iPhone üretimi Çin'den ABD'ye mi kayıyor?

Başkanlık koltuğuna oturmaya hazırlanan Donald Trump her ne kadar ülkenin kendi teknolojisini kendi üretmesini istese de, iPhone üretimi Amerika'ya taşınacak gibi gözükmüyor. New York Times'ın yeni raporuna göre Çin hükümeti tarafından yapılan büyük teşvikler ve imtiyazlar, üretimin uzak Doğu'da kalmasını sağlıyor.

Times gazetesi, Çin'in Zhengzhou şehrinde bir Foxconn tesisini tanıttı. Zhengzhou yerli halk tarafından "iPhone Şehri" olarak biliniyor ve fabrika tam üretime başladığında, günde 500.000 iPhone üretebiliyor. Bu, tüm dünyadaki iPhone'ların yaklaşık yarısını üreten dünyanın en büyük iPhone tesisi.

Ancak fabrikanın boyutundan çok, fabrikanın Çin'de konumlanması için hükümetin ne kadar büyük yatırımlar yaptığı göze çarpıyor. Times, Çin hükümetinin Zhengzhou fabrikasına ne kadar yatırım yapmış olduğunu tespit edemedi ancak şu açıklamayı yaptı: "The Times tarafından ele geçirilen gizli devlet kayıtlarına göre Zhengzhou şehir yetkilileri iPhone üretimini "desteklemek" için birçok toplantı yaptılar. Kayıtlarda bu desteğin nasıl sağlandığı görülebiliyor: birçok alanda Foxconn'a yardım edilmiş, örneğin altyapı, işgücü, vergi ve ihracat gibi."

İkinci bir konu ise tecrübeli çalışan sayısının Amerika'da çok daha az olması. Çin, yıllardır dünyanın en büyük akıllı telefon, tablet ve bilgisayar üreticisi olarak çalıştı ve bu, ülkeye büyük, tecrübeli bir çalışan kitlesi kazandırdı.

Başkan Obama, Steve Jobs'a Amerika'da bir iPhone yapmak için neye ihtiyaç duyduğunu sorduğunda Jobs açıkça "bu işler buraya geri gelmiyor" demişti. Yıllar geçmiş olsa da bu kesinlikle doğru gibi görünüyor. Donald Trump'ın iPhone üretimini Amerika'ya taşıma hayalleri suya düşmüş gibi görünüyor.