hurriyet.com.tr teknoloji sayfasında bilimsel buluşlar başlıklı makalede sorunuzun yanıtı yer almaktadır.
SORU
SProtonlar nasıl bu kadar hızlandırılabiliyor ve uzaydan daha soğuk ortam nasıl oluşturulabiliyor?
CEVAP
Bu çok akıllı bir soru. Protonlar pozitif elektrik yüklü olduklarından elektrik alanında hızlandırılıyorlar. Elektromıknatısların süper iletken kabloları sıvı helyum banyolarda bulunduğundan 12000 amperlik bir akımı dahi iletebilmektedirler.
SORU
Sayin Yalcin, Bu deneyde olusabilecek ihtimallerde en kötü karsilasilabilecek felaket senaryosu nedir?Bilimadamlari mutlaka bütün olasiliklara göre bir takip protokolu olusturmuslardir.Kaos teorisine göre öngörülemeyen olasiliklar her zaman mevcut degil midir?
CEVAP
Kaos teorisinin öngörülerine benzer bir durum bu deneyde söz konusu değildir. Felaket senaryoları doğru değildir.
SORU
İyi Günler Sayın Hocam; Bu deneyde oluşabilecek (big bang teoreminde Planck döneminde oluşan) yüksek nükleer gücü ve anti-maddeyi nasıl kontrol etmeyi planlıyorlar?
CEVAP
Bu çarpışmada yüksek nükleer güç oluşmaz. Nükleer enerji uranyum çekirdeğinin parçalanması ile ortaya çıkar. Uranyum çekirdeğinin oluşmadığı kozmolojik süreçte nükleer enerji oluşamaz. Deney anti madde oluşturmak için yapılmamaktadır. Anti maddenin oluşmayacağı bir çarpışmada anti maddenin kontrolü söz konusu değildir. Planck enerjinin kesikli olduğunu keşfetmiştir,Planck adı ile anılan bir evrim süreci yoktur.
SORU
MERHABA BEN ANKARADAN TANER SORUM:0 BU DENEYE BU KADAR PARA HARCANMASININ ASIL NEDENÄ° NEDÄ°R SAVAS SANAYÄ°SÄ°YLE BÄ°R Ä°LGÄ°SÄ° OLABÄ°LÄ°RMÄ°? TESEKKURLER
CEVAP
Deneyin arakasında komplo teorileri oluşturmanın bir anlamı yoktur.Deneyin savaş sanayisiyle bir ilgisi yoktur,amaç savaşta kullanılacak bir teknoloji üretmek değildir.
SORU
Higgs parcacigi teorik olarak oldugu varsayilan bir parcacik. Boyle bir parcacik var olsa bile sahip olunan teknoloji deney sirasinda onu gozlemleyebilecek hassasiyette mi? Bu parcacigin olusma anini kacirma sansi varmi? Bu deneyin sonuclari dunyadaki bilim adamlarina acik olacak deniyor. Turkiye'de bu deneyde elde edilen veriyi degerlendirmeye calisacak arastirma gruplari var mi?
CEVAP
Bu soru çok anlamlı akılıca sorulmuş. Evet, HİGGS var olduğu speküle edilmiş ancak varlığı deneysel olarak kanıtlanmamış bir parçacıktır.www.hurriyet.com.tr/ teknoloji sayfasında ekranlanan 3G ve GGG ne demektir başlıklı makaleyi okuyunuz sorunuzun yanıtı orada verilmiştir.
SORU
MERABA SAYIN YALÇIN,DENEY BAŞARILI OLURSA VE EVRENİN İLK HALLERİNE ŞAHİT OLURSAK, ÖNÜMÜZE AÇILACAK TEKNOLOJİK GELİŞMELERDEN EN ÖNEMLİLERİ SİZCE NEDİR? TEŞEKKÜR EDERİM.
CEVAP
Her kesin merak ettiği konu budur. Bilimsel buluşlar ve arkasından gelen teknolojik uygulamalar günlük yaşantımızda bize kolaylıklar sağlamaktadır.www.hurriyet.com.tr teknoloji sayfasında ekranlanan makalelerde bu sorunun ,Bilimsel Buluşlar başlığı ile ekranlanan makalede verilmiştir.Sorunuz ayrıntılı yanıtı orada verilmiştir.
SORU
Bu deney 20 yıllık bir deneymiş eğer tam anlamıyla başarıya ulaşırsa samanyolu sistemi oluşacakmı bu deneyde yani yeni dünyalar ay güneş gibi.... şimdiden teşekkürler
CEVAP
Samanyolu galaksisi zaten mevcut, dolayısıyla yeniden oluşması söz konusu olamaz.Deneyin amacı yeni galaksiler,güneş sistemleri veya dünyalar oluşturmak değil,iki proton demetini yüksek enerjilerde çarpıştırmak ve çarpışma sonrası oluşumları analiz etmektir.
