Engelsiz teknoloji

DÜNYADA 45 milyon, Türkiye’de ise 216 binden fazla kişi görme engelli. Teknoloji şirketleri ise görme engellileri için geliştirdiği servis ürünlerle görme engellilerinin önündeki ‘engelleri’ kaldırmaya çalışıyor. Geliştirilen son teknolojiler sayesinde görme engelliler akıllı telefon veya bilgisayarları rahatlıkla kullanabiliyor. Uygulama geliştiriciler, yardımseverlerle görme engellileri bir araya getiren uygulamalar geliştirirken, Google gibi teknoloji devleri sürücüsüz otomobillerle görme engellilerin yardımına koşuyor.

OTOMOBİL BİLE KULLANACAKLAR

Görme engellilerin son teknolojileri rahatlıkla kullanabildiğini anlatan Engelsiz Erişim Derneği Genel Sekteri Engin Yılmaz, artık akıllı telefonların rahatlıkla kullanılabildiğini söyledi. Yılmaz, “Eskiden tuşlu telefonlar vardı. Ancak bu telefonlar artık üretilmiyor. Bunun yerine geçen akıllı telefonları artık rahatlıkla kullanabiliyoruz. Sesli anlatım özellikleri oldukça gelişmiş durumda” dedi. Yılmaz, gelecekteki teknolojilerle görme engellilerin daha geniş imkânlara sahip olacağını belirtti

Taksi sesle geliyor

BiTaksi’nin hayata geçirdiği yeni güncellemede, görme engeli bulunan yolcuların, uygulamayı sesli yönlendirme sistemi ile kullanabilmeleri sağlanıyor. Bu özellik ile görme engelli yolcular, yolculuk yapacağı taksi şoförlerinin bilgilerini, araç plakasını, konum bilgilerini ya da yol güzergahını sesli olarak duyabiliyor. Sesli yönlendirmeyi aktifleştirip uygulamayı kullanan yolcunun görme engelli olduğu sistem tarafından algılanıyor, şoförler görme engeli bulunan yolcunun çağrısını üç nokta ikonu ile ayrıştırabiliyor.

Telefondan ‘gözüm ol’

Uygulama geliştiriciler, görme engelliler için harekete geçmiş durumda. ‘Be My Eyes’ adındaki uygulama, görme engellilerle yardımseverleri bir araya getiriyor. Karşında ne olduğunu görmek isteyen bir görme engelli bu uygulamayı açıyor. Kamera ile görüntü yardımsever kullanıcıya aktarılıyor ve görme engelli kullanıcıya karşısında ne olduğunu söylüyor. Uygulamada 107 binden fazla yardım gerçekleşti.

Tuşlu yerine dokunmatik

Görme engelliler genellikle tuşlu telefonlar kullanır. Ancak tuşlu modellerin sayısı her geçen gün azalıyor. Bunun yerine dokunmatik ekranlı akıllı telefonlar hızla geliştiriliyor. iPhone ve Android işletim sistemli telefonlarda yer alan ‘voiceover’ adındaki özellik sayesinde ekrandaki her nokta sesli olarak okunuyor. Buna ek olarak görme engellilere ‘Braille alfabesi’ uygulamaları da ücretsiz olarak sunuluyor.

Bilgisayarlar da konuşuyor

Görme engelliler geliştirilen yeni yazılımlarla bilgisayarları da rahatlıkla kullanabiliyor. Bu konuda en iyi bilgisayar programlarını başında JAWS var. Windows işletim sistemli bilgisayarlarda kullanılan JAWS, ekranda klavye imlecinin olduğu yeri okuyor. Okuma hızı ise kullanıcılar tarafından ayarlanabiliyor. Mac işletim sistemli bilgisayarlarda ise Apple’ın geliştirdiği ‘voiceover’ özelliği kullanılabiliyor.

Sürücüsüz otomobiller

GOOGLE başta olmak üzere birçok şirket sürücüsüz otomobil modellerini geliştiriyor. Görme engellilerin tek başlarına seyahat etmelerini sağlayacak bu otomobiller, sesli kontrol sistemine sahip olacak. Görme engelli bir kişi tamamen sesli kontrolle gitmek istediği yeri söyleyerek seyahat edebilecek. Bu anlamda Google ilk testleri başarıyla yaptı ve geliştirdiği sürücüsüz otomobil modelinde görme engellilerin seyahat etmesini sağladı.