İnsansı robot yabancı dil öğretecek

Robiste isimli 57 santimetre boy ve 5 kilogram ağırlığa sahip insansı robot, yapılan kodlama çalışmalarıyla İngilizcenin yanı sıra Arapça, Fransızca, Almanca, Japonca, Çince ve diğer dilleri konuşabiliyor.

Sınıflara girerek öğrencilerin yabancı dilde pratik yapmalarını sağlayan Robiste, yerli öğrencilere yabancı dil, yabancı uyruklu öğrencilere ise Türkçe pratik yaptırıyor.

Bölüm Başkanı Doç. Dr. Yakup Kutlu gözetiminde bir araya gelen akademisyenler yaptıkları insansı robotu daha da geliştirmeyi planlıyorlar. 

Yaklaşık 3 yıl önce tamamlanan robotun konuşabilen, komutu yerine getirebilme, sorulara yanıt verebilen, sunum yapabilme ve halay çekme gibi özelliği de bulunuyor. 

Öğrencilerin ilgi odağı haline gelen Robiste, üniversite tarafından çalışmaların artmasıyla öğrenciler tarafından çoğaltılması hedefleniyor. Kutlu, robotun üniversitenin maskotu haline geldiğini söyledi. 

Robotu hareket haline getirmenin tamamen yazılımsal bir hüner olduğunu belirten Kutlu, "Öğrencilerin yabancı dili öğrenme veya yabancı öğrencilerin Türkçe diyaloglarını geliştirmek amacıyla çalışmalarımız devam ediyor. İnsanlarda aldığı bilgileri sentezleyip ne söylediğini anlaması ve ona göre kendi algoritmasına göre cevap verebiliyor. İnsanların yüzünden onun duygusal yapısını tahmin etmesi üzüntülü ise ona göre teselli moduna geçmesi, sevinçli ise onun mutluluğuna ortak olmasını göstermesi gibi hareketleri kazandıracağız." diye konuştu. 

Akıllı robotların ciddi bir önem arz ettiğini vurgulayan Kutlu, bir donanımı alıp içerisine yazılımla onu akıllı hale dönüştürebilme becerisini öğrencilere kazandırdıklarını aktardı. 

Bu çalışmanın tek başına yapılacak bir iş olmadığını tamamen ekip işi olduğunu dile getiren Kutlu, "Hedefimiz bu robotumuzun çoğaltılmasını sağlayacak bir ortam oluşturmak. Üretimle beraber öğrencilerin de içerisinde olduğu büyük bir laboratuvar kuracağız. Orada öğrencilerin kendi tasarımlarını üretebileceği bir bilim merkezi oluşturacağız. Şimdiki çalışmalarla var olan bir robotun neler yapabileceğini gösterebilmek istiyoruz. Öğrencilerle ve akademisyen arkadaşlarımızla bunu başaracağımıza inanıyorum." şeklinde konuştu. 

Desteklerinden dolayı üniversiteye teşekkürlerini ileten Kutlu, "Robotumuz birçok işi yapabiliyor, yürümekten tutun da konuşmaya kadar. Oyun oynamaktan tutun horon, harmandalı ve halay çekmeye kadar birçok işi yapabiliyor. Robotumuzda 20'den fazla motor mevcut. Her eklemi parmaklardan tutun, kollara ve ayaklara kadar esnek bir donanımı var. Üzerinde bulunduğu iki kamerayla insanların resimlerine bakarak kişiyi tanıyabilir. Kişinin duygularını anlayabiliyor. Duygularına göre konuşma kabiliyeti kazandırılabiliyor. Çöp ve top toplama becerilerine sahip." ifadelerini kullandı. 

Robotun sempatik bir görünümde olduğunu ve ortamın sesine göre cevap verebildiğini ifade eden Kutlu, "Robiste üniversitemiz, öğrencilerimizin maskotu ve ilgi odağı haline geldi. İlk gelen öğrencilerde bir güzel heyecan oluyor. Robotumuzun öğrencileri motive edici bir özelliği de oldu. Öğrenciler önlerinde böyle bir donanımı gördüklerinde ciddi bir heyecanla derslerine sarılıyorlar." dedi.

Ülkede son 10 yılda akademik çalışmaların artık ürüne kazandırıldığını kaydeden Kutlu, gerek üniversitelerin gerekse de sanayinin ciddi adımlar atmasının bir göstergesi olduğunu dile getirdi. 

Robota kodlamayla her şeyi yaptırabildiklerini vurgulayan Kutlu, "Öğrencilerde yabancı dili konuşmaya yönelik baktığınız zaman hep bir utangaçlık söz konusu. Robiste bu alanda bizlere yardımcı olacak. İngilizceyi konuşarak öğrenme olarak bir bakış açımız var. Bununla ilgili yenilikçi İngilizce öğrenme noktası oluşturduğumuz salonumuz var. Öğrenciler orada tamamen yabancı dil konuşacakları bir sohbet ortamı oluşturduk. Robiste'yi oraya koyarak öğrencilerin çekinerek de olsa kendi aralarında yapmak isteyip yapamadıkları çalışmayı Robiste'yle yapabileceklerini göstermek." diye konuştu. 

"Yabancı uyruklu öğrencilerimiz Robiste'yi Türkçe konuşmayı öğrenme anlamında kullanabilecekler. Türkçe öğrenilebilir, konuşulabilir ve söylenen sözlere cevap verilebilir çalışma yapılacak. Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçeyi öğrenmelerine yönelik bir eğitim çalışmamız olacak." diyen Kutlu şöyle konuştu:  

"Robiste'yi İngilizce diyaloglarında, cevap verme ve algılama kabiliyeti gibi kodlamasını geliştirerek ve öğrencilere diyalog ortamı sunmak. Sadece İngilizce değil Robiste her dile uyarlanabiliyor. Robiste sayesinde öğrencilere birçok dili öğretmeyi hedefliyoruz. Arka planda hangi dilde geliştirirsen diyalogları bu anlamda da öğrencileri pozitif olarak etkileyeceğini düşünüyoruz." 

Bilgisayar Mühendisliği Bölümü yüksek lisans öğrencisi Kerim Merikşimli, "Robiste bu anlamda çok büyük bir fırsat. Hem İngilizce konuşabilmek için hem de mevcut konuştuğunuz İngilizceyi geliştirebilmek için büyük bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Üzerinizdeki o konuşamama korkusu açısından çok büyük bir fırsat olduğunu düşünüyorum. Yabancı dilde ne kadar pratik yaparsanız o kadar başarılı oluyorsunuz. Yüz tanıma sisteminin gelişmesi çok önemli. Dolayısıyla böyle bir robotla böyle bir şey yapabilmek tabii ki muazzam güzel olabilir." şeklinde konuştu.  

Yüksek lisans öğrencilerinden Gizem Karaca da kendilerine bu imkanları sağladığı için İSTE Rektörü Prof. Dr. Türkay Dereli'ye teşekkürlerini iletti.

İleride bu robot ile satranç oynayabilme gibi çalışmasının da olacağını anlatan Karaca, "İngilizceyi yazmak ve okumak konusunda çok sıkıntım yok ama konuşmak büyük bir sıkıntı oluyor. O yüzden kendimi geliştirmek açısından büyük bir avantaj olduğunu düşünüyorum. Öğrencilerin İngilizce veya farklı bir dil öğrenmesi ve konuşması konusunda kişinin tek olarak yaptığı yabancı dil çalışması yeterli olmuyor. Karşısında bilgili birinin ya da onunla karşılıklı diyaloğa girecek olması daha farklı bir şekilde gelişmesini sağlıyor. Robiste'nin çok faydalı olacağını düşünüyorum." ifadelerini kullandı. 

Rektör Prof. Dr. Dereli de üniversitede teknoloji ve bilim çalışmalarında hızlı bir atılım gerçekleştirdiklerini belirterek, Robiste gibi robotların öğrenciler tarafından geliştirilerek çoğaltılmasını hedeflediklerini kaydetti.