SORU
Merhaba. Big bang deneyinin dünyadaki hiç bir felakete yol açmayacağını ve olan felaketlerinde bu deneyle ilgisinin olmadığını söylüyor fizikçilerimiz ve dünyadaki diğer ünlü fizikçiler. Acaba bu ne denli doğrudur? yani bu deneyin başlatılmasından sonra dünyada ard arda meydana gelen büyük depremlerin bu deneyle hiç bir alakası yok mudur? hiç mi bir yan etkisi yok bu deneyin? cevabınız için teşekkürler.
CEVAP
Dünya üzerinde hem doğal hem de sosyal felaketler birbirini izliyor. Böylesine masum bir fizik deneyinin felakete neden olabileceğini düşünmek çok yersizdir. Depremler için önce senelerdir tüm ikazlara rağmen önlem almayan yöneticilerin sorgulanması yerinde olur. Deneyin deprem ile bir ilgisi yoktur.
SORU
Deneyde oluşturulacak olan manyetik alanın, Dünyanın donüş hızı ve doğrultusuna bir etkisi olması mümkün müdür? Dünyanın çeşitli yerlerinde meydana gelen depremlerin deneyle aynı günde olmasının RASLANTI olarak açıklanması BİLİMSEL olarak mümkün müdür? Deneyin öngörülmeyen sonuçlar doğurması olasılığından korkulması gerekmezmi? Deneyin yerini hangi faktörler belirledi? Almanya-İsviçre sınırı olmasının bir nedeni varmıdır?
CEVAP
Deneyde oluşacak manyetik alanın yerkürenin dönme hızını ve yönünü etkilemesi söz konusu olamaz. Deneyin öngörülmeyen sonuçları değil, şimdiye değin karşılaşmadığımız parçacıklar üretmesi mümkündür.
SORU
Şu ana kadar deneyden alınan neticeler nelerdir? Deneyin safha safha gerçekleştirildiği tarafımızdan bilinmektdir.Bu bağlamda, dönüm noktası olabilecek sonuçlar için medyayı hangi tarihlerde yakından takip etmeliyiz?
CEVAP
10 Eylülde yapılan deneme ile protonların yörüngede kalıp kalmadıkları kontrol edilmiştir. Proton demetleri birçok kere çarpıştırılıp deneyler tekrar edilecek ve sonuçlar açıklanacaktır.
SORU
Protonlarin isik hizina yakin degilde isik hizinda veya daha hizli gidip duvari asmasi mümkün mü?
CEVAP
Proton gibi maddesel bir parçacığın ışık hızını aşması mümkün değildir.
SORU
Anti Madde ne demek? Mesela pozitif yüklü elektrona antimadde diyorsanız, Bir madde parçağığı pozitif de nenegatif de olabilir. Maddenin antiliği ile ne alakısı var? Anti madde, maddenin zıddı demek, böyle bir şey olur mu? Zıddı ise var değildir. Yani ben maddenin antisine inanamıyorum. Bu konuda ne diyorsunuz?
CEVAP
Maddeyi oluşturan tüm temel parçacıkların antileri vardır. Örneğin pozitron, elektronun antisidir. PET dediğimiz görüntüleme sitemlerinde pozitron, yani anti madde, yaygın olarak kullanılmaktadır. Bir temel parçacığın antisi, tüm fiziksel özelikleri kendisi ile aynı elektrik yükü ters olan parçacıktır. Pozitronun tüm özellikleri yani kütlesi ve diğerleri. elektron ile aynı sade elektrik yükü pozitiftir. Anti-proton ile proton arasındaki tek fark, anti-protonun elektrik yükünün negatif olmasıdır.
SORU
Hocam, proton demetlerinin 8 Tera Elektron Volta varan enerji ile yükleneceklerini okuyoruz, 8 TeV günlük yaşamda ne kadar bir enerjidir?
CEVAP
Bir enerji birimidir. Bir elektronun bir voltluk potansiyel altında kazandığı kinetik enerji 1ev(elektronvolt) birim olarak alınır. Bunun bir milyon katına milyon elektronvolt(MeV), milyar katına gigaelektronvolt(GeV), trilyon katına teraelektronvoly (TeV) denir. Atomik boyutlarda kullanılan
SORU
Hocam, proton demetlerinin 8 Tera Elektron Volta varan enerji ile yükleneceklerini okuyoruz, 8 TeV günlük yaşamda ne kadar bir enerjidir?
CEVAP
1eV=1,6.10-19joule1teraelektronvolt TeV=1,6.10-1Joule=0,16joule8TeV=8 X0,16joule=1,28jole Yaklaşık olarak 1kilowatsaatin10 milyonda biri kadardır.