'İnternet kullanıcısı bir nevi hacker oldu'

Deutsche Welle Bobs (En İyi Online Aktivizm) yarışmasının bu yılki Türk jüri üyesi Bilgi Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Erkan Saka, Türkiye'de son dönemde Twitter, YouTube gibi internet platformlarına getirilen erişim engellerinin insanları sansürü aşma konusunda yeni yollara ittiğini belirtti. Saka, yaklaşan seçimlerle birlikte engellerin yoğunlaşmasını beklediklerini kaydetti.

Erkan Saka, “Genel gerilimin internet alanında da karşılığını göreceğiz, zaten görmeye de başladık. Teknik olarak yasaklamak biraz zor olduğu için, engellemek tek tek kullanıcıları biraz kriminalize etme durumu daha çok, tehdit etme korkutma politikası yürütülüyor. Neredeyse ortalama kullanıcı düşük seviyede hacker olmuş durumda. Sansürü aşmada hepimizin yeterince bilgisi var. Bir seferberlik durumu da mümkün olabiliyor bilgilendirme konusunda” diye konuştu.

"Şartlar sosyal aktivizmi zorunlu kılıyor"

Yrd.Doç.Dr.Erkan Saka, “Türkiye'nin ekonomik politik şartları sosyal aktivizmi de daha zorunlu hale getiriyor. O yüzden ciddi bir potansiyel olduğundan söz edebiliriz. Ancak uluslararası bir bağlamda karşılaştırıldığında çok dramatik şeyler de olmuyor gibi. Olmaması daha iyi. Mesela daha önce Bangladeş'te aday gösterilen ateist blogerın öldürülmesi gibi” ifadelerini kullandı.

“Engeller insanları sosyal ağlara itti”

Peki, sosyal paylaşım siteleri Türkiye'de aktivizm konusunda ne kadar etkili? Erkan Saka, bu soruyu şöyle yanıtlandırdı: “Diğer ülkelere göre fazlasıyla etkili. Ortalamanın üzerinde. Bu da bağımsız girişimleri biraz engelliyor. Belki de büyük engeller, insanları iyice sosyal ağlara itti. Sosyal ağların hepsinin hostingi ya da genel olarak yapılanması yurt dışı olduğu için onlarla uğraşmıyorsunuz içerik üretiyorsunuz… Türkiye'de anladığım kadarıyla kimse kendi sayfasını açıp baştan proje başlatmakla uğraşmayıp onun yerine büyük sosyal ağları kullanıp oradan kampanya yürütmeyi, seferber olmayı tercih ediyor.”

Bobs’da Türk adaylar kimler?

Deutsche Welle'nin düzenlediği, online aktivizm alanında en iyilerin seçildiği Bobs yarışmasında halk oylaması süreci de başladı. İnternet kullanıcıları 3 Mayıs'a kadar thebobs.com/turkish adresi üzerinden oylamaya katılabilecek. 14 dilde 'halkın seçimi' kategorilerinin yanı sıra uluslararası jürinin kazananı belirleyeceği üç kategori daha bulunuyor: Sosyal Değişim, Sanat&Medya ve Gizlilik&Güvenlik…

Erkan Saka’nın yarışmadaki değişikliklere ve adaylara ilişkin değerlendirmesi şöyle: “Bu sene çok isabetli kategori değişiklikleri oldu. Onun da altını çizmek istiyorum. Bobs çıktığından bu yana daha da büyük bir alana hitap eder hale geldi… Mesela Adım Adım projesi. Aday gösterilmesi iyi oldu. Daha önce offline olarak düşünülebilecek sonra online daha da etkisini arttıran polis şiddetiyle ilgili Baran Tursun Vakfı'nın sitesi var… Aslında aday gösterilenlerin hiçbiri geçen yıl çıkmadı ortaya, bir süredir varlar. Mesela 5 Harfliler de kadın hakları konusunda güzel bir blog projesi… Tekrar aday gösterdiğimiz Kem Gözlere Şiş var. Türkiye'de internetin halini düşündüğümüzde, güncellenen ve sıradan kullanıcıya bilgi verecek bir site olarak varlığını sürdürmesiyle bu yıl Gizlilik&Güvenlik kategorisinde aday. Bir de Sanat&Medya kategorisinde P24 var. Türkiye'de özellikle araştırmacı gazetecilik ya da nitelikli içerikli yapacak projelere yardımcı olacak neredeyse hiçbir şey kalmadı. P24 gazetecilere nefes veren bir yer olarak ortaya çıktı.”