İnternet yayınlarına 'ebeveyn kontrolü' sağlayıcı tedbir yükümlülüğü

Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin internet ortamından sunumuna ve söz konusu yayınların denetlenmesine ilişkin usul ve esasları belirleyen yönetmelikle çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde yayınlara yönelik ebeveyn kontrolünü sağlayıcı tedbirlerin alınması yükümlülüğü getirildi.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumununun (BTK) "Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet ortamından Sunumu Hakkında Yönetmeliği" Resmi Gazete'de yayımlandı.

Yönetmelikle radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin internet ortamından sunumuna, iletimine, medya hizmet sağlayıcılara yayın lisansı, platform işletmecilerine de yayın iletim yetkisi verilmesine ve söz konusu yayınların denetlenmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin internet ortamından sunumu ile bu yayın hizmetlerini internet ortamından sunan özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşları ve bu yayın hizmetlerinin iletimini sağlayan platform işletmecilerini kapsayan yönetmeliğe göre, radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini internet ortamından iletmeye özgülenmemiş platformlarla radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerine yalnızca yer sağlayan gerçek ve tüzel kişiler, platform işletmecisi sayılmayacak.

Yönetmeliğe göre, RTÜK'ten geçici yayın hakkı ve/veya yayın lisansı bulunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar, bu hak ve lisansları ile yayınlarını 6112 sayılı Kanun ve 5651 sayılı Kanun ile yönetmeliğin ilgili hükümlerine uygun olarak internet ortamından da sunabilecek.

RTÜK'ten yayın lisansı zorunluluğu

Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini sadece internet ortamından sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılar RTÜK'ten internet ortamından yayın lisansı alacak.

Aynı medya hizmet sağlayıcı kuruluş ancak bir radyo, bir televizyon ve bir isteğe bağlı yayın hizmeti sunabilecek ve bu hizmetler için ayrı ayrı yayın lisans alması gerekecek.

Medya hizmet sağlayıcı kuruluş internet ortamından yayın lisansı kapsamında sadece internet ortamından sunduğu yayınlarını kablo, uydu, karasal ve benzeri ortamlardan da sunmak istemesi halinde her bir yayın tekniği ve ortamına ilişkin ayrı ayrı yayın lisansı alacak.

Radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini internet ortamından iletmek isteyen platform işletmecileri Üst Kuruldan internet ortamından yayın iletim yetkisi alacak.

Yönetmelikte belirtilen şartları sağlayan kuruluşlardan talepte bulunanlara internet yayın platform işletmecisi olarak faaliyet gösterebilmeleri için internet ortamından yayın iletim yetkisi verilecek.

İçerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunmasına rağmen, Türkiye Cumhuriyeti'nin taraf olduğu Üst Kurulun görev alanına ilişkin uluslararası antlaşmalar ve 6112 sayılı Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı Üst Kurulca tespit edilen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının veya platform işletmecilerinin yayın hizmetlerinin internet ortamından iletimi ile internet ortamından Türkçe olarak Türkiye'ye yönelik yayın yapan veya yayın dili Türkçe olmamakla birlikte Türkiye’ye yönelik ticari iletişim yayınlarına yer veren yayın kuruluşlarının yayın hizmetleri hakkında da bu Yönetmelik hükümleri uygulanacak.

Bu kuruluşların internet ortamındaki yayınlarına devam edebilmeleri için Türkiye Cumhuriyeti devletinin yargı yetkisi altındaki diğer kuruluşlar gibi Üst Kuruldan internet ortamından yayın lisansı, bu kapsamdaki platform işletmecilerinin de internet ortamından yayın iletim yetkisi alması zorunlu olacak.

RTÜK'ten geçici yayın hakkı ve/veya yayın lisansı bulunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlarla yönetmeliğin yayımından sonra mevzuata uygun yayın lisansı alan kuruluşlar, lisans süreleri ile sınırlı olmak ve Üst Kurulca kayıt altına alınmak kaydıyla yayınlarını internet ortamından sunabilecek.

İnternet ortamından yayın lisansı, münhasıran radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak amacıyla Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulan anonim şirketlere verilecek

İnternet ortamından yayın iletim yetkisi Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulan limited veya anonim şirketlere verilecek. Yayın iletim yetkisi verilmesi için BTK tarafından elektronik haberleşme hizmetlerini sunmak üzere yetkilendirilmiş bulunma şartı aranmayacak.

RTÜK, internet ortamından yayın lisansı ve iletim yetkisi bulunmayan platform işletmecilerince yayın hizmetlerinin iletiminin gerçekleştirildiğinin tespiti halinde, bu durumu internet sitesinden duyuracak.

Duyuruda, internet ortamından yayın lisansı ve iletim yetkisi başvuru talebini içeren dilekçe ve eki taahhütname ile birlikte 3 aya tekabül eden yayın lisans ücretinin peşin ödenmesi halinde 3 ay süresince yayınlara devam edilebileceği, bu sürede internet ortamından yayın lisansı işlemlerinin tamamlanmaması ve bu süre için hesaplanacak yayın lisansı ücretini peşin ödenmesi halinde ilave 3 ay daha yayın hizmetlerinin sunulabileceği bildirilecek.

RTÜK tarafından başvuru talebini içeren dilekçesiyle birlikte taahhütnameyi sunmayan ve 3 aya tekabül eden yayın lisans ücretini peşin ödemeyen platform işletmecilerine, yayın hizmetlerine bu duyuruyu müteakiben 72 saat içerisinde son vermezlerse söz konusu yayınla ilgili içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi talebiyle ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulacağı ihtar edilecek.

Ücretler

Yönetmelikte İNTERNET-RD yayın lisansı ücreti 10 bin Türk lirası; İNTERNET-TV ile İNTERNET-İBYH yayın lisansı ücreti 100 bin Türk lirası; internet ortamından yayın iletim yetkilendirme ücreti ise yıllık 100 bin Türk lirası olarak belirlendi.

İnternet ortamından tele alışveriş konulu tematik yayın lisans ücretleri birinci fıkradaki bedellerin 5 katı olarak hesaplanacak.

Ücretler, Vergi Usul Kanunu'nu uyarınca ilan edilen yeniden değerleme oranında arttırılmak suretiyle belirlenerek Üst Kurulun internet sitesinde yayınlanacak ve takip eden ocak ayı başından itibaren uygulanacak ve internet ortamından yayın lisans belgesinin düzenlendiği tarihte geçerli olan tarifeye göre ödenecek.

İnternet ortamından yayın lisansı 10 yıl süreyle verilecek. Sürenin başlangıcı olarak belgenin düzenlendiği tarih esas alınacak.

Lisans ve yayın iletim yetkisi iptali

Medya hizmet sağlayıcı kuruluşların ve internet yayın platform işletmecilerinin hükümlülüklerini de belirleyen yönetmeliğe göre, RTÜK tarafından yayın içerikleri nedeniyle uygulanan program durdurma, yayın durdurma ve lisans iptali yaptırımları medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayın yaptığı bütün iletim ortamlarını kapsayacak.

İnternet yayın platform işletmecileri, Üst Kuruldan internet ortamından yayın lisansı bulunmayan veya internet ortamından yayın lisansı iptal edilen medya hizmet sağlayıcılar ile Türkiye Cumhuriyeti'nin taraf olduğu Üst Kurulun görev alanına giren uluslararası antlaşmalar ve 6112 sayılı Kanun hükümlerine aykırı yayın yaptığı belirlenen bir başka ülkenin yargı yetkisi altındaki medya hizmet sağlayıcılarının yayın hizmetlerinin iletimini, Üst Kurul kararının tebliğini müteakiben durduracak.

Tebliğe rağmen yayın hizmetlerinin iletimini durdurmayan veya diğer yükümlülüklerini Üst Kurulca verilen süre içinde yerine getirmeyen platform işletmecisinin yayın iletim yetkisi iptal edilecek ve bu durum BTK'ye bildirilecek.

Ebeveyn kontrolünü sağlayıcı tedbir yükümlülüğü

İnternet ortamından yayın lisansının iptaline ilişkin hükümleri de belirleyen yönetmelikte, teknik şartlara ilişkin düzenlemelere de yer verildi.

Yönetmelikte çocukların korunmasına ilişkin düzenlemeler de yer aldı. Buna göre, internet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar ile yayın iletim yetkisi verilen internet yayın platform işletmecileri, çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde yayınlara ebeveyn kontrolünü sağlayıcı tedbirleri almakla yükümlü kılındı.

Çocuğun üye olamayacağı ve kişiye özel üyelik sistemi ile hizmet veren internet ortamından yayın lisansı verilen medya hizmet sağlayıcılarla internet yayın platform işletmecilerine, 6112 sayılı Kanun'daki ve bu Yönetmelikteki çocukların korunması amacına yönelik hükümler uygulanmayacak.

Üst Kurul paylarına ilişkin yönetmelik değişikliği

Öte yandan Medya Hizmet Sağlayıcı Kuruluşlarının Elde Ettiği Ticari iletişim Gelirlerinin Denetimi Ve Bu Gelirler Üzerinden alınacak Üst Kurul Paylarının Beyan Ve Ödenmesine ilişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna göre, ticari iletişim gelirleri Üst Kurul payının ödenmesine ilişkin maddede geçen "yüzde 3" ibaresi, "yüzde 1,5" olarak değiştirildi.

Yönetmeliğin ticari gelirlerin beyanı maddesine "Sadece internet ortamından yayın lisans sahibi medya hizmet sağlayıcı kuruluşlar da bu madde uyarınca ticari iletişim gelirlerini beyan ederler." fıkrası eklendi.