Giyilebilir cihazlarla panik atak kontrolü

Xerox PARC, panik atak hastaları için kriz belirtilerini önceden tespit ederek, kişiyi uyaracak ve panik atak krizinden kolayca çıkılmasını sağlayacak bir giyilebilir elektronik cihaz üzerinde çalışmalar yaptığını açıkladı. Xerox PARC’ta görevli Jonathan Rubin, Hoda Eldardiry, Rui Abreu, Shane Ahern, Honglu Du, Ashish Pattekar ve Daniel G. Bobrow adlı bilim insanları bu konuda şu ana dek elde ettikleri ilerlemeleri, yayınladıkları bilimsel bir makaleyle kamuoyu ile paylaştı. Geliştirilecek teknoloji, panik bozukluk yaşayan kişilerin vücut ve mental sağlığını korumasına yardımcı olacak.

Panik atak sırasında kişide nefes darlığı, kalp ritminde artış, göğsünde ağrı, terleme ve ölüm korkusu gibi belirtiler görülebiliyor. Panik atak krizlerinin spontane geliştiği düşünülse de kimi araştırmalara göre bu belirtiler atak gelişmeden bir saat önce kişinin vücudunda kendini göstermeye başlıyor ve hasta vücudundaki bu değişimleri atak geçirdiği ana kadar fark edemiyor. Halbuki solunum sıklığı, kalp ritmi, terleme ve vücut sıcaklığı günümüzde giyilebilir ölçüm cihazları ile tespit edilebiliyor.

Xerox PARC, panik atak belirtilerinin doğru tahmin edilebilmesi için bir grup panik atak hastası ile iş birliği yaptı. Xerox PARC uzmanları bu kişilerden, birkaç hafta boyunca hayati bulgularını her an takip edebilecek giyilebilir cihazlar kullanmalarını ve panik atak geçirdikleri esnada mobil cihazları ile bildirimde bulunmalarını talep etti. Böylece panik atak öncesi, esnası ve sonrasını tanımlayan fizyolojik bulgulara dair bir veri tabanı oluşturmayı başaran bilim insanları, panik atak gelişim sürecini kayıt altına almayı başardılar. Xerox PARC uzmanları, elde ettikleri veriler ışığında geliştirdikleri algoritma ile yüzde 93,8 oranında doğru öngörüde bulunmayı başardı.

Xerox PARC’ın panik atak belirtilerini tespit eden ve kişiyi uyaran çalışması 3 ana bileşenden olşuyor:

• Giyilebilir cihaz: Xerox PARC bilim insanları, kişinin fiziksel belirtilerini anlık olarak takip edecek ve ölçümleyecek cihaz olarak göğüs bölgesine takılan paraşüt kemeri benzeri bir aparat kullandı. Ancak Xerox PARC uzmanları diğer giyilebilir cihazların da ölçüm aracı olarak kullanılabileceğini söylüyor.
  
  
• Mobil uygulama: Bluetooth teknolojisi ile giyilebilir cihazla bağlantı kuran uygulama, cihazın topladığı tüm verileri anlık olarak sunucusuna aktarıyor, yaklaşmakta olan bir atağı tespit ettiği an kişiyi akıllı telefonu veya tableti üzerinden uyarıyor.
  
  
• Müdahale: Müdahalenin ne şekilde olacağı kullanıcının insiyatifine bırakılıyor. Kullanıcının panik atakla kendi kendine başa çıkamayacağı düşünülüyorsa, ilk panik atak belirtilerinin saptanmasının ardından kişinin akıllı telefonu üzerinden yakınlarına ve doktoruna otomatik yardım çağrısı gidiyor. Eğer kişi bu atakla kendi kendine baş edebiliyorsa, panik atak yaşamadan önce, kişinin rahatlamasını, düzgün nefes almasını sağlamak için akıllı mobil cihazı ekranında solunum egzersizleri beliriyor ve kişinin bunları yapması isteniyor. Hasta, atak öncesinde telefonunda gösterilen egzersizleri yaparak, atağı en kısa sürede ve daha kolay atlatabiliyor.

Xerox PARC’ın üzerinde çalıştığı giyilebilir teknoloji ve mobil uygulama ile panik atak hastalarının krizin gerçekleşme anını bilerek krizi daha kolay şekilde atlatması ve gerekli önlemleri önceden alabilmesi sağlanacak. Xerox PARC bilim insanlarına göre, üzerinde çalıştıkları bu proje, panik atakların önceden tespit edilebilmesi için yapılacak diğer çalışmalara da ışık tutacak